Simone: ‘Ik durf mijn vriend niet te vertellen dat ik schulden heb’
7 september 2023
Omdat Simone (48) na haar scheiding amper kon rondkomen, leende ze een behoorlijke som geld. Nu haar vriend samen met haar een huis wil kopen, liggen die schulden als een molensteen om haar nek.
Ouderwets plaatje
Simone: “Geef nooit geld uit dat je niet hebt, leerde mijn vader me. Mijn ouders hadden het niet ruim, maar schulden waren er nooit. Dat maakte het onderwerp vanaf mijn jeugd taboe: schulden maak je niet, punt uit. Desnoods at je maar een week aardappelen. Of macaroni met ketchup, in mijn geval, toen mijn bankrekening na mijn scheiding structureel in de rode cijfers stond.
Mijn huwelijk had er nooit moeten komen. Op de dag dat ik ja zei op Ralphs aanzoek, wist ik dat ik een fout beging. Hij droomde van het ouderwetse plaatje: settelen in een nieuwbouwhuis, hij werken, ik thuis bij de – toekomstige – kinderen. Ik had een sterke kinderwens en zwichtte, terwijl ik eigenlijk droomde van een leven op de bonnefooi. Ik heb niet veel behoefte aan zekerheden in mijn leven. Als grafisch ontwerper leefde ik van klus naar klus, en als het even kon van huis naar huis. Hoe je dat combineert met kinderen wist ik ook niet, dus leek de enige optie me een leven binnen de geijkte paden. Wel behield ik mijn werk, je weet nooit hoe het leven loopt.”
Reuring
”Een jaar na de geboorte van Suze raakte ik zó afgestompt door de voorspelbaarheid van ons bestaan, dat ik dacht dat ik gek werd. Ralph keek me glazig aan toen ik hem dat mededeelde. Wat nou, afgestompt? We hadden het toch fantastisch met z’n drieën? Alles liep op rolletjes, vond hij. Had ik soms spijt van het moederschap? Maar met mijn moederschap had het niets te maken. Ik genoot van onze dochter, ik genoot alleen niet van ons afgekaderde leven, waarin elke dag een herhaling was van de vorige. Ik wilde reuring. Konden we niet verhuizen? Een deel van de tijd doorbrengen in het buitenland nu Suze nog een baby was? Achteraf realiseer ik me dat niets me op dat moment gelukkig had kunnen maken. Ralph en ik waren zo verschillend, dat welk leven we ook zouden kiezen samen, het nooit zou kunnen werken.
Dat ik degene was die het sprookje verstoorde, nam Ralph me niet in dank af. Al wist hij evengoed dat we iets in stand probeerden te houden dat nooit echt had bestaan. Hij was eerder verdrietig dan boos; voor hem was het leven dat we leidden wél het toppunt van geluk. We hielden van elkaar, maar het cliché bestaat niet voor niets: soms is liefde niet genoeg. Na maanden praten besloten we dat ik een andere woning zou zoeken voor Suze en mij, en hij in ons huis zou blijven wonen. We verdeelden de meubels en dagen met Suze zonder gemor, betaalden van onze gezamenlijke spaarrekening de inrichting van mijn nieuwe flat, en daarmee was de kous af. Ons inkomen was nagenoeg gelijk; qua alimentatie viel er niets te regelen.”
Beetje onwennig
”En zo stond ik op mijn 34ste met een peuter in een eenvoudig, maar gezellig appartement, dat het begin moest zijn van mijn vrije, onvoorspelbare leven. Een beetje onwennig, en toch best stil zonder Ralph. Maar het voelde als de juiste beslissing.
Op één ding had ik me verkeken: mijn leven werd er niet goedkoper op. Mijn woonlasten waren weliswaar lager dan tijdens mijn huwelijk, maar ik moest ze wel in mijn eentje betalen. Ook aan boodschappen was ik nauwelijks goedkoper uit, ik vond het belangrijk om gezond voor Suze te blijven koken. Sommige lasten bleven Ralph en ik delen. De kinderopvang bijvoorbeeld, en benodigdheden voor Suze. Ralph stelde zich genereus op. Zo nam hij de eerste vakantie met Suze op zich, zodat ik twee weken alleen aan mezelf hoefde te denken. Hij kocht ook vaak dingen tussendoor voor haar, die hij niet van de kinderrekening betaalde. Een winterjas, nieuwe laarzen. Hij had nu eenmaal minder nodig voor zichzelf dan ik, stelde hij, en bovendien was hij bevoorrecht doordat hij in ons huis was blijven wonen.”
