Marie-José haar familie weet niet dat ze haar broer weer bezoekt

24 oktober 2024

Iedereen heeft wel iets wat hij liever (even) voor zich houdt. Om zich niet te hoeven verdedigen, vertelt Marie-José (52) haar familie niet dat ze haar broer weer bezoekt.

Net als Vriendin brengt ook Mijn Geheim de allermooiste persoonlijke verhalen, die we hier graag elke week met je willen delen.

“Toen we aan het einde van de uitvaart daar zo stonden, met z’n vieren bij mama’s kist, voelde ik ineens heel sterk: dit klopt niet. Op de terugweg naar huis zette ik de auto halverwege aan de kant. Ik staarde een tijdje voor me uit. En toen hakte ik de knoop door. Ik ging naar Willem.

Willem woonde nog steeds in hetzelfde flatje. Dat wist ik, omdat ik een week eerder zelf het adres op de envelop van de rouwkaart had geschreven. Een kaart om mijn broer te laten weten dat zijn moeder na een kort ziekbed vredig was overleden in haar slaap. Een uitnodiging voor de uitvaart zat er niet bij. Daar was hij uiteraard niet welkom.

Willem deed open. Ik had hem een jaar of negen niet gezien. Hij was niet veel veranderd. Hij had gedronken, maar dat was geen verrassing.
‘Willem,’ zei ik.
‘Joos,’ zei hij.
Het was ongemakkelijk. Maar ook weer niet.
‘Heb je de kaart gekregen?’ vroeg ik.
Hij knikte. Hij hield de deur voor me open. Ik stapte naar binnen. En daarna gingen we zitten. Aan dat plastic tafeltje in zijn krappe keukentje, met dat smoezelige zeiltje dat er negen jaar geleden ook al had gelegen. Ik vroeg niet hoe het met hem ging. Ik vertelde kort hoe de uitvaart was geweest en liet hem nog een paar recente foto’s van mama zien. Daarna zwegen we en zaten we daar gewoon.

Geen boosheid

In die stilte merkte ik dat ik eigenlijk helemaal geen boosheid meer voelde jegens hem. Ik voelde me alleen maar heel erg verdrietig. Om mama, maar ook om alles wat er was gebeurd.
‘Bedankt dat je gekomen bent,’ zei hij, toen hij me een halfuurtje later weer uitliet.
Willem was de middelste van ons vijven, met twee oudere broers boven hem. Na hem kwam ik en later nog mijn zusje. Willem, het zwarte schaap van de familie. De enige van ons die ‘niet wilde deugen’, zoals mijn vader het zei. Altijd slechte vrienden, altijd rotzooi. En toen kwamen de drugs. En daarmee de leugens, de valse beloften. Het stelen, het geweld.
Wat heeft Willem veel ellende teweeggebracht. En wat heeft ons gezin daar al die jaren onder geleden. Mijn moeder nog veruit het meest. Mijn ouders zijn uiteindelijk zelfs verhuisd uit hun geboortedorp, om te ontsnappen aan de schande.

Ontelbare kansen

Willem heeft ontelbare kansen gehad. Hij heeft er niet één van gegrepen. Hij was gewoon niet te redden. We trokken onze handen van hem af. Daar stond ik destijds ook achter. Wij moesten één lijn trekken.
Die lijn heb ik nu losgelaten. Ik denk dat ik dat pas na mama’s overlijden kon. Sindsdien ga ik zo eens in de maand bij Willem langs. Een uurtje, soms iets langer. Meestal lucht ik zijn flat even, doe ik de afwas of ruim ik wat op. Vooral om iets te doen te hebben. Dat maakt het wat minder beladen. Drugs gebruikt hij, voor zover ik weet, niet meer, maar de alcohol kan hij niet laten staan. Ik begin er niet over. Zoals er zo veel dingen zijn waar we niet over beginnen. Het verleden wordt niet aangeroerd. Dat heeft geen zin meer. Het is wat het is.

Stil en afwezig

Willem is ook Willem niet meer. Niet meer de levenslustige jongen vol branie, die ik me uit mijn jeugd herinner en tegen wie ik stiekem opkeek. De drugs hebben hem dat afgenomen. Nu is hij vooral stil en afwezig. Alsof hij altijd half met zijn gedachten ergens anders zit. Hij wacht op de dood, zei hij laatst. De rest van de familie weet niet dat ik alweer ruim een jaar contact heb met Willem. Als ze er rechtstreeks naar vragen, zal ik niet liegen. Tot dan houd ik het voor me. Ik denk dat ze het niet zouden begrijpen en wil me niet hoeven verdedigen. Ik koester niet de hoop dat het nog goed komt. Ik heb niet de illusie dat ik een verschil maak. Maar helemaal loslaten kan ik Willem ook niet. Hij blijft toch mijn broer.”
Uit privacy-overwegingen zijn de namen in dit verhaal gewijzigd.
Foto: Getty Images

Meer Mijn Geheim? Neem nu een digitaal abonnement of bekijk de Facebook-pagina.