Kirsten van den Hul over huiselijk geweld: ‘We kunnen allemaal helpen’

24 oktober 2019

Anderhalf jaar geleden diende PvdA-Kamerlid Kirsten van den Hul een initiatiefnota in tegen huiselijk geweld. Wat is er sindsdien veranderd? Wij belden haar.

Anderhalf jaar geleden diende PvdA-Kamerlid Kirsten van den Hul een initiatiefnota in tegen huiselijk geweld. Wat is er sindsdien veranderd? Wij belden haar.

Op 8 maart 2018 – Internationale Vrouwendag – diende Kirsten van den Hul een initiatiefnota in tegen huiselijk geweld. Een halfjaar later deed ze haar verhaal in Vriendin. In het interview vertelde de politica dat ze als twintiger in een eerdere relatie werd mishandeld. Haar toenmalige vriend wilde steeds meer controle en werd steeds jaloerser. De eerste keer dat hij haar in elkaar sloeg, zal ze nooit vergeten. “Ik lag op de grond en hij was me aan het trappen. Ik had pijn en beschermde mijn hand en m’n buik. Ineens voelde ik iets warms en nats. Ik keek naar de muur en dacht: wat een rare vlek. Op hetzelfde moment realiseerde ik me dat het mijn eigen bloed was”, vertelde ze in het interview.

Geen plek

Als we Kirsten bellen, vertelt ze gelijk hoe actueel het onderwerp is. Ze heeft die middag tijdens het vragenuurtje mondelinge vragen gesteld aan Hugo de Jonge, minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Eerder die week bleek uit onderzoek van NOS op 3 dat tientallen slachtoffers van huiselijk geweld in hotels worden ondergebracht, omdat in de vrouwenopvang te weinig plek is. “Het gaat om vrouwen en kinderen die vanwege een gewelddadige partner of ex uit huis gevlucht zijn. Zij lopen acuut gevaar”, legt Kirsten uit. “Bijna wekelijks zie je berichten in het nieuws over een zogenaamd ‘familiedrama’. In veel gevallen gaat daar een verhaal van huiselijk geweld achter schuil.” Ze verwijst naar de meest recente cijfers van het CBS over moord en doodslag. Daaruit blijkt dat van driekwart van de vermoorde vrouwen de vermoedelijke dader een (ex-)partner was. Ruzie of jaloezie waren de meest voorkomende motieven.
De boodschap van Kirsten is duidelijk: je staat er niet alleen voor. “Geweld treft iedereen. Het maakt niet uit wie je bent of wat je achtergrond is. Daar ben ik zelf helaas het voorbeeld van.” De gevolgen van dat geweld zijn wél verschillend. “Ik had op dat moment een baan en verdiende genoeg om financieel op eigen benen te staan. Als je dat niet hebt, ben je afhankelijk van opvang. Daar moeten we een oplossing voor bieden.”

Lees ook: Marijes man heeft losse handjes: ‘Huiselijk geweld sluipt erin’

Leven of dood

Volgens Kirsten is het probleem niet minder groot. “Sterker nog: in veel gemeenten zie je nu meer meldingen en meer aanvragen voor een crisisbed. Dat verklaart ook de wachtlijsten.” Er wordt onderzoek gedaan naar het capaciteitsprobleem, maar er zijn nog geen resultaten. Tijdens het vragenuurtje heeft minister Hugo de Jonge beloofd later dit jaar met de uitkomst van het onderzoek te komen. “Ik vind dat rijkelijk laat. Wat hebben de vrouwen in hotelkamers of vakantiehuisjes daar nu aan? Voor sommigen is het een kwestie van leven of dood”, aldus Kirsten. Volgens Het Landelijk Netwerk Vrouwenopvang leidt dit tekort tot onverantwoorde veiligheidsrisico’s. Kirsten sluit zich daarbij aan: “De vrouwenopvang is er niet voor niets. Op deze manier kunnen we vrouwen en kinderen niet de veiligheid en zorg bieden die ze nodig hebben. En dat terwijl we weten dat kinderen die in gewelddadige gezinnen opgroeien, meer kans hebben om zelf slachtoffer of dader te worden. We moeten die cirkel stoppen.”

Geen aangifte

Er zijn helaas nog steeds weinig vrouwen die melding durven te maken van huiselijk geweld, laat staan dat ze aangifte doen. Van alle meldingen gaat maar 40% over tot aangifte. Volgens Kirsten zijn daar een paar redenen voor. “De dader is vaak iemand van wie je houdt of hebt gehouden. Het klinkt raar, maar dat is de complexiteit van geweld achter de voordeur. Als er kinderen in het spel zijn, is het vaak nog moeilijker. Vrouwen zijn bang dat Veilig Thuis komt kijken en de kinderen uit huis geplaatst worden. De derde reden is dat veel vrouwen financieel niet zelfstandig zijn. In hun eentje kunnen ze geen huis vinden en de rekeningen niet betalen.”

Lees ook: Huiselijk geweld? Vanaf vandaag is er een telefoonlijn voor slachtoffers

Taboe doorbreken

Gelukkig zijn er ook positieve ontwikkelingen rondom huiselijk geweld. “Naar aanleiding van mijn eigen verhaal kreeg ik veel reacties van vrouwen die hetzelfde meemaken of hebben meegemaakt. Ook mensen die vermoeden dat iemand in hun omgeving ermee te maken heeft, maar niet weten wat ze moeten doen, mailen mij. Het doorbreken van het taboe en de schaamte die vrouwen voelen om erover te praten, is een heel belangrijke stap”, vertelt Kirsten. De politica voert gesprekken met kappers, schoonheidsspecialisten en andere beroepsgroepen die fysiek contact hebben met vrouwen. Ze hoopt dat zij al tijdens hun opleiding leren hoe ze signalen kunnen herkennen. “Zij zijn natuurlijk niet verantwoordelijk, maar ze zien wel blauwe plekken. Vaak weten ze niet hoe ze het gesprek moeten starten, omdat het privé is. Maar pas als slachtoffers en omstanders erover praten, kunnen we kijken naar oplossingen”, zegt ze. Tot er een oplossing gevonden is, maakt Kirsten zich hard voor slachtoffers van huiselijk geweld. “We kunnen allemaal helpen op onze eigen manier. Bij elke gelegenheid die ik krijg, kom ik terug op het probleem. Juist om de vrouwen die het zelf niet kunnen een stem te geven. Zij verdienen veiligheid.”

Tekst: Maike Abma Foto: Bart Honingh