Ontwerp Zonder Titel 2024 12 10t172914.285

Dr. Pol: ‘Ik ben altijd op de eerste plaats dierenarts gebleven’

Dierenarts Jan Pol (82) veroverde de afgelopen jaren met zijn reallive-serie The Incredible Dr. Pol het hart van menig dierenliefhebber. De geboren Drentenaar verruilde Nederland voor Michigan (Verenigde Staten) en werd daar niet alleen vee/dierenarts, maar ook wereldberoemd. En nu stopt hij ermee, met zijn serie tenminste. Van pensioen wil hij niets weten.

We spreken met Jan en zijn vrouw Diane via een Zoom-verbinding. Het duurt even voordat ook het geluid werkt, maar dan knalt zijn stem door de speakers: de enige echte Dr. Pol! Alle in het Engels voorbereide vragen kunnen de prullenbak in, want Dr. Pol staat erop dat het gesprek in het Nederlands gevoerd wordt. “Diane verstaat en spreekt ook Nederlands”, begint hij enthousiast. Zijn vrouw knikt instemmend. Dat is een mooie aanleiding om meteen maar over die ene grote liefde te beginnen, want hoe komt een Drentse jongen nou aan een Amerikaans meisje?
“Dat zal ik je vertellen. Ik leerde Diane kennen toen ik voor een jaar als uitwisselingsstudent naar Michigan kwam. Ik verbleef in haar gezin. Mijn zus was jaren eerder geëmigreerd naar Canada. Michigan leek me daar redelijk dichtbij – wie weet konden we elkaar zo eens opzoeken en dan konden mijn ouders bij zowel mij als mijn zus langsgaan. Dat is ook gebeurd. Weer terug in Nederland ben ik diergeneeskunde gaan studeren. ‘Wil je dierenarts worden? Dat kan. Maar wil je een praktijk beginnen? Vergeet het!’ kregen we op de eerste studiedag te horen. We waren met veel te veel. Ik vond dat geen probleem. Dan maar naar Australië of Nieuw-Zeeland, dacht ik toen nog.”
Het contact met de Amerikaanse Diane bleef aan. Ze kwam zelfs, toen Dr. Pols vader botkanker kreeg, een periode naar Nederland. Nadat ze weer terugging naar Amerika, werden er wekelijks over en weer brieven gestuurd. Er bloeide iets moois op. “In 1966 ben ik weer naar haar toegegaan en een jaar later waren we verloofd en getrouwd. Ik moest nog in Nederland afstuderen en Diane kreeg een baan op vliegbasis Soesterberg. Hoe ik ooit mijn diploma heb gehaald, mag Joost weten. We hebben heel wat wilde feestjes in die tijd gehad. Diergeneeskundestudenten waren in die tijd berucht.”

Ineens beroemd

Dr. Pol vestigt zich uiteindelijk in de Verenigde Staten, aanvankelijk voor tien jaar aan de Oostkant van Michigan. Daarna vestigde hij zich met een eigen praktijk op de plek zoals we die uit de serie kennen. “Ooit was zo’n tachtig procent daar melkvee, maar tegenwoordig hebben we veel Amish met paarden als klant. En we doen veel huisdieren; honden en katten.” Een heel gewone plattelandsdierenarts, zo lijkt het dus. Maar wel eentje die veertien jaar geleden ineens wereldberoemd werd. “Allemaal de schuld van Charles”, reageert dr. Pol direct lachend, als we vragen naar die toch wel wat bizarre ontwikkeling in zijn carrière. Charles is de zoon van Dr. Pol en Diane, één van hun drie geadopteerde kinderen.
“Star Wars inspireerde Charles om naar de filmacademie in Miami te gaan. Nadat hij zijn opleiding had afgerond, vertrok hij vol goede moed met drie vrienden naar Hollywood om het daar te gaan maken. Dat succes bleef uit. Ze kregen er maar geen voet tussen de deur. Na dertien jaar gaf hij het op en besloot hij terug te komen naar Michigan om bij ons op de praktijk een realityshow te gaan maken. ‘Hier? Over mij? Ik ben een ouwe kerel! Wie wil dat nou bekijken?’ reageerde ik vol verbazing. Maar ik heb hem zijn gang laten gaan. In het begin werd ik door de producenten waar we mee werkten gestuurd: ‘Je moet dit doen!’ Of: ‘Mensen vinden het heel leuk als je dat met die hond doet!’ Ik wilde dat niet. Ze filmden mij en mijn patiënten, ik wilde doen wat ik wilde. Ze gingen akkoord. Dat is dan toch die Drentse stijfkop in mij, hè?”

