Natascha kreeg ernstige klachten na sterilisatie met de methode Essure

Tekst: Hester Zitvast

20 februari 2025

Een kinderwens had ze niet en dus liet Natascha (48) zich op haar 35ste steriliseren met de methode Essure. Kort daarna kreeg ze lichamelijke klachten, die zo heftig waren dat ze haar leven beheersten. “Ik wilde zelfs met de huisarts praten over euthanasie.”

Natascha: “Ik heb nooit een kinderwens gehad, daar heb ik ook nooit ook maar een beetje over getwijfeld. Ik heb niets met kinderen, een moedergevoel is mij vreemd. Doe mij maar honden. Op m’n dertigste vroeg ik daarom aan de huisarts of ik gesteriliseerd kon worden. Ik was aan de pil en wilde geen hormonen meer in mijn lichaam. Maar voor sterilisatie was ik te jong, zo kreeg ik te horen. De huisarts raadde me een koperspiraal aan. Als ik er dan vijf jaar later nog zo over dacht, zou hij mij doorverwijzen.
Precies vijf jaar later stond ik opnieuw op de stoep. Ik kreeg een verwijzing naar een gynaecoloog waar ik een kort maar krachtig consult had. Een kennis was recent gesteriliseerd met Essure en zij sprak daar enthousiast over. Ik legde de gynaecoloog die methode voor en de afspraak voor de ingreep werd ingepland. Die verliep overigens een stuk minder rooskleurig dan mij was voorgehouden. Het was extreem pijnlijk en ik heb daarna nog twee dagen behoorlijke buikpijn gehad.”

Meer klachten

“Zo’n vier weken na de ingreep begonnen de eerste klachten en kreeg ik last van slapeloosheid. ‘Het zal wel stress zijn’, zei mijn huisarts. Ik kreeg slaappillen mee. Twee weken later kreeg ik ernstige rug- en bekkenpijn. Ik ging naar een fysio- en manueeltherapeut, maar niets hielp. De huisarts stuurde me door naar een orthopeed. Er werden allerlei onderzoeken gedaan, maar er werd niks gevonden wat de pijn kon verklaren. Ik was waarschijnlijk chronisch lage rugpijn-patiënt geworden, zo was de conclusie en ik meldde me aan voor een pijnmanagementprogramma. Bij iedereen in mijn groep verbeterden de klachten, behalve bij mij. Sterker nog; ik kreeg alleen maar meer klachten. Spier- en gewrichtspijn, twee keer per week migraine terwijl ik nóóit hoofdpijn had, pijnlijke voetzolen, restless legs, zenuwpijnen, vergeetachtigheid, concentratieproblemen, extreme vermoeidheid; het hield niet op. ‘Er moet meer aan de hand zijn’, zei mijn orthopeed en die stuurde me door naar een reumatoloog. Chronische Lyme werd uitgesloten dus moest het wel fybromyalgie zijn. Bovenop alle pillen die ik al slikte kreeg ik tabletten tegen de zenuwpijn. Er waren dagen bij dat ik niets op mijn huid kon verdragen en zonder onderkleding op de bank lag. Ik voelde me zo ellendig dat ik amper meer ergens kwam. Mijn wereld werd steeds kleiner. Afspreken met vriendinnen ging niet meer. Werken in mijn hondenschool lukte niet meer; ik kon mijn eigen honden niet eens meer uitlaten. De mensen in mijn omgeving hadden echt wel door dat het goed mis was. Ik ben een heel harde werker en zeker geen pieper.”

Verschrikkelijke pijn

“Het was op een zaterdagavond dat ik een verdoofd gevoel in mijn bovenbenen en schaamstreek constateerde. Op maandagochtend begonnen mijn onderbenen te tintelen. Ik belde een vriendin die mij in die tijd wel vaker masseerde. ‘Kun jij mij vandaag masseren?’, vroeg ik nog relatief naïef, denkende aan een zenuwbeknelling of iets dergelijks. ‘Jij moet je huisarts bellