Tandverzorging

3 augustus 2011

Ja lach maar! Want dan straal je helemaal! Zeker als je tanden mooi en schoon zijn.

Ja lach maar! Want dan straal je helemaal! Zeker als je tanden mooi en schoon zijn.

Met deze tips (en een beetje hulp van de tandarts), houd jij een prachtig parelend gebit.

In je mond kunnen twee dingen mis zijn: je kunt last hebben van tandbederf (cariës, gaatjes) en van een tandvleesontsteking. Ze beginnen beide bij tandplak. De enige manier om dit te voorkomen, is door je tanden goed te verzorgen.

Als tandvlees bloedt, niet meer mooi roze is en zich uiteindelijk terugtrekt, heb je een tandvleesontsteking te pakken. Deze ontstaat door bepaalde stoffen die worden afgescheiden door de bacteriën in tandplak. Tandplak is een kleverige witte aanslag op je tanden en kiezen, die uit bacteriën en voedselresten bestaat. In je speeksel zit kalk. Als je tandplak niet goed verwijdert, bindt het zich met deze kalk en versteent het tot tandsteen. Dit irriteert en ontsteekt het tandvlees. Tandsteen kun je zelf niet wegpoetsen. Hiervoor moet je naar de tandarts of mondhygiënist. Bovendien zetten de bacteriën in het tandplak suikers om in melk- en azijnzuur. Dit zuur plus het zuur uit voedingsproducten en eventueel maagzuur (oprispingen of overgeven) tasten het glazuur van je tanden en kiezen aan.

Wat kun je eraan doen?

1. Goed poetsen

Tandglazuur is hard, maar slijt door zuuraanvallen (tanderosie). Als dit proces niet gestopt wordt, kan het tandglazuur helemaal verdwijnen en kun je zelfs je tandbeen (een beetje gelig) door je glazuur heen gaan zien. Tanderosie komt vooral voor op schone tandoppervlakken. Dat komt doordat zuur op schoon tandglazuur sterker kan inwerken. Poets nooit direct na het eten of drinken. Dan slijt het ruwe tandoppervlak sneller weg. Wacht minstens een uur met poetsen en gebruik een zachte tandenborstel. Officieel moet je drie minuten poetsen. Het maakt niet uit of je poetst met een elektrische of een handtandenborstel. Vervang een tandenborstel(kopje) om de drie maanden.

2. Beetje fluoride

Fluoride helpt het glazuur herstellen van de zuurstoten, en daarom wordt het vaak aan tandpasta’s toegevoegd. Fluoride maakt tandglazuur harder en minder goed oplosbaar in zuur. Spoelen met fluoride na een zuuraanval heeft weinig effect, omdat het zuur dan al zijn ontkalkende uitwerking heeft gehad. Je kunt beter vooraf spoelen. Fluoride heeft twee à drie minuten nodig voordat het werkt. Vandaar dat je ten minste twee minuten moet poetsen. Eigenlijk is het ’t best om je mond niet te spoelen na het tanden poetsen. Dan werken de ingrediënten van de tandpasta nog beter. Ben jij opgevoed met het fluorpilletje uit het roze potje? Dit wordt niet meer voorgeschreven. Te veel fluor in één keer zorgt voor witte vlekjes op je tanden op latere leeftijd.

3. Beperk zuuraanvallen

Zorg voor niet meer dan zeven zuuraanvallen per dag. Ook veel drankjes bevatten zuren (die je niet proeft door de grote hoeveelheid suiker). Verslaafd aan cola? Drink het met een rietje en slik het zo snel mogelijk door. Zuig ook niet op zuur snoepgoed. Heb je een zuuraanval gehad, spoel je mond dan met water of kauw op suikervrije kauwgom. Cola light is misschien beter voor je dieet en tegen tandcariës, maar voor tanderosie is de light-versie net zo schadelijk. Het bevat evenveel zuur als gewone cola.