Alles is echt

Van de 28 uur film die Charles met zijn vrienden opnam, bleef uiteindelijk een pilot van vier minuten over. Daar zijn ze mee langs allerlei zenders gegaan. Niemand wilde het hebben, alleen de toen net nieuwe zender National Geographic Wild hapte toe. Er werden vier complete afleveringen opgenomen en het sloeg direct aan. Dertien jaar en 240 afleveringen later kunnen Dr. Pol en Diane nog steeds niet helemaal bevatten wat er allemaal gebeurd is. Ze hadden nooit gedacht dat The Incredible Dr. Pol zo’n succes zou worden.
“Die titel ook: The Incredible Dr. Pol… Zo zie ik mezelf totaal niet. Het was een idee van een van Charles vrienden. Maak er Die ouwe Dr. Pol van, riep ik nog. Ik blijf het een gek idee vinden dat van alle programma’s die tegelijkertijd gestart zijn – programma met knappe, jonge mensen – alleen het programma met de ouwe vent overeind is gebleven. Maar dat is wel gelukt. Het geheim? Dat moet wel zijn dat bij ons alles echt is. Als wij van een dier een trap krijgen, dan doet het echt pijn. Dat is wat mensen willen zien. Dat echte leven van een dierenarts.”
En iedereen kent Dr. Pol, van jong tot oud. “Ik heb een keer meegemaakt dat ik een peuter van zeventien maanden tegenkwam, waar ik een boks van kreeg. Hij herkende mij gewoon! Ik vind dat zo mooi. De serie is ook razend populair bij mensen met autisme of mensen met het syndroom van Down. Zij zien als geen ander dat alles bij ons echt is.”

Toeristen

The Incredible Dr. Pol is inmiddels in 180 landen uitgezonden. Mensen komen van over de hele wereld om de beroemde dierenarts in het echt te zien. De praktijk is een ware toeristische trekpleister geworden. In de weekenden worden er regelmatig hele fotoshoots voor de deur gehouden. “Ik werd een tijdje geleden gebeld door een kerel uit Pakistan. Hij belde alleen maar om te vertellen dat zijn moeder onze show zo fantastisch vindt. Geweldig toch?”
Hoewel er nu dus geen nieuwe opnames meer worden gemaakt, zijn de afleveringen nog wel online via streamingdienst Disney+ terug te kijken. “De serie is tijdloos, dieren zijn niet veranderd. Het zou mij niets verbazen als de show nog heel lang te zien is.” En op YouTube blijft Charles de echte fans van nieuw materiaal voorzien.
Met het begrip wereldster heeft Dr. Pol niet veel. Wat de roem met zijn hoofd heeft gedaan? “Niet veel. Ik ben kaal”, antwoordt hij schouderophalend. “Ik ben altijd op de eerste plaats dierenarts gebleven. Ik vond het prima dat er gefilmd werd, maar mijn patiënten zijn voor mij het belangrijkst. We hebben in al die jaren achter de schermen zoveel plezier met elkaar gehad. We hebben filmers gehad die hier zijn opgegroeid. We hebben ze groot zien worden, zien trouwen en kinderen zien krijgen. Ze voelen als familie. Het is zo vaak voorgekomen dat ze nog van alles aan het klaarzetten waren en ik even moest wachten. ‘Kom op! Ik moet werken’, riep ik dan. Of er stond weer een camera op een onhandige plek, waardoor we een koe niet daar kregen waar we ’m hebben wilden. Ook dat riep ik dan lachend: ‘Wegwezen daar! Ik moet erbij!’”

