Vriendinnen Annick, An Sheela en Sheela zijn alle drie geadopteerd

7 oktober 2022

Vriendinnen Annick (37), An Sheela (42) en Sheela (41) leiden verschillende levens, maar hebben één ding gemeen: ze zijn alle drie geadopteerd uit India. en ze weten waar je mee worstelt als je niet precies weet waar je vandaan komt. “Adoptie is lang niet altijd een sprookje.”

Herkenning en erkenning

“Herkenning en erkenning. Dat vind ik bij An Sheela en Sheela en al die andere geadopteerde kinderen uit onze Facebook-community. Als ik bijvoorbeeld zeg: ‘Ik weet niet precies wie ik ben’, weten zij precies wat ik daarmee bedoel. Het is iets wat ons bindt. Waar loop je tegenaan als je niet weet wie je biologische ouders zijn? Hoe voelt het als de start van je leven onduidelijk is en wat je erover weet misschien wel gebaseerd is op leugens? Waar struggle je dan mee? Het zijn dingen die we bespreken als we elkaar zien tijdens ontmoetingsdagen.” Aan het woord is Annick. In 2008 was zij pas vijftien toen ze andere adoptiekinderen wilde ontmoeten. Samen met haar moeder richtte ze de Facebookgroep Adoptie Schakel op, voor uit India geadopteerde kinderen en hun ouders. In eerste instantie een gezellig groepje dat berichten uitwisselde en elkaar af en toe zag, jaren later werd het een serieuzere community. Waarop leden berichten en foto’s posten, maar die ook van alles organiseert en onderneemt.
De club kreeg steeds meer leden, uit Nederland en België. Op een gegeven moment lukte het Annick niet meer alles in haar eentje te managen. In 2017 vroeg ze An Sheela erbij om te helpen, een jaar later ook Sheela. Met z’n drieën proberen ze de Facebookgroep naar een nog hoger niveau te tillen. Samen organiseren ze ontmoetingsdagen en informatieavonden over bijvoorbeeld dna-tests. Ook strijden de drie in hun thuisland België tegen illegale adoptie. Ondanks dat hun adoptieverhalen totaal verschillend zijn, voelt het trio zich verbonden met elkaar én met de leden van hun community.
Annick: “In de veertien jaar dat ik hiermee bezig ben, zijn de adoptiekinderen van toen volwassen geworden. Velen hebben gezinnen gesticht of inmiddels een rootsreis gemaakt naar India. Soms vinden ze wat ze zoeken, maar vaak is het onbegonnen werk. India is een ontzettend groot land en de overheid ontmoedigt adoptiekinderen te zoeken naar hun biologische ouders. Het is domweg not done. De moraal is: laat het verleden rusten.”

Ongeneeslijk ziek

”Vierenhalf jaar was ik toen ik vanuit India hiernaartoe kwam. Ik heb een fantastische jeugd gehad, ik kon studeren en kreeg allerlei kansen om mezelf te ontplooien. Maar ook ik vroeg me af waar ik vandaan kwam, wie mijn ouders waren. De naam van mijn moeder was bekend, over mijn vader wist ik niets. Zo’n vijf jaar geleden liet ik mijn dna registreren bij een internationale dna-bank. Ik had het geluk dat ik op die manier een broer en een oom vond. Via hen kwam ik erachter dat mijn vader nog leefde. Ik was destijds zwanger van mijn zoontje, hij is nu bijna vier jaar.
Mijn vader bleek ongeneeslijk ziek, hij leed aan een spierziekte. Als ik hem nog wilde zien, moest ik haast maken. Ik ben naar India gereisd en heb hem opgezocht. Hij had een babyfoto van mij in zijn portemonnee, helemaal verfrommeld, maar toch. Dat kleine detail raakte me: voor mij was dit een teken dat ik bij hem hoorde. Ik herkende ook wel wat van mezelf in hem. Mijn vader was emotioneel, hij voelde zich schuldig over hoe dingen zijn gelopen in het verleden. Hij kon niet voor mij zorgen. Aan de andere kant was hij ook nuchter: dingen gaan zoals ze gaan en je kunt het verleden niet veranderen. Over mijn biologische moeder wilde hij niet praten.
De ontmoeting met mijn vader was fijn. Dertig jaar zoeken naar iemand en hem vlak voor zijn dood nog zien, is een cadeau. Veel van mijn vragen heeft hij kunnen beantwoorden, al zorgde het weerzien ook voor nieuwe vragen. Is de spierziekte waaraan hij leed erfelijk? Hoe was de relatie tussen hem en mijn moeder? Vooral dat laatste is gissen. Maar ik mag niet klagen. Ik realiseer me heel goed dat ik meer weet dan de meesten van ons. An Sheela en Sheela bijvoorbeeld hebben beiden geen enkel concreet aanknopingspunt wat hun biologische ouders betreft.”

Bijzondere ervaring

An Sheela: “Dat klopt. Je hebt geluk. Maar weet je, jouw verhaal stimuleert mij weer om zelf actiever te worden in mijn zoektocht naar meer antwoorden. Daarvoor ben in april nog in India geweest. Mij is altijd verteld dat ik uit Calcutta kom. Maar uit summiere informatie die ik kreeg uit India zelf, blijkt dat ik uit een heel andere regio kom. Het enige concrete dat ik heb over mijn biologische ouders zijn de naam van mijn moeder en de datum waarop ze me heeft afgestaan. Ze was jong en ongehuwd en kon daarom niet voor me zorgen, staat in de papieren. Ik denk: klopt die informatie wel? Je gaat gewoon twijfelen als eerst het ene en dan het andere wordt verteld. Ik vermoed dat er tijdens mijn adoptie serieuze fouten zijn gemaakt.
Toen ik de laatste keer in India was, heb ik gezocht naar mijn familie, maar dat is een beetje zoeken naar een speld in een hooiberg. Deze reis was voor mij bijzonder omdat het een out of the box-rootsreis was. Ik woonde bij locals om het dagelijks leven te ervaren. Ik verdiepte me in de omgeving en in de verschillende religies. Dat heeft me wel wat gebracht. Ik voelde me daar goed, alsof ik thuiskwam. Mijn zintuigen stonden wagenwijd open: heerlijk, die Aziatische geuren en felle kleuren. En als klap op de vuurpijl herkende ik een plek uit een van mijn terugkerende dromen. Dat was een bijzondere ervaring. De smaak in mijn mond veranderde, alsof mijn lichaam een signaal gaf: je bent hier eerder geweest. Ik had een wonderlijke ontmoeting in het kindertehuis, een vrouw herkende mij. Als puber had ze me vaak de fles gegeven en met mij rond gewandeld, zei ze. Ik geloof haar, ze had iets vertrouwds. Dit soort gebeurtenissen verzachten het gemis van mijn biologische ouders een beetje.”

Zes handen op één buik

Sheela: “Daar kan ik me alles bij voorstellen. Bij mij ligt het helaas iets gecompliceerder. De eerste regel van mijn adoptiedossier luidt: vader en moeder onbekend. Dat lezen is altijd lastig. Volgens het dossier ben ik te vondeling gelegd. Achtergelaten door iemand. Verder weet ik niks. Heel pijnlijk. Een belangrijk puzzelstukje ontbreekt. Niet een zijkantje, maar iets in het midden waardoor je het geheel niet kunt zien. Ik heb daar lang mee geworsteld, zeker als puber en jongvolwassene. Tegenwoordig gaat het beter. Ik ben blij met mezelf, ondanks die valse start in het leven.
Eigenlijk was ik helemaal niet zo bezig meer met mijn adoptie en roots. Tot Annick me vroeg of ik zin had haar te helpen met de Facebookgroep en de activiteiten die ze organiseert. Het leuke aan Annick is dat ze op een heel spontane, ontwapenende manier contacten legt en mensen samenbrengt. Ik heb er een paar dagen over nagedacht en ben er toen ingestapt zonder verwachtingen. Ik was helemaal niet van plan diep in mijn adoptieverleden te duiken. En kijk me nu. Ik heb mijn adoptiedossier nog eens grondig onder de loep genomen en volgde workshops om beter grip te krijgen op de materie. Ik heb me ook verdiept in wat adoptie met een mens doet, me afgevraagd wat het met mij heeft gedaan. In september ga ik zelfs studeren, omdat ik professioneel iets wil betekenen voor mensen die door hun adoptieverleden worstelen. An Sheela en Annick zijn daar ook mee bezig. We delen een bijzondere vriendschap. We zijn zes handen op één buik. Vrijwel dagelijks hebben we contact, soms live, maar vaak even snel via WhatsApp. We hebben een stilzwijgend contract dat we altijd voor alles bij elkaar terecht kunnen. Voor een futiliteit, maar ook voor serieuze dingen. En het fijne is: omdat we met z’n drieën zijn, antwoordt er altijd wel iemand.”

Gedeelde smart

Annick: “Wij hoeven niet oeverloos te praten of te discussiëren, we begrijpen elkaar meestal zonder woorden. Onze verhalen en onze levens zijn totaal verschillend, maar we delen het feit dat we in India geboren zijn. Dat zorgt voor een heel hecht contact. We weten vaak precies wanneer we iemand met rust moeten laten of er juist extra voor haar moeten zijn.”
An Sheela: “Ik verloor begin dit jaar mijn beste vriendin. Ze overleed veel te jong. Dat is voor iedereen zwaar. Maar Annick en Sheela weten dat zo’n verlies extra hard aankomt bij een geadopteerde, juist omdat we al jong te maken kregen met het verlies van onze biologische ouders. Je beleeft het trauma opnieuw. En je voelt een leegte vanbinnen: wie ben ik zonder die ander? Mijn vriendinnen snappen dat.”Annick: “Gedeelde smart is halve smart, dat werkt echt zo. Als ik een slechte dag heb, deel ik dat met An Sheela en Sheela. Maar ook de leuke dingen: onlangs ben ik getrouwd. Een fantastische dag, waarop zij niet mochten ontbreken.”

Illegale adopties

Sheela: “Ik heb door omstandigheden geen contact meer met mijn adoptieouders. Misschien komt het wel daardoor dat ik Annick en An Sheela zie als mijn zelf­gekozen familie. Ze zijn als zusjes voor me. Samen doen we er alles aan om te strijden tegen illegale adoptie vanuit India naar België, waar wij wonen. Onlangs werd in het Belgische parlement – unaniem – een resolutie aangenomen. Daarin werd, kort gezegd, erkend dat er veel fout is gegaan in het verleden met adopties en dat er sprake was van illegale adopties. Dat was een emotioneel jubelmoment voor ons alle drie: een officiële bevestiging dat adoptie lang niet altijd een sprookje is. Eindelijk.”
An Sheela: “Die uitspraak zorgt er ook voor dat we bijvoorbeeld onze naam kunnen veranderen zonder ellenlange procedures. Ik heette eerst alleen An, heel westers. Maar die naam geeft niet helemaal weer wie ik ben. Dus is het nu An Sheela geworden, een mix van mijn Belgische en Indiase afkomst. Het integreren van mijn Indiase naam maakt me vollediger.”
Sheela: “Ik hoop dat deze uitspraak op een dag ook zorgt voor meer gemoedsrust. Wij zijn alle drie heel kwaad geweest op alles en iedereen. Adoptieinstanties, het land van herkomst, de overheid… Er zijn zo veel fouten gemaakt. Maar kwaad blijven helpt niet. Bitterheid helpt ons niet verder. In plaats daarvan moeten we luisteren naar de verhalen van alle bij onze adopties betrokken partijen. Wie weet vinden we dan nog meer antwoorden. Daarnaast moeten we vooral ook vooruitkijken.”

India dichtbij

Annick: “Eens. Ik zie de toekomst wel rooskleurig in. Met z’n drieën hebben we een sterk verbond. Eentje voor het leven. Zelf heb ik sinds mijn reis naar India veel contact met mijn oom. Hij gaat regelmatig naar een internetcafé om te chatten. Hij vertelde me dat hij nog heeft geprobeerd mij na mijn geboorte op te vangen, maar doordat ik veel dure medicijnen nodig had vanwege astma moest hij mij met pijn in zijn hart alsnog afstaan. Mijn moeder, die toen pas achttien jaar was, dacht dat het een tijdelijke oplossing was. Ze heeft me nog gezocht in verschillende weeshuizen, maar was te laat, ik was al vertrokken naar het buitenland. Mijn moeder heeft dit niet nooit goed kunnen verwerken. Uiteindelijk pleegde ze zelfmoord. Heel verdrietig allemaal. Door de verhalen die mijn oom mij vertelt, leer ik mijn familie steeds een beetje beter kennen. Zeker is dat India daardoor een nog groter deel van mijn leven is geworden. Ik hou van mijn geboorteland, zijn inwoners en het eten en ben bijvoorbeeld echt verliefd geworden op de kleurige Indiase mode. Weet je wat mijn grote droom is? Hier een winkeltje beginnen in Indiase kleding. Misschien lukt het met hulp van mijn oom. Zo breng ik een beetje India hiernaartoe.”


Meer weten?

Adoptie Schakel is een besloten Facebook-groep voor adoptiekinderen uit India. De meeste leden komen uit Nederland en België. Sinds 1 augustus is Adoptie Schakel omgedoopt tot Adoptie Schakel Connecteert. Die naam geeft nog beter weer dat de groep de verbinding blijft zoeken tussen de verschillende partijen die betrokken zijn bij adoptie.

Tekst: Jolanda Hofland
Foto: Ruud Hoornstra
Visagie: Lisette Verhoofstad

Meer persoonlijke verhalen lezen? Neem nu een digitaal abonnement op Vriendin.