Margreeth (20) is mantelzorger: ‘Alleen als mensen ernaar vragen, praat ik erover’

6 januari 2022

Naar schatting is zo’n zes procent van de jongeren in Nederland mantelzorger. Bij de helft van de jongeren gaat het om een ziek gezinslid met een lichamelijke aandoening. Margreeth (20) kan erover meepraten. Zij is mantelzorger voor haar moeder, die een spierziekte heeft.

Spierziekte

Al vanaf dat Margreeth zich kan herinneren, is haar moeder ziek. “Ze is geboren met een spierziekte, die rond haar 16e tot uiting kwam. Haar aandoening zorgt ervoor dat sommige signalen vanuit haar hersenen vertragen, of niet worden doorgegeven. Hierdoor vallen bepaalde functies van de organen weg zoals haar gehoor, zicht en spraak. Ze heeft een verkorte levensverwachting, maar momenteel gaat het naar omstandigheden goed. Haar ziektebeeld is progressief, maar ze is stabiel en probeert nog steeds dingen zelf te doen.”

Huishoudelijke klusjes

Het doen van klusjes in huis is er bij Margreeth met de paplepel in gegoten. “Vroeger was het vanzelfsprekend dat mijn vader, zusje en ik haar hielpen in het huishouden. Ik deed de kleine klusjes, zoals de was ophangen, helpen met koken en afwassen. Mijn moeder kon toen namelijk nog wel wat dingen zelf.”

Als Margreeth vroeger bij leeftijdsgenoten ging spelen, merkte ze een verschil. “Daar hoefde ik nooit de tafel af te ruimen, wat ik heel vreemd vond. Nu snap ik dat niet al mijn leeftijdsgenoten al zoveel in het huishouden deden zoals ik heb gedaan.”

Planning

Nu, jaren later, neemt Margreeth steeds meer grote taken van haar moeder over. “We hebben een strakke planning in het gezin. Iedere ochtend haalt mijn vader haar uit bed en dan komt er huishoudelijke hulp langs. Dit zijn vriendinnen van mijn moeder, die tegelijkertijd voor gezelligheid zorgen. Dit is een bewuste keuze, zodat wij als gezin meer tijd krijgen om samen ontspannende dingen te doen met mama.”

“Er moet altijd iemand zijn die haar naar het toilet brengt en voor haar eten zorgt. In de avond koken mijn zusje of ik en na het eten neemt één van ons haar nog even mee naar buiten. In de rolstoelfiets fietsen we langs de zeedijk of in de natuur. Dat doet haar goed.”

Veel tijd om even weg te gaan, is er niet. “Wel is er bij ons veel mogelijk, zolang we het van tevoren aangeven. Sinds kort volg ik de studie ergotherapie in Rotterdam. Ook heb ik en bijbaan in de zorg, waardoor het soms wel lastig is om alles te plannen. Gelukkig gaat dit altijd goed.”

Iedereen draagt een rugzak bij zich

Margreeth praat niet veel over haar zieke moeder. “Alleen als mensen ernaar vragen, praat ik erover. Maar als het niet nodig is, loop ik er liever niet mee te koop.” Pas sinds een aantal jaar beseft Margreeth dat ze een mantelzorger is. “Ik hou van mijn moeder, daarom zorg ik voor haar. Dat er nu het label mantelzorger aanhangt, maakt het voor mij niet anders.”

Moederrol

Doordat haar moeder niet veel meer kan, probeert Margreeth er zo veel mogelijk voor haar 13-jarige zusje te zijn. “Als ik iets leuks ga doen, neem ik haar bijna altijd mee. Ik denk dat ik daarin de moederrol stiekem wel een beetje overneem. Natuurlijk wil ik dit niet van mijn moeder afpakken, maar ik gun het mijn zusje om alles mee te maken wat ik niet heb kunnen meemaken. Onze band is heel goed en we kunnen altijd bij elkaar terecht. Daarom wil ik voor haar zorgen.”

Vrije tijd

Doordat Margreeth voor haar moeder zorgt, wordt er beslag op haar tijd en leven gelegd. Daar hebben ze thuis vaak gesprekken over. “Natuurlijk valt het me soms weleens zwaar, maar ik ben dankbaar dat ik dit voor mijn moeder kan doen. Om fysieke en psychische klachten te voorkomen praat ik veel met familie en vrienden. Daarnaast sport ik twee avonden in de week, wat me helpt om alles even te vergeten.”

De kleine momenten

Een bucketlist met haar moeder heeft Margreeth niet. “Op dit moment geniet ik van de kleine dingen die haalbaar zijn. Als ik zie hoe mijn moeder geniet van het fietsen in de zon of het buiten in de natuur zijn, maakt dat mij heel gelukkig.”

Wist je dat…

… 1 op de 5 kinderen opgroeit met een langdurig ziek familielid? Het kan hierbij gaan om een ouder, broer, zus, opa, oma of goede vriend.
… Je mantelzorger kunt zijn voor iemand die een beperking, geestelijke ziekte of verslaving heeft?
… Jongeren die mantelzorger zijn tot twee keer zoveel hulp nodig hebben dan jongeren die dit niet zijn?
… Jonge mantelzorgers vaak last hebben van stress, piekeren of sombere gevoelens, maar ook van vermoeidheid, slaapproblemen of lichamelijke klachten?
… Veel jonge mantelzorgers er liever niet over praten?

Bron:
Zorgvoorbeter en Movisie