Goede mensen

Waar Dr. Pol en zijn familie ook komen, iedereen wil met ze op de foto of even een praatje met ze maken. Dat vinden ze niet erg. “Integendeel! De serie gaat over dieren, en mensen die van dieren houden, kijken ernaar. Mensen die van dieren houden, zijn goede mensen. Dus als we ergens komen en we horen dat iemand fan is of iets van de serie geleerd heeft, dan word ik daar alleen maar blij van. Nog niet zo lang geleden kwam er een man uit Florida naar me toe. Hij heeft een varkensboerderij en zo nu en dan had hij biggetjes met aambeien. Ik heb daar met een buisje en een rubberbandje een simpele oplossing voor gevonden en die man had dat op televisie gezien. Doordat hij de serie keek, kon hij zijn biggetjes nu helpen. Voorheen liet hij ze inslapen, omdat naar een veearts gaan met de dieren te kostbaar was. Ik vind het heel fijn om zoiets te horen. Hoe meer mensen over hun dier weten, hoe beter.”
Als we Dr. Pol vragen naar zijn favoriete dier, hoeft hij niet lang na te denken: “A healthy animal!” Maar er is ook een speciaal plekje in zijn hart voor de Friese paarden die hij uit Nederland naar Amerika haalde. Ook onder de Amish is het Hollandse paardenras zeer geliefd. Zij hebben wat paarden van Dr. Pol overgenomen. “Zij hebben geen auto’s, maar doen alles met paard en wagen. Een Fries paard is voor hen echt een ‘show horse’. Er kwam ooit een Amish-vader naar me toe die zei dat hij het heel leuk vond de kinderen naar school te brengen met twee mooie Friezen voor zijn wagen.”

Niet opgeven

Voor Dr. Pol is het belangrijk de kosten voor zijn klanten zo laag mogelijk te houden. “Ik heb een eed afgelegd. In eerste instantie: richt geen schade aan. Alleen niet iedereen heeft geld voor dure ingrepen. Dus wat ik daarnaast altijd zeg: als je ze geen Cadillac kunt verkopen, verkoop ze dan een Ford. Doe íéts! Het kan niet zo zijn dat een dier moet overlijden, omdat de eigenaar de behandeling niet kan betalen. In zo’n geval geef ik ze tips mee met dingen die ze thuis zelf voor het dier kunnen doen. Dieren hebben een groot herstelvermogen.”
En aan opgeven doet Dr. Pol niet. “Ik weet nog een keer dat ik met Charles bij een bevalling van een koe was. Het was meer dan 30 graden, ik had het zweet in mijn laarzen staan. Het kalf lag met de kop naar beneden, we kregen het er niet uit. In zo’n geval rusten we even, maar daarna gaan we gewoon door. Uiteindelijk hebben we het kalf er levend uit weten te halen.”
Over zijn toekomstplannen is Dr. Pol helder. Met pensioen gaat hij niet. “Ik blijf gewoon doorwerken. De meeste jonge dierenartsen willen geen vee meer doen. Wat moet er gebeuren met de paarden van de Amish? Die kunnen we toch niet dood laten gaan? Een tijdje geleden ging Dr. Lisa, een van de dierenartsen in de praktijk, naar een bevalling van een Belgisch trekpaard. Ze voelde vier hoeven in het geboortekanaal. De merrie was al twaalf uur aan het bevallen en het veulen was overleden. Ik heb de voorbenen bij de schouder afgezaagd en zo het dode veulen uit de moeder kunnen bevrijden. De merrie heeft het daardoor overleefd. Lisa was al een jaar of vier afgestudeerd, maar ze had er toch moeite mee dit te doen. Dat is dan de ervaring die ik heb. Die wil ik blijven overbrengen.”
De afgelopen dertien jaar zijn voorbijgevlogen. En zonder zijn medewerkers én zonder Dianes hulp had Dr. Pol niet kunnen doen wat hij doet, benadrukt hij. Hij en Diane werken al 43 jaar samen. Diane op kantoor, Dr. Pol in het veld. Tegenwoordig hebben ze eens in de drie weken weekenddienst, waardoor ze wat meer tijd voor elkaar hebben. “Niet zoveel als we willen, maar ons werk is onze hobby en als je werk je hobby is, hoef je nooit een dag in je leven te werken. Ik vind het fantastisch mooi om dieren te helpen en ik zal het zo lang als ik kan blijven doen.”

Tekst: Hester Zitvast
Foto: National Geographic

Meer Vriendin? Volg ons op Facebook en Instagram. Je kunt je ook aanmelden voor onze wekelijkse Vriendin nieuwsbrief.

LEES OOK

Lees meer Persoonlijke verhalen