Sonja’s vriend heeft een alcoholprobleem: ‘Ik heb medelijden met hem’

14 juli 2021

Sonja (44) woont samen met Johan (45). Sinds een paar jaar heeft Johan een alcoholprobleem. “Op feestjes gaat hij aan het eind van de avond vaak zomaar op mensen schelden. Ook mij maakt hij vaak uit voor alles wat lelijk is. Onhandelbaar is hij dan.”

De schaamte, dát vind ik nog het allerergst aan Johans alcoholprobleem. Niet zozeer dat hij doordeweeks al zes halve liters bruin bier op een avond wegklokt en dat in het weekend de spreekwoordelijke vijf bij hem al ’s morgens in de klok zit. Nee, het ellendigst is de schaamte die ik voel als andere mensen naar hem kijken wanneer hij met een slok te veel op wankelend het terras af loopt. Of als hij tijdens een barbecue of op een verjaardag na een paar uurtjes pimpelen luidruchtig wordt en zomaar uit het niets mensen gaat beledigen. Zoals laatst bij vrienden van ons, toen Johan veel te hard en tegen niemand in het bijzonder riep dat hij echt geen ‘vieze nicht’ was, alleen maar omdat hij met zijn rug naar zijn buurman stond gedraaid. Ik kon wel door de grond zakken. Vooral omdat de broer van mijn vriendin homoseksueel is en ook op die verjaardag was. Ik siste snel dat hij zijn grote mond moest houden, maar ik durfde niemand van de visite aan te kijken.”

Echte knuffelbeer

“Johan en ik zijn vijf jaar samen. We kennen elkaar via een ontmoetingssite voor singles. Niet een echte datingsite, meer een plek om leuke contacten te leggen. Ik was al een paar jaar gescheiden en toen mijn dochter op kamers ging, was ik wel weer op zoek naar een maatje, iemand om leuke dingen mee te doen. Johan was net een maand alleen toen hij op mijn profiel reageerde. Hij bleek bij mij in de buurt te wonen. We hadden eerst veel contact via de chat, e-mail, telefoon en per sms, voordat we elkaar na weken live zagen. Op dat moment hadden we al zo veel met elkaar gedeeld, dat het meteen heel vertrouwd voelde. Het werd ook een heel gezellige avond, we dronken het ene drankje na het andere en ’s nachts bleef hij bij mij slapen. Ik geloof niet dat ik ooit hoteldebotel op hem ben geweest. Ik vond hem wel heel aardig, genoot van zijn aandacht en voelde me volledig op mijn gemak bij hem. Johan is een grote vent, heeft eerder de uitstraling van een knuffelbeer dan van Brad Pitt, maar na een slecht huwelijk met een foute man had ik meer behoefte aan een arm om me heen dan aan een knappe kop. En na verloop van tijd werd ik best wel een beetje verliefd. Dus toen hij na drie maanden voorstelde dat ik bij hem in zou trekken, stemde ik toe. Wat had ik te verliezen? Mijn dochter leefde haar eigen leven en ik zou een armoedig flatje inruilen voor een huis met een tuin. Bovendien ging ik niet de wereld uit, maar op een kwartiertje rijden afstand van mijn familie en vrienden wonen. De eerste jaren hield Johan zich vrij koest, qua alcohol. Natuurlijk lustte hij graag een biertje in het weekend en bleef hij standaard plakken voor de derde helft op de voetbalvereniging, maar welke gezonde Hollandse man doet dat niet? Mijn ex-man dronk elke avond een paar rode wijntjes bij het eten, mijn vader was verzot op jonge jenever en ik zag daar nooit het kwaad van in. Bovendien ben ik zelf ook niet roomser dan de paus. Als ik het gezellig heb, drink ik rustig vijf zoete witte wijn op een verjaardag. Maar niet elke avond en gewoon zonder problemen te maken. Ik word er misschien een beetje lacherig van, maar dat is alles. In die tijd dronk Johan nog niet doordeweeks, behalve dan op een feestje en op avonden dat er voetbal op tv werd uitgezonden. We hadden toen ook nog een normaal seksleven en hij knuffelde me altijd plát.”

