Waarom bewerkt voedsel minder goed voor je is: zó houd je de balans
11 maart 2025
Minderen met bewerkt eten en zelf koken met verse producten is dé vuistregel als je gezonder wil eten. Maar waarom is bewerkt voedsel minder goed voor je? Een checklist (en meer)!
Wat is bewerkt voedsel?
Dit is eten dat tijdens de productie is aangepast, bijvoorbeeld om de smaak, houdbaarheid of kleur te verbeteren. Denk aan ingevroren, gerookte of ingeblikte producten, maar ook aan voedsel waaraan suiker, zout, vetten, of kunstmatige toevoegingen zoals kleur- en smaakstoffen zijn toegevoegd. Voorbeelden zijn chips, frisdrank, koekjes, vleeswaren en kant-en-klare maaltijden.Bewerkt vs ultrabewerkt voedsel
Bewerkt voedsel is een beetje aangepast, zoals vers brood van de bakker, ingeblikte tomaten, yoghurt zonder suiker of ingevroren groenten. Het blijft dicht bij de oorspronkelijke vorm en past prima in een gezond dieet. Het wordt ongezond als er veel toegevoegde suikers, zout, ongezonde vetten of kunstmatige stoffen in zitten, zoals bij ultrabewerkt voedsel.Ultrabewerkt voedsel is te herkennen aan:
1. Een lange ingrediëntenlijst. Zie je een oneindige lijst met afkortingen? Grote kans dat het product ultrabewerkt is. 2. Kunstmatige toevoegingen. Conserveermiddelen, bijvoorbeeld. Of smaakversterkers (zoals E621 of MSG), kunstmatige zoetstoffen, en kleurstoffen. 3. Veel suiker, zout of ongezonde vetten. Deze vind je bij de voedingswaarde-informatie. 4. Verpakkingen. Voedsel in verpakkingen, op verse producten zoals rauwe groenten en fruit na, is over het algemeen bewerkt.Waarom is het minder goed voor je?
• Te veel suiker kan leiden tot overgewicht en uiteindelijk diabetes type 2, zo stelt hoogleraar diabetologie Hanno Pijl. • Verzadigde vetten verhogen het risico op hart- en vaatziekten. • Overtollig zout kan je bloeddruk verhogen, wat volgens de Nierstichting op lange termijn belastend kan zijn voor je hart en nieren. • Smaakversterkers kunnen allergische reacties, darmklachten of hyperactiviteit veroorzaken. • Als je veel calorieën eet maar weinig voedingsstoffen binnenkrijgt, voel je je wel vol, maar mis je belangrijke vezels, vitamines en mineralen die je lichaam nodig heeft.Balans is the key
Je hoeft het echt niet helemaal uit je leven te bannen, maar als je let op hoeveel en hoe vaak je het eet, maak je al een groot verschil. En zo doe je dat: • Kook zelf. Zo heb je controle over wat je binnenkrijgt. Volgens filosoof Michiel Korthals ga je eten ook meer waarderen. “Als je het koken en oogsten van je voedsel uitbesteedt, verliest eten zijn betekenis. Dan heb je er geen verbinding meer mee.” • Houd snelle snacks bij de hand, zoals een banaan, handje amandelen of yoghurt. • Wees alert op gezonde snacks die stiekem toch niet zo gezond zijn. Zo bevat groentechips bijna evenveel calorieën en vet als gewone chips, en zelfs nog meer suiker. • Wissel frisdrank af met bruiswater met een smaakje of thee. Als je twee blikjes frisdrank per dag vervangt door deze alternatieven, bespaar je ongeveer 14-20 suikerklontjes per dag, wat neerkomt op 70-100 gram suiker minder. • Kies verse kipfilet of hummus als broodbeleg in plaats van salami of ham. Zo vermijd je veel verzadigd vet, zout en kunstmatige toevoegingen. • Pure chocolade (>70%) is een betere keuze dan melkchocolade of koekjes, omdat het meer cacao bevat, minder suiker en vet, en goed is voor je hartgezondheid. Het heeft ook meer vezels, die goed zijn voor je spijsvertering. Foto: Getty Images Meer Vriendin? Volg ons op Facebook en Instagram. Je kunt je ook aanmelden voor onze wekelijkse Vriendin nieuwsbrief.LEES OOK
Meer van Malu
