Van hoogtevrees tot spinnen: zo overwin je je angsten wél
30 september 2021
“Die spin is banger voor jou dan jij voor hem.” Helpt dat bij jou ook niet? Zo overwin je je angsten wél.
Zo werkt angst
Bijna iedereen is weleens ergens bang voor. En dat is maar goed ook, want angst is een natuurlijk ingebouwd waarschuwingssysteem voor potentieel gevaar. Stel: je bent aan het wandelen en ziet ineens een Schotse hooglander op je afstormen. Geen mens kiest er op zo’n moment voor om rustig te blijven staan, want je hartslag gaat in één klap omhoog en je hersenen schreeuwen dat je maar beter een sprintje kunt trekken.
Dit is een doodnormale angst die van korte duur is. Merk je dat angstige gevoelens je dagelijks functioneren belemmeren? Dan kan er sprake zijn van een angststoornis. 1 op de 5 mensen in Nederland krijgt daarmee te maken. Een overzicht van de meestvoorkomende angsten en wat je kunt doen om ze de baas te blijven.
Hoogtevrees
Onderzoek in de VS toont aan dat ongeveer 30% van de mensen hoogtevrees heeft. Psycholoog Karlijn Wassen: “Angst voor hoogtes zorgt ervoor dat we voorzichtiger zijn, maar bij echte hoogtevrees is die angst buiten proporties. Dan krijg je bijvoorbeeld last van hartkloppingen, zweethanden of paniekaanvallen.”
Wat te doen?
Je bent vast geneigd om hoogtes te vermijden: niemand dwingt jou om de Eiffeltoren te beklimmen of op veertien hoog te gaan wonen. Toch adviseert Wassen om je angst onder ogen te komen. “Doe waar je bang voor bent, maar in kleine stapjes. Ga eerst eens op een stoel staan en ervaar wat dat met je doet. Gaat dit goed? Pak dan een ladder en ga zo letterlijk steeds een stapje hoger.”
Smetvrees
Hoewel je zou denken dat mensen met smetvrees alles vies vinden, ligt het volgens Wassen complexer. “Bij deze angst heb je te maken met dwanggedachten en -handelingen. Zo denken mensen met smetvrees vaak dat ze ziek worden als ze in plaats van drie keer maar twee keer een doekje door de gootsteen halen.”
Wat te doen?
Leer te ervaren dat controleverlies niet erg is. Hoe realistisch is jouw gedachte dat je ziek wordt als je dat laagje stof niet van tafel veegt? “En probeer niet tegen de angst te vechten, maar richt je op je ademhaling”, tipt Wassen. “Door diep en langzaam vanuit je buik te ademen, voorkom je dat je gaat hyperventileren en word je sneller rustig doordat je zenuwstelsel ontspant.”
Angst om in het openbaar te spreken
Ken jij veel mensen die staan te springen om voor (groot) publiek te spreken? Nee, precies. Dát is volgens de psycholoog de reden dat er zo veel mensen bang voor zijn. “Daarbij zijn we uiteindelijk allemaal groepsdieren die erbij willen horen. Dus angst om te falen, niet uit je woorden te komen of afgekeurd te worden op je uiterlijk: het is heel menselijk.”
Wat te doen?
Je realiseren dat 90% van de sprekers ook spanning ervaart, kan al rust geven. Krijg je alsnog zweethanden en stress zodra je aan het woord bent? Probeer je angst dan niet weg te duwen, maar vind een manier om ermee om te gaan. Wassen: “Ontspannings- en ademhalingsoefeningen helpen om rustig te worden.” Heb er daarvan dus altijd een paar paraat.
Angst voor spinnen
Ze hebben hun uiterlijk natuurlijk niet mee, maar de angst voor deze kriebelbeestjes heeft volgens Wassen ook een evolutionaire oorsprong: duizenden jaren geleden vormden ze per slot van rekening wel een bedreiging voor de mens. “Het is een oerinstinct dat er nog steeds in zit.”
Wat te doen?
Het hoeft heus je lievelingsdier te worden, als je maar weet hoe je met spinnenangst moet omgaan. “Hoe spannend ook, stel jezelf eraan bloot”, adviseert Wassen. “Bekijk eerst een foto van een spin en vraag je af welke gevoelens dit oproept. Zoek dan een spin op, maar op vijf meter afstand. Vervolgens kom je steeds dichterbij en je zult merken dat je leert dat de angst die je ervaart, oké is.”
Onze expert
Psycholoog Karlijn Wassen helpt vrouwen in haar praktijk voor (relatie)therapie en coaching om weer in verbinding te komen met zichzelf: leven vanuit je kracht in plaats van geleefd worden door angst en onrust. Meer info: Karlijnwassen.com
.
