Lianne: ‘Toen mijn man ziek werd, leerden we onze vrienden écht kennen’

4 augustus 2022

Lianne (48) en Edwin (53) hebben hun leven prima voor elkaar. Tot Edwin zo ernstig ziek wordt dat alles verandert. Ze kregen een andere kant van hun vrienden te zien. “Opeens waren ze verdwenen.”

Bevoorrecht leven

Lianne: “We kenden Francis en Peter al ruim 25 jaar. Toen wij ons eerste huis kochten, werden zij onze buren. Het klikte vanaf het eerste moment en ons contact groeide uit tot een hechte vriendschap. Jarenlang deelden we lief en leed met elkaar. Hoewel, het was eigenlijk meer ‘lief’. We hadden het vooral erg gezellig en hebben veel gelachen samen. Zoals tijdens voetbalkampioenschappen en warme zomeravonden, waarop we bij elkaar in de tuin zaten. Toen Edwin en ik tien jaar later verhuisden naar een grotere woning, omdat we ons derde kind verwachtten, bleef onze vriendschap even hecht. We zochten elkaar geregeld op en het was nog steeds lang leve de lol. We hadden dan ook alle vier een bevoorrecht leven: we waren gelukkig in de liefde, onze ouders leefden nog, de kinderen waren allemaal gezond, financieel stonden we er goed voor en behalve de dagelijkse strubbelingen kenden we geen echte tegenslagen.”

“Dat veranderde voor ons toen Edwin zes jaar geleden ernstig ziek werd, hij bleek kanker te hebben. In het begin reageerden Francis en Peter heel meelevend. Ze stuurden lieve kaartjes, belden geregeld en na elk bezoek aan het ziekenhuis kwamen ze even op de koffie. De schok was voor ons allemaal enorm toen Edwin terminaal bleek te zijn: hij had nog maar een tot twee jaar te leven. Familie, collega’s, kennissen… Iedereen die het hoorde, barstte in tranen uit of slikte zwijgend een brok weg. Dat gold ook voor Peter en Francis. ‘Wij zijn er voor jullie’, zeiden ze meteen. Iets wat voelde als een warme deken. Want wat konden we hun steun nu goed gebruiken! Helaas liep het allemaal anders dan we hadden verwacht.”

Ongemakkelijk

“In het begin kreeg Edwin veel bloemen en kaarten, maar na verloop van tijd werd dat steeds minder. Ook de telefoon ging niet meer zo vaak: voor veel mensen was het feit dat Edwin doodging blijkbaar erg confronterend en ze wisten niet goed hoe ze met hun én onze gevoelens moesten omgaan. Van vage kennissen konden we dat nog wel begrijpen, maar dat ook onze beste vrienden Peter en Francis steeds minder vaak iets van zich lieten horen, deed pijn. Normaal gesproken vierden we Oud en Nieuw altijd met z’n vieren, met of zonder de kinderen erbij. Nu boekten ze ineens een hotelarrangement en gingen ze met hun gezin naar een kasteel. Ik vond het moeilijk, maar had er ook begrip voor: het is natuurlijk heel lastig om met champagne te toosten op het nieuwe jaar als je weet dat Edwin er de volgende feestdagen misschien niet meer is. Maar ook ons jaarlijkse gourmetavondje werd afgezegd. Edwin kon door zijn ziekte niet al te veel meer verdragen en dat vonden ze niet zo feestelijk.”

Niet meer zo gezellig

“Tijdens de keren dat we elkaar nog wel zagen, vielen onze gesprekken steeds vaker stil. Toen we er een keer over probeerden te praten, klaagden ze dat we geen grapjes meer maakten en niet meer zo gezellig waren als vroeger. Edwin kon toch wel gewoon een avondje zijn zorgen vergeten? Ze misten de oude Edwin en Lianne, die altijd vrolijk waren en altijd zin hadden in bijvoorbeeld een potje triviant. Door de heftige tijd waren we inderdaad niet meer zoals vroeger. In plaats van lachen, gieren, brullen en praten over later, hadden we het nu bijvoorbeeld over Edwins misselijkheid na de chemo’s.”

