8 dingen die je weten over de menopauze (óók als je er nog niet in zit)
4 december 2020
De menopauze: vroeg of laat moeten we er allemaal aan geloven. Gynaecoloog en menopauze-specialist Dorenda van Dijken (62) vertelt je alles wat je moet weten over deze hormonale schommeling.
1. Menopauze vs overgang
Allereerst is het belangrijk te weten wat het verschil is tussen de menopauze en de overgang. “De menopauze is je laatste menstruatie en ontstaat wanneer je als vrouw geen eitjes meer in je eierstokken hebt. De overgang is het verhaal eromheen, de fase waarin het vrouwenlichaam een nieuw hormonaal evenwicht moet vinden”, legt Van Dijken uit. Vaak weten vrouwen achteraf pas wanneer de laatste menstruatie heeft plaatsgevonden. “Als je een jaar niet meer hebt gebloed, kun je ervan uitgaan dat je de menopauze hebt gehad.”
2. Tussen de 40 en 60
We moeten er dus allemaal een keer aan geloven, maar wanneer? Van Dijken: “De gemiddelde vrouw stopt op haar 51ste met menstrueren. Tussen de 40 en 60 jaar is het normaal om voor het laatst ongesteld te zijn. Het hoort bij het ouder worden. Slechts 1 procent van alle vrouwen beleeft de menopauze onder de 40. En onder je 30ste? Die kans is heel klein: 0,1 procent.”
3. De klassiekers
Hoor je het woord overgang, dan denk je waarschijnlijk aan opvliegers en nachtelijk zweten. Helaas zijn er meer overgangsklachten. De meest voorkomende: spier- en gewrichtsklachten, stemmingswisselingen, vaginale klachten, haaruitval, een droge huid en hoofdpijn. Geen pretje dus, maar niet iedereen krijgt er last van, weet Van Dijken. “Alle variaties zijn denkbaar. Misschien heb je geen opvliegers, maar zweet je ’s nachts enorm of andersom. Zo’n 80 procent van de vrouwen heeft klachten. Een derde hiervan zelfs zo erg, dat ze erdoor worden belemmerd in hun dagelijks leven.”
4. Twee tot vier kilo zwaarder
Het leed dat de overgang heet kun je verzachten door je voeding en leefstijl aan te passen. Je stofwisseling verandert door de hormoonwisseling en daardoor komen vrouwen in de overgang vaak twee tot vier kilo aan. “Een mediterraan dieet is het gezondst, beweeg meer en eet kleinere porties. Je hebt vanaf je 40ste minder voeding nodig, omdat je trager verbrandt dan voorheen. Wist je dat ze in Costa Rica speciale menukaarten hebben met kleinere porties voor 50-plussers?”
5. Be prepared
Onder de 40? Dan lijkt de menopauze misschien een ver-van-je-bedshow, maar veranderingen in je hormonen beginnen al vanaf je 40ste. Zorg dat je goed voorbereid bent. “Gezonder ouder worden doe je door goede informatie in te winnen en klachten bespreekbaar te maken. Kennis is macht.”
6. Hart- en vaatziekten
Na de overgang hebben vrouwen veel minder van het geslachtshormoon oestrogeen, dat onder andere beschermt tegen hart- en vaatziekten. “Goed om te weten: na de menopauze hebben vrouwen net zo veel kans op een hartinfarct als mannen en het risico op hart- en vaatziekten neemt daarna snel toe. Ook hierom is het verstandig om je voeding en leefstijl aan te passen.”
7. Roken en drinken
Dat wijntje bij het eten en een sigaretje op een feestje kun je beter afslaan als je in de overgang zit. Vrouwen die roken en alcohol nuttigen (tijdens de overgang) hebben namelijk een verhoogd risico op borstkanker. “Zo zie je maar hoe belangrijk het is om bewust bezig te zijn met je leefstijl. Let op je voeding, beweeg meer en ga naar de huisarts als je klachten hebt. Informatie is het sleutelwoord.”
8. Fit de overgang in
Voor alle vrouwen die zich zo goed mogelijk willen voorbereiden op de overgang: op 18 oktober, de Dag van de Menopauze, verscheen het boek Hart & hormonen, dat Dorenda samen met cardioloog Janneke Wittekoek (51) schreef. “Zodat zo veel mogelijk vrouwen fit de overgang ingaan.”
Tip van Vriendin
In De overgang ‘het no-nonsense handboek’ vind je alle antwoorden op alle vragen die een vrouw zichzelf stelt – of zou moeten stellen – wanneer zij rond haar 45ste (en soms ook eerder) deze onvermijdelijke fase in haar leven bereikt. Voor meer informatie klik op onderstaande button.
