5 redenen waarom mensen emotie-eten, aldus een dieetpsycholoog
1 november 2023
Emotie-eten is iets wat veel mensen weleens doen: naar comfortfood grijpen wanneer je je gestrest, verdrietig, boos of blij voelt. Maar waarom doen we dat eigenlijk? Dieetpsycholoog Eveline van de Waterlaat legt uit wat vijf redenen of triggers hiervoor kunnen zijn.
Waarom gaan we emotie-eten?
Er zijn verschillende redenen waarom mensen de neiging hebben om te emotie-eten. Eveline van de Waterlaat, dieetpsycholoog en auteur, benoemt vijf signalen die voor veel mensen herkenbaar zijn.
1. We willen onaangename emoties verzachten of dempen
Eén van de redenen waarom mensen gaan emotie-eten, is om onaangename emoties te verzachten of te dempen, zegt Eveline. Die emoties hoeven trouwens niet gerelateerd te zijn aan eten. “We denken bij emotie-eten vaak aan heftige emoties, maar dat hoeft zeker niet altijd het geval te zijn. Ik zie heel veel vrouwen die gaan emotie-eten, omdat ze het te druk hebben en te moe zijn. Ook verveling, perfectionisme of een onrustig gevoel kunnen aanleiding zijn om te gaan eten.”
Lees ook: Omgaan met emotie-eten: zo maak je gezonde keuzes en deal je met triggers
2. We hanteren te strenge dieetregels voor jezelf
“Ik zie heel veel vrouwen die, vaak onbewust, heel veel dieetregels hanteren”, vervolgt Eveline. “‘Ik mag geen brood eten’, ‘vet is slecht’, ‘koolhydraten zijn ongezond en mag ik niet te veel eten’, ‘ik mag alleen in het weekend iets lekkers eten’. Hierdoor leggen ze de laat veel te hoog en focussen ze zich op alles wat niet mag en gaan ze dat juist eten.”
Die heerlijke reep Tony’s Chocolonely wordt daardoor nog aantrekkelijker, aldus de dieetpsycholoog. Het verlangen ernaar wordt steeds groter, waardoor de kans op onbeheersbare en onbedwingbare trek enorm toeneemt. “Als je dan een keer toegeeft aan een reep Tony’s Chocolonely leidt dit tot overeten. Voor je het weet denk je: what the hell, en ga je ook nog los op de chips en chocoladekoekjes, want ach, nu maakt het toch niet meer uit.”
Een andere valkuil is dat dieetregels er ook voor kunnen zorgen dat mensen vaak net te weinig eten, waardoor je de hele dag lichamelijke honger hebt. Omdat je jezelf niet toestaat om (meer) te eten, kun je het gevoel hebben dat je emotionele honger hebt.
3. We hebben een ongezonde basisvoeding met veel suiker
Een andere redenen voor emotie-eten is het hebben van een ongezond eetpatroon. “In de praktijk merk ik dat een bepaalde variant lichamelijke honger regelmatig verward wordt met emotionele honger. Dit komt omdat het onbedwingbare gevoel van ‘ik moet nu echt iets eten, ook al heb ik net gegeten’ heel erg lijkt op dat van emotioneel eetgedrag”, zegt Eveline. Deze vorm van lichamelijke honger wordt veroorzaakt door het eten van veel snelle koolhydraten (suikers).
Doordat je bloedsuikerspiegel na zo’n grote suikerpiek ook een flinke daling vertoont, ontstaat het hongergevoel. “Hierdoor ga je op zoek naar voedingsmiddelen die snel energie leveren. Dat zijn vaak voedingsmiddelen met veel snelle koolhydraten. Zo blijf je in de negatieve spiraal van snelle koolhydraten hangen en blijf je constant honger houden. Je bent dus de hele dag aan het eten en toch ervaar je dat onbedwingbare hongergevoel.”