En toen we het een keer wel over een feestje van een paar jaar geleden hadden en liedjes ‘van toen’ opzetten, eindigde de avond ongemakkelijk omdat Edwin opmerkte dat hij een van die nummers tijdens zijn uitvaart gedraaid wilde hebben.”

Eerbetoon

“Ik snap heus dat dit voor hen niet makkelijk was, maar omdat we elkaar zo goed kenden, hoopten we op meer inlevingsvermogen. Zij moesten toch ook begrijpen dat wij niet vrolijk meer konden doen? Ondanks dat we teleurgesteld waren, praatten Edwin en ik
hun gedrag goed. Misschien was het een fase, moesten ze verwerken en accepteren dat ze een goede vriend zouden verliezen, zeiden we nog tegen elkaar. Toen we weer eens hadden afgesproken om samen te kaarten, begon Edwin over zijn droom: een cruise naar de Cariben. Hij wilde zo graag de witte stranden, azuurblauwe zee en de vrolijk gekleurde omgeving zien vanaf een drijvend, ultraluxe hotel. Edwin had het er al jaren over, dus Francis en Peter wisten hoe groot die wens was. Er ontstond een leuk gesprek, omdat we eindelijk weer iets positiefs bespraken en plannen maakten, en in zijn enthousiasme vroeg Edwin aan Peter en Francis of we anders met z’n vieren op reis konden gaan. Als een soort laatste wens van hem. Peter en Francis
stemden allebei toe en Francis herhaalde de volgende dag nog eens dat ze het graag wilden. Ze zagen het als een eerbetoon aan Edwin, en als een mooi afscheid.

En dus telden we ons spaargeld, bespraken alles met de artsen en onze kinderen en boekten uiteindelijk onze droomreis. Het werd een cruise naar Martinique, Curaçao en Barbados, met aansluitend vier dagen in een luxe resort. Wat hadden we een voorpret. Ik stuurde kaartjes met tropische stranden naar Francis en de eerstvolgende keer dat ze op visite kwamen, brachten ze Jamaicaanse rumbonen en tequila mee, ook al mocht Edwin geen alcohol.”

Lees ook: Miranda: ‘Mijn man overleed in de lobby van ons hotel’

Vol ongeduld

“Vol goede moed vertrokken we. Maar al snel verliepen de gesprekken weer stroef en waren er weer ergernissen van hun kant. Toen Edwin op de eerste avond – puur van de spanning – een glas water omgooide, zag ik Francis met haar ogen rollen. Ook was hij door de medicijnen soms wat trager en dan zag ik hun blikken, vol ongeduld. Op de derde avond gaven Peter en Francis aan dat ze graag met z’n tweetjes in het restaurant aan de andere kant van het schip wilden dineren. Ze hadden ‘tijd samen’ nodig. De dag erna wilden ze niet met de groepsexcursie mee, die we nota bene al hadden betaald, omdat het ‘te warm’ zou zijn. En zo was er telkens wat. De zesde dag hebben we ze helemaal niet gezien en de volgende ochtend bij het ontbijt viel het gesprek compleet stil. Ze vertelden ons niets meer over hun plannen en als Edwin ’s avonds moe was en in de lounge wilde zitten of op het dek koffie wilde drinken, gingen zij liever naar het casino of de nachtclub. Ook maakten ze kennis met een ander Nederlands stel, en vanaf dat moment werden wij vrijwel volledig genegeerd.

Wij troostten ons met de gedachte dat we na de cruise nog een paar dagen met z’n vieren zouden doorbrengen. Af en toe hintten we daarop, dan lachten Francis en Peter gezapig terug. Eén keer hebben we direct gevraagd of ze zich aan ons stoorden en of ze wilden dat we in het resort dingen anders zouden doen, zoals alleen samen ontbijten of dineren. Peter en Francis vonden het moeilijk om erover te praten en zeiden dat ze het lastig vonden om Edwin zo afhankelijk te zien. Bovendien misten ze, wat eerder ook al bleek, het spontane in onze vriendschap en de avondjes vol grappen en grollen. Toch leek na dat gesprek de lucht geklaard. Francis en Peter beloofden dat ze zouden proberen om de veranderingen te accepteren en er alsnog een leuke reis van te maken.”