4. Bevorder je speeksel

Je speeksel bevat eiwitten en enzymen die zuren neutraliseren. Bovendien helpt speeksel je aangetaste glazuur herstellen. Dit herstel duurt ongeveer drie uur. Helaas is deze tijd er bijna nooit. De volgende zuurstoot (lees: snoepje) volgt snel. Gevolg: er gaat meer glazuur af dan er bij komt. Je kunt die snoepzak beter in één keer leegeten dan de hele dag door winegums naar binnen werken. Bedenk ook dat niet iedereen dezelfde bacteriën in zijn mond heeft. Bevat jouw speeksel meer kalk, dan heb je eerder last van tandplak en niet van gaatjes. Ook heeft niet iedereen voldoende (kwaliteit) speeksel. Alcohol en medicijnen zijn bijvoorbeeld slecht voor speeksel. Maar ook ouderdom en stress stoppen je speekselklieren. Heb jij weinig speeksel, stimuleer de productie dan bijvoorbeeld door suikervrije kauwgom te kauwen. En gebruik een tandpasta die de speekseleiwitten intact laat, zoals Zendium. Zendium bevat enzymen, zink en colostrum, die de beschermende werking van het speeksel versterken.

5. Flossen, stoken en ragen

Poetsen alleen is niet voldoende. Ook tussen je tanden moeten alle etensresten verwijderen.

*Neem flosdraad met een waxlaagje, dat glijdt makkelijk tussen je tanden door. Vaak zit er ook fluoride in het draadje verwerkt.

*Plaats de platte kant van een tandenstoker altijd het dichtst bij je tandvlees en haal de stoker drie maal heen en weer. Als je het houtje eerst even nat maakt, breekt het minder snel.

*Het ragertje werkt nog beter met een klein beetje tandpasta. Zorg dat het metalen middenstukje je tanden of tandvlees niet raakt.

Misschien laat je bij bloedend tandvlees het flosdraad liever liggen, maar juist geïrriteerd tandvlees duidt erop dat je beter moet flossen. Je zult zien dat het bloeden met goed flossen na een paar dagen afneemt.

Ook vervelend

Aften

Aften zijn zweertjes in je mond die ontstaan bij verminderde weerstand, slechte mondhygiëne, stress, hormonale schommelingen of bijvoorbeeld als je in je wang bijt. Er bestaat geen medicijn tegen. In Azië komen aften vaker voor dan in Europa en rokers hebben bijna nooit last van aften.

Daar zit een luchtje aan

Een vervelende mondgeur ontstaat als bacteriën in je mond uit balans zijn. Deze bacteriën leven vooral in de diepe groeven achter op de tong. Zorg voor een gezond gebit, goede mondhygiëne en gebruik een speciale tongreiniger en mondspoelmiddel, waarbij geldt: gorgelen is beter dan spoelen. Iemand anoniem op de hoogte stellen van zijn nare mondgeur kan via www.mondgeurverklikker.nl. Hier vind je ook tips voor een frisse adem.

Ai!

Pijn bij koud of juist warm eten? Dan heb je last van gevoelige tanden. Ongeveer 45 procent van de bevolking heeft hier last van. Het ontstaat door teruggetrokken tandvlees of slijtage van het tandglazuur. Gebruik altijd een tandenborstel met zachte borstelharen. In de sensitieve tandpasta van Elmex (€ 3,29) zitten beschermende ingrediënten waaronder Aminfluoride dat de blootliggende tandhalzen tegen wortelcariës beschermt. De tandspoeling (€ 4,98) bevat hydrogel waarmee een extra beschermlaagje om de tandhalzen wordt gelegd.

Verkleurde tanden

Je tanden verkleuren door kleurstoffen uit koffie, sigaretten en rode wijn, maar ook door thee (zelfs groene!), cola en langdurig gebruik van antibiotica. Deze kleurstoffen dringen zich in in je tandplak. Daar kun je iets aan doen met een witmakende tandpasta. 

Een nog doeltreffender middel is je tanden laten bleken. Je tanden worden ingesmeerd met een witmakende gel (met waterstofperoxide) en daarna wordt er een speciale activerende lichtbundel op gericht. Dit duurt ongeveer een uurtje. Zorg wel dat je tandsteen verwijderd is voordat je dit laat doen. Ook moet je tandvlees in goede conditie zijn, want peroxide is er niet echt vriendelijk voor. Gemiddeld kun je je tanden negen tinten bleken. Je tand kan ook inwendig verkleurd zijn, doordat hij ooit een klap heeft gehad. Je zult de tand inwendig moeten reinigen. Informeer bij je tandarts naar deze mogelijkheid.