4. We hebben er een gewoonte van gemaakt
Het eetgedrag van volwassenen kan al in de kindertijd zijn gevormd. Eveline: “De manier waarop we als kind zijn opgevoed heeft veel invloed hebben op onze relatie met eten. Als eten vaak werd gebruikt als beloning of om emoties te sussen tijdens je kindertijd, kan dit leiden tot emotie-eten op latere leeftijd.”
Lees ook: Elsa: ‘Afvallen kostte mij al 7500 euro’
5. We hebben last van hormonale schommelingen
De een volgt een streng dieet om een paar kilo kwijt te raken, de ander maakt zo veel mee in korte tijd waardoor gezond eten of koken even niet lukt. Maar hormonale schommelingen kunnen ook leiden tot emotie-eten, aldus Eveline. “Hormonale schommelingen kunnen je behoefte aan (lekker) eten beïnvloeden, maar kunnen er ook voor zorgen dat je minder lekker in je vel zit en meer ‘negatieve’ emoties ervaart. Bijvoorbeeld vlak voor of tijdens je menstruatie.” Dat verklaart bijvoorbeeld waarom vrouwen vlak voor hun menstruatie ineens kunnen hunkeren naar zoet of juist hartig eten.
Een gezond gewicht begint tussen je oren
Een gezond gewicht begint tussen je oren, zegt Eveline, maar volgens haar deelt bijna nooit iemand die tactiek. Waarom is afvallen toch zo moeilijk? Waarom laten we ons zo gemakkelijk verleiden door guilty pleasures? En hoe komt het dat na elke afslankpoging de kilo’s toch weer terugkomen? In haar boek Nu afvallen en nooit meer aankomen legt Eveline uit dat dit komt doordat er naast voeding en levensstijl nog een derde belangrijke factor meespeelt, namelijk je persoonlijkheid. Deze is bepalend voor je (eet)gedrag. “Je moet inzicht krijgen in de psychologie achter je eetgedrag. Pas wanneer je begrijpt waarom je steeds terugschiet in oude (eet)patronen, kun je iets doen om dit jojo-gedrag te veranderen.”
Hoe zit dat?
“Je kunt je persoonlijkheid zien als een dorp waarin bepaalde types wonen”, legt Eveline uit. “Je herkent ze direct. Zo heb je onder andere de Rebel (schijt aan Sonja woehoe!), de Diva (omdat ik het verdien…) en de Pleaser (ik kan geen nee zeggen). Deze types noemen we ego-types (lijntypes) en ze beïnvloeden hoe je je gedraagt, dus ook hoe je eet. Sommige ego-types kunnen je helpen om je doelen te bereiken, terwijl anderen je juist kunnen tegenhouden. Ieder mens, dus ook jij, heeft meerdere van deze ego-types in zich. Vaak ben je je niet bewust van de invloed die ze uitoefenen op je eetgedrag, wat ervoor kan zorgen dat je meer eet dan je eigenlijk zou willen.”
Doe de test
Eveline vervolgt: “Vaak zijn één of meerdere van die types in jouw persoonlijkheid vrij dominant aanwezig. Dat betekent dat ze nogal bepalend kunnen zijn voor jouw eetgedrag. Als je een dominante Pleaser hebt die moeilijk nee kan zeggen, wordt afvallen en op gewicht blijven lastig om vol te houden. Maar niet als je dat gedrag gaat aanpakken via die ego-types. Via deze ego-types komt er een oplossing. Bijvoorbeeld door een ander ego-type wat meer ruimte te geven.”
Benieuwd welk ego-type bij jou dominant is? Doe de gratis test.
Vriendin’s favoriet
Het boek Simpel & puur is bedoeld voor mensen met een voedselintolerantie of -allergie, én voor elke levensgenieter die dankzij dit voedingspatroon lekkerder in zijn of haar vel komt te zitten. Voor meer info klik op onderstaande button.
Simpel & Puur
Meer Vriendin? Volg ons op Facebook en Instagram. Je kunt je ook aanmelden voor onze wekelijkse Vriendin nieuwsbrief.
Foto: Getty Images