In de steek gelaten

“Onze verbazing was dan ook groot toen we de avond voor ontscheping ontdekten dat Francis en Peter waren vertrokken! Het personeel vertelde ons dat ze ‘wegens familieomstandigheden’ naar huis waren gegaan. Iets wat we niet geloofden, want dan hadden we het heus wel gehoord. Ze hadden gewoon geen zin meer in het resort en hadden stiekem een vliegticket naar huis geboekt. Met stille trom waren ze vertrokken. We stonden perplex. Edwin en ik hebben geprobeerd het beste te maken van onze laatste paar dagen, maar eerlijk gezegd waren we vooral heel verdrietig. We voelden ons zo in de steek gelaten.

Waarom waren ze niet eerlijk geweest? We begrepen totaal niet waaraan we dit hadden verdiend. Als we zulke vervelende mensen waren, waren we toch niet 26 jaar bevriend geweest met elkaar? Eenmaal thuis probeerde ik hen te bellen, maar tot vier keer toe werd de telefoon niet opgenomen. Daarna ben ik de moed verloren. Francis en Peter hebben nooit teruggebeld en we hebben sindsdien niets meer van ze gehoord.”

Door merg en been

“Edwin is vier maanden later gestorven. De laatste weken voor zijn dood hebben we gelukkig veel gehad aan een maatschappelijk werker en een verpleegkundige aan huis. Ook bood een psycholoog Edwin terminale zorg. Ze stonden dag en nacht voor ons klaar, geweldig. Maar het deed pijn dat dit mensen waren die dit beroepsmatig deden en dat onze eigen vrienden ons zo hadden laten vallen. Alleen mijn beste jeugdvriendin en onze familie was nog overgebleven. Het is nu twee jaar geleden dat Edwin overleed. Ik heb Francis en Peter nog wel een rouwkaart gestuurd, maar zelfs daar hebben ze niet op gereageerd. Ze zijn ook niet bij de uitvaart geweest. Eén keer kwam ik hun dochter tegen tijdens het shoppen, maar ze deed alsof ze me niet zag. En dat terwijl ik een soort tante voor haar was, ik was zelfs bij haar geboorte aanwezig! Haar afwijzing ging door merg en been. Nog steeds begrijp ik niet dat mensen zo oppervlakkig kunnen zijn. Hadden ze maar gewoon uitgesproken dat ze niet wisten hoe ze met de situatie moesten omgaan, dan waren we vast niet zo uit elkaar gegroeid. En ook al denk ik ergens dat het maar goed is dat zulke laffe mensen niet meer tot mijn vriendenkring behoren, de pijn lijkt maar niet te slijten.

Ik heb inmiddels een nieuwe invulling aan mijn leven gegeven: ik ben mantelzorger geworden van een gehandicapte jongen, Mark. Het doet me goed hem te kunnen helpen, zijn eenzaamheid te verlichten. Vaak huil ik nog stilletjes om Edwin. Ik mis hem vreselijk. Daarbij ben ik nog zo vreselijk boos dat hij zo’n eenzaam einde heeft gehad, dat ik inmiddels praat met een psycholoog. Zij helpt me om alles een plek te geven en mijn woede in perspectief te zien. Ik kom er wel, dat weet ik zeker. Want ondanks het verdriet en het gemis heeft de hele situatie me een stuk sterker gemaakt. Als ik zie hoe blij Mark is als ik met hem in zijn rolstoel wandel of met hem kaart, doet de pijn als ik denk aan onze avondjes met Peter en Francis al een stuk minder zeer. Dat het zo makkelijk is om voor iemand klaar te staan en een lach op zijn gezicht te toveren, doet me echt goed. Zulke mensen verdienen mijn tijd meer dan zogenaamde vrienden…”

Lees ook: Jeanette: ‘Mijn man overleed, niemand wist dat we in scheiding lagen’

Meer persoonlijke verhalen lezen? Neem nu een digitaal abonnement op Vriendin.