Allemaal smoesjes

“Dat Johan een heus alcoholprobleem had, kreeg ik pas voor het eerst echt in de gaten tijdens een familieweekend in april vorig jaar. Ik kom uit een gezin van acht kinderen en eens per jaar gaan we met alle broers, zussen en hun aanhang een lang weekend weg. Hartstikke leuk. De eerste avond gingen we in een restaurant met elkaar eten en toen na afloop de rekening kwam, bleek dat Johan – alle andere familieleden hadden wijn gedronken – in zijn eentje vijftien bier had weggetetterd. Oeps. Ik schrok ervan, maar lachte het nog weg. De volgende avond kookten en aten we in het vakantiehuis. Tijdens het boodschappen doen hadden mijn oudste zussen ruim voldoende drank ingeslagen voor de borrel en voor de avond, maar om zeven uur was er al geen druppel bier meer. Johan had het er lekker van genomen, zeg maar. Hij maande mij naar het tankstation te rijden om meer drank te halen. Gelukkig had ik zelf pas één wijntje op en kon ik nog autorijden, maar ik vond het wel heel vervelend tegenover mijn familie. Ik zag ze meewarig kijken toen ik van de Esso terugkwam met mijn twee sixpacks voor Johan…”

Lees ook: Gordon openhartig over drank- en drugsverslaving

Zó kwetsend

“Eenmaal thuis ben ik gaan opletten hoeveel hij werkelijk dronk. Ik had wel door dat er veel bier doorheen ging bij ons, maar niet hóeveel. Het cliché van het onherkenbaar naar de glasbak gaan om de vele fl essen te deponeren, kende ik ook niet, want Johan drinkt bijna alleen blikken Leffe. De enige reden dat ik bij de glasbak ben, is om mijn ene bescheiden wittewijnfles weg te gooien. Omdat ik vermoedde dat Johan stiekem dronk, ben ik de lege blikken in onze kliko gaan controleren aan de hand van de voorraad. En ja hoor, al snel zag ik dat er meer lege blikken in gegooid waren dan er volle in de koelkast hadden gestaan. Kennelijk legde Johan zelf ook nog een eigen voorraadje aan. Toen ik Johan met mijn rekensommen confronteerde, ontkende hij in eerste instantie en daarna verzon hij allemaal smoesjes. Hij had het van een collega gekregen die geen bruin bier lustte. Of hij had toevallig nog wat lege verpakkingen achter in zijn auto liggen. Inmiddels controleer ik niet meer. Het is niet nodig, want ik tref geen extra blikken meer aan. Dat betekent dat hij of niet meer bijkoopt of zijn afval op een andere manier dumpt. Als Johan een flinke slok op heeft, wordt hij grof in de mond en scheldt hij op wildvreemde mensen op straat. Johan heeft na een avond stappen al een keer twee politieagenten staan uitkafferen. Die boete voor het beledigen van een ambtenaar in functie heb ik met veel moeite weten af te houden. Ik moet me regelmatig verontschuldigen voor zijn gedrag en voel me zijn waakhond, moeder en bodyguard. Het liefst gaat Johan ook elke discussie aan als hij dronken is. Vreselijk gênant, hij weet vaak niet eens waar hij het over heeft. Hij moet af en toe oppassen dat hij geen klappen krijgt door zijn driftige gedrag. Gelukkig wordt hij nooit agressief naar mij toe. Hij heeft me nog nooit met één vinger aangeraakt en dat moet hij ook niet doen, want dan pak ik mijn koffers en ben ik weg. Dat weet Johan ook. Ik laat me niet slaan. Maar dat is dan ook het enige wat hij niet doet. Hij maakt me regelmatig uit voor alles wat lelijk is als ik hem afrem in zijn drankgebruik, hem behoed voor ongemakkelijke situaties of hem in een taxi laat stoppen. Meestal ben ik een ‘teringhoer’ of erger. Dat kwetst me tot op het bot. Zo heb ik hem nooit gekend en ik wil ook niet accepteren dat Johan werkelijk zo is. Alcohol maakt meer kapot dan je lief is. Hoe wáár is deze slogan!”

Aanlag op de portemonnee

“Los van het verdriet, de irritaties en schaamte, is het vaak ook moeilijk om met hem te praten. Met een dronkelap is geen gesprek te voeren en als je man bijna dagelijks aangeschoten is, vergaat je de lust om nog een serieus onderwerp aan te snijden. Bovendien hebben we het financieel erg moeilijk. Ik heb Johan verboden nog langer de kroeg of voetbalkantine op te zoeken, omdat we ons dat echt niet meer kunnen veroorloven. Maar ook zes halve liters bruin bier per avond is een aanslag op de portemonnee. Eén blik Leffe kost in de supermarkt bijna twee euro, dus reken maar uit. Ik heb een baan in de thuiszorg, Johan werkt in de bouw, maar we hebben allebei uren moeten inleveren door de crisis. Er gaat nu zo veel geld op aan bier, dat er weinig overblijft voor leuke extraatjes. Ik kan me niet herinneren wanneer ik voor het laatst heb gewinkeld. We krijgen nog amper bezoek, omdat ik mijn familie en vrienden liever niet thuis uitnodig vanwege Johans drankgebruik. Meestal gaan we op bezoek bij anderen, zodat ik op tijd kan ingrijpen en Johan mee naar huis kan sleuren. Ook ons seksleven is dramatisch. Sowieso stappen we nooit meer tegelijk in bed. Ik ga meestal om tien uur naar boven, terwijl Johan tot ver na twaalven voor de tv zit en zuipt. Als hij vrij is, slaapt hij een gat in de dag om vervolgens te ontbijten met zijn beroemde blikjes bruin. Door al die alcohol zijn ook zijn bedprestaties afgenomen. Als Johan veel drank op heeft, wordt hij wel opgewonden, maar hij krijgt niks meer voor elkaar. Het schijnt dat te veel alcohol bij mannen de testosteronspiegel in het bloed verlaagt. Je hebt dan nog wel zin in seks, maar je krijgt geen erectie of zaadlozing. En dat frustreert. Enorm. Negen van de tien keer draait een vrijpartij bij ons uit op een fiasco.”

Lees ook: De man van Marlies was seksverslaafd

Verdriet wegdrinken

“Gek genoeg ben ik niet boos op Johan, eerder teleurgesteld. Ik heb veel medelijden met hem. Het is in wezen een doodgoede man die me nog steeds veel knuffelt en nuchter de liefste en beste vriend is. Ik denk ook dat ik weet waarom hij drinkt. Johan is een binnenvetter. Hij zal niet snel zeggen wat er scheelt. Door onze goede gesprekken per e-mail en sms in het begin weet ik veel over zijn verleden. Johan heeft een heel slechte jeugd gehad, met een dominante vader die hem sloeg. Bovendien heeft hij al tien jaar geen contact met zijn twee kinderen. Zijn ex heeft hem zwart gemaakt naar hen toe en zijn zoons van nu twaalf en veertien willen hem niet zien. Daar doet hij wel luchtig over, maar ik weet dat het aan hem vreet en dat hij dat verdriet wegdrinkt. Naar een verslavingsdeskundige of hulpverlener stappen is geen optie. Laat staan naar de AA. Johan weigert ook de zelftest alcoholgebruik op internet te doen. Als ik dat vraag, zegt hij dat je volgens zo’n test al met tien biertjes in de week alcoholist bent. Maar alcoholisten zijn zwervers die op straat lopen met een fl es drank in hun hand, zegt hij. Godzijdank werkt Johan nog en is hij op zijn werk ook altijd nuchter, afgezien van het promillage dat misschien nog van de avond ervoor in zijn bloed zit. Volgens Johan heeft hij geen probleem. Hij is ‘een gezelligheidsdrinker bij wie het af en toe een beetje uit de hand loopt’, maar die gemakkelijk weken zonder kan. Soms mindert hij ook een tijdje om mij te laten zien dat er niks aan de hand is. Zoals nu. Hij drinkt alleen nog in het weekend. Hij zegt dat hij nu alles onder controle heeft en dat hij zichzelf een normaal drinkpatroon kan aanmeten. Ik hoop het, ik kan namelijk niet geloven dat mijn relatie met Johan straks stuk gaat door zijn voorliefde voor bier. Hij zegt dat hij zielsveel van mij houdt en me niet kwijt wil. Ik hoop dat onze liefde sterk genoeg is zodat hij de verleiding van te veel alcohol straks wel weer kan weerstaan…”