Geen vetpot
“Ondertussen liep ik steeds vaker tegen kosten aan die ik niet had voorzien. De inrichting van mijn huis hadden Ralph en ik dan wel samen geregeld, maar kleinere dingen als servies, nieuwe handdoeken en beddengoed hadden we daarin niet meegenomen. Een kleur op de muur, wat kussens op de bank om het gezellig te maken; de kleine uitgaven bleven komen. Zo werd het lijstje kleine wensen steeds langer – en als ik achteraf eerlijk ben; met steeds meer niet-noodzakelijke luxe die vooral bestond uit decoratie.
Omdat Suze op mijn adres stond ingeschreven bij de gemeente, ontving ik de kinderbijslag en het kindgebonden budget. Dat gaf wat lucht, maar het was nog steeds geen vetpot. Daarop besloot ik, na ruim een jaar ploeteren, een doorlopend krediet af te sluiten bij de bank om overal in één keer vanaf te zijn. Niets geks, oordeelde ik, zo’n krediet had toch bijna iedereen? Zonder probleem had ik dezelfde week nog vijfduizend euro tot mijn beschikking, die ik volledig uitgaf aan het zogenaamd perfectioneren van mijn nieuwe bestaan. Dom natuurlijk, want jaren later stond die lening nog volledig open. Elke maand loste ik een vast bedrag af, waarvan een groot deel uit rente bestond. Maar omdat ik regelmatig niet rondkwam, nam ik dat bedrag weer op zodra het opnameminimum van 225 euro weer beschikbaar was.
Mijn creditcard: uitgeput na een vakantie van Suze en mij naar Kreta. Die niet buitensporig luxe was, en een eenmalige actie in de overtuiging dat mijn kind nu eenmaal recht had op een vakantie in het buitenland, maar wel voor een extra aflossing per maand zorgde. Ook die afbetaling kon ik vervolgens steeds moeilijker ophoesten. Zo stapelden de schulden zich op, tot uiteindelijk zo’n tienduizend euro in totaal. Ik kan mezelf wel voor mijn kop slaan dat ik zo bleef vasthouden aan de luxe die ik gewend was van voor mijn scheiding.”
Lees ook: ‘Mijn ouders bleken diep in de schulden te zitten’
Koningin van de pannekoeken
“Eén ding was me heilig: de veiligheid van ons huis. Dus waren de hypotheek en vaste woonlasten het eerste wat ik betaalde, daarna pas volgde de rest van de rekeningen, waarvan er steevast één of twee bleven liggen. Die stapelden zich vervolgens steeds verder op. En dat allemaal door die stomme aflossingen van mijn schulden, die een extra last vormden die ik niet had voorzien. Een enkele keer kwam het tot een deurwaarder, met alle bijkomende kosten van dien. Continu dichtte ik het ene gat met het andere. Sommige maanden was ik na twee weken al blut. Dan gaf ik Suze een kant-en-klare maaltijd uit de voorraadkast en nam zelf genoegen met een komkommer. Ik werd de koningin van het pannekoeken bakken, en schaamde me dood wanneer ik ons weer eens macaroni met ketchup voorschotelde. Suze maakte ik nergens blijer mee, maar door mijn hoofd spookten angsten voor scheurbuik en andere vitaminetekorten. Of hoe de buitenwereld hier lucht van zou krijgen. Ik, die het in de ogen van anderen zo goed voor elkaar had, leefde het leven waar mijn vader me vroeger zo voor had gewaarschuwd. En, erger: de vrijheid en reuring waar het me allemaal om te doen was geweest, leken onbereikbaarder dan ooit.
Ralph wist tot op zekere hoogte dat ik worstelde om mijn hoofd boven water te houden, maar niet hoe groot de ernst van mijn situatie echt was. Verder nam ik niemand in vertrouwen, zelfs mijn beste vriendinnen en ouders niet. Ik was een lachertje geworden, vond ik; mijn leven voelde als één grote flater.”
Nieuwe liefde
“En toen, Suze was inmiddels bijna zes, wandelde Michel plotseling mijn leven binnen. Tien jaar ouder dan ik, gescheiden vader van twee puberdochters. Gewoon via de tennisclub. Daar speelde ik uit financiële overwegingen al jaren niet meer, maar omdat ik er een deel van mijn sociale leven had, dronk ik er nog weleens een borrel. Michel was het nieuwe tennismaatje van een van mijn vriendinnen, en voor ik het wist was hij een vast onderdeel van onze club, én mijn nieuwe liefde.
Elk weekend zonder kinderen brachten we samen door. Na een maand of negen was wel duidelijk dat dit weleens voor een lange tijd kon zijn, en introduceerden we elkaar aan de kinderen. Sindsdien, zo’n vijf jaar lang, waren we bijna alle weekends samen, en in de weken waarin hij zijn dochters niet had, vaak ook nog een paar nachten. Tussen de kinderen klikte het fantastisch. Zelfs de vakanties leken angstig veel op het Nutella-gezin dat Ralph en ik ooit voor ogen hadden. Alleen stond Michel een stuk losser in het leven, wat onze relatie voor mij juist zo fijn maakte. Geen vaste afspreekschema’s, we maakten onze plannen per dag. Precies zoals ik mijn leven wilde leiden.”
Leven op de rit
“Financieel ging het met mij ook stukken beter. Ik kreeg nieuwe opdrachtgevers en zag mijn omzet jaar na jaar groeien. Ik kreeg zelfs ruimte om mijn leningen in kleine stapjes af te lossen, en zag dus geen noodzaak Michel op de hoogte te brengen van mijn schulden. Eindelijk had ik mijn leven op de rit – en gingen de dochters van Michel op kamers. Dat was voor hem hét moment om te beginnen over samenwonen. Suze was inmiddels twaalf en brugklasser, die zou ook steeds meer haar eigen leven leiden. Onze flats waren te klein voor ons samen. We waren begin veertig, met nog minstens veertig jaar te gaan konden we iets prachtigs kopen met genoeg ruimte als de kinderen langskwamen, glunderde Michel.
Natuurlijk wilde ik ook niets liever. Omdat hij de liefde van mijn leven was, maar ook omdat ik het geploeter in mijn eentje zó beu was. Maar elke keer dat hij over een huis begon, draaide mijn maag zich om. Met mijn schulden en negatieve BKR-registraties door alle deurwaarders, zou ik nooit een hypotheek krijgen, dacht ik – en mijn kansen als zzp’er waren al zo klein.”
Vol schaamte
“Michel had geen idee van mijn financiën. Ik had hem grofweg wel verteld wat er maandelijks binnenkwam, maar niet wat eruit ging. Hij verdiende als eigenaar van een softwarebedrijf bijna drie keer zoveel als ik, etentjes en uitjes betaalde hij het grootste deel van de tijd. Niets kon hem doen vermoeden dat ik met mijn inmiddels bovenmodale inkomen, nog altijd maar net rondkwam. Onverminderd vol schaamte over mijn financiële wanbeleid, veegde ik zijn huisvoorstellen – met een bloedend hart – van tafel. ‘Nee joh, dat wordt niks, met mijn puber thuis’, zei ik dan. Of: ‘Schat, we zijn zo gewend aan onze eigen stekken, we zouden tureluurs worden van elkaar.’ Waarna hij het onderwerp weer een paar weken liet rusten, om vervolgens alsnog een nieuwe verzameling Funda-links door te sturen. Dit kon ik natuurlijk niet eeuwig volhouden, straks dacht Michel nog dat ik een toekomst in één huis niet wilde – al repte hij daar nooit over.”
Schone lei
“Suze is inmiddels zestien en doet volgend jaar eindexamen. Ze wil zodra het kan op kamers, net zoals haar stiefzussen deden. Mijn schulden heb ik inmiddels teruggebracht tot zo’n vierduizend euro totaal, op zich geen onoverkomelijk bedrag. Waarschijnlijk lacht Michel zich rot als ik het opbiecht, en lost hij het met één druk op de knop af. Dat durf ik nog wel bespreekbaar te maken, maar een negatieve BKR-registratie blijft jaren staan en heeft dus invloed op onze toekomst. Daar voel ik me ongelooflijk schuldig over, en bovenal gegeneerd. Als ik me financieel onverantwoordelijk gedraag, wat moet Michel dan verder wel over me denken?
Onlangs raapte ik al mijn moed bij elkaar en logde in op de website van het BKR. Naast mijn telefoonabonnement, lening en creditcard stond er tot mijn grote opluchting maar één negatieve registratie van een betalingsachterstand, die over een jaar verjaart. Niets staat ons droomhuis dan nog in de weg. Het is waanzin dat ik mijn lippen desondanks nog steeds stijf op elkaar houd, maar ik heb het nu zo lang weten te rekken, dat ik zijn beeld van mij dat laatste jaar niet wil bezoedelen, ook al is dat waarschijnlijk helemaal niet nodig. Ik kan het taboe uit mijn opvoeding gewoon niet loslaten. Over een jaar beginnen we met een schone lei. Meer dan Michel ooit zal weten.”
Vriendin’s favoriet
Het hulp- en werkboek Crisis. Wat te doen? sleept je door de crisis door visie, nieuwe inzichten, praktische oefeningen en humor. Met gouden tips voor wat je moet doen om je geldzaken op orde te krijgen en te houden. Voor meer informatie klik op onderstaande button.
Crisis. Wat te doen?
Lees ook: ‘Niemand weet dat wij diep in de schulden zitten’
Meer persoonlijke verhalen lezen? Neem nu een digitaal abonnement op Vriendin.
Meer van Vriendin
