Is een soa zelftest wel betrouwbaar?
2 september 2022
Een nog redelijk nieuw fenomeen in Nederland is de soa zelftest. Een van de grootste redenen dat men steeds vaker kiest voor een zelftest, heeft alles te maken met het feit dat mensen zich nog steeds kunnen schamen voor een soa.
Alhoewel dat natuurlijk nergens voor nodig is, biedt een soa zelftest in dit opzicht een goed alternatief. Waar veel mensen echter niet van op de hoogte zijn, is dat niet elke soa zelftest even betrouwbaar is. Sterker nog zelfs, er zijn een paar soa zelftests die absoluut niet betrouwbaar zijn!
Twee soorten soa zelftests
Allereerst is het goed om te weten dat er twee verschillende soorten soa zelftests zijn. De eerste soort is een soa zelftest die je online of zelfs bij de drogist kan komen. Deze test geeft je zelf binnen een paar minuten de uitslag. De andere soa zelftest kun je online bestellen bij verschillende aanbieders en stuur je later door naar een medisch laboratorium. Daarna krijg je na een paar dagen je resultaat terug. Dit verschil tussen de twee tests is belangrijk om te maken in verband met de betrouwbaarheid van beide tests.
Sensitiviteit en specificiteit
Om te kunnen bepalen wat de betrouwbaarheid van een soa zelftest is, wordt gekeken naar twee verschillende aspecten, die beide worden uitgedrukt in percentages. Dit zijn de sensitiviteit en specificiteit. De sensitiviteit gaat over het percentage mensen dat terecht een positieve uitslag krijgt. De specificiteit van een soa zelftest gaat over het percentage mensen dat terecht een negatieve uitslag krijgt.
Hoe betrouwbaar is een soa zelftest van de drogist?
De soa zelftest die je online of bij de drogist koopt, en die je na een paar minuten zelf kan aflezen, is absoluut niet betrouwbaar! Het is dan ook erg vreemd dat deze tests nog steeds in Nederland verkocht mogen worden. Het is namelijk uit onderzoek gebleken dat deze soa zelftests slecht scoren op sensitiviteit én specificiteit. Dat betekent dat deze soa zelftests onterecht een positieve uitslag kunnen geven en ook onterecht een negatieve uitslag.
Betrouwbaarheid van een soa zelftest die in een lab wordt onderzocht
Als we alleen kijken naar de soa zelftest zelf, is een soa test die je na het afnemen moet opsturen naar een medisch laboratorium, wél betrouwbaar. Deze laboratoria moeten aan dezelfde standaarden voldoen als de laboratoria die de huisarts en GGD gebruikt. Ook maken deze laboratoria gebruik van dezelfde technieken, en ben je er dus zekerder van dat je een goed resultaat van je soa zelftest krijgt.
Betrouwbaarheid van overige informatie
Naast de betrouwbaarheid van de soa zelftest zelf, is echter nog niet het laatste gezegd over de betrouwbaarheid van de overige informatie die gegeven wordt door online testaanbieders. Vaak worden mensen namelijk niet volledig geïnformeerd over een soa zelftest, waardoor dit op een andere manier tot onbetrouwbare resultaten kan leiden. Als je bijvoorbeeld niet zeker weet welke soa je misschien hebt, is het altijd beter om naar de huisarts te gaan.
Weten op welke soa je zelf moet testen
Een soa zelftest die je online besteld, kan je namelijk vaak niet zeggen op welke soa’s je jezelf moet testen. Daarnaast is het mogelijk dat je een soa in je keel, op je geslachtsdelen of zelfs in je anus kunt hebben. Veel mensen bestellen alleen een zelftest voor hun geslachtsdelen, waardoor soa’s op andere plekken gemist kunnen worden. Het is ook erg belangrijk dat je weet op welke soa je moet testen. Als je bijvoorbeeld syfilis hebt, maar je test op chlamydia betekent een negatief testresultaat niet dat je helemaal geen soa’s hebt.
Een soa zelftest bestellen
Kortom, voor volledige en juiste informatie, zijn de dokter en GGD nog steeds de meest betrouwbare bronnen. Een soa zelftest is daarbij alleen betrouwbaar als je deze moet opsturen naar een medisch laboratorium. Als je hiervoor kiest, moet je dus wel weten welke plekken je allemaal moet testen, en zeker weten voor welke soa je een zelftest besteld!
Dit artikel is geschreven in samenwerking met spoedtest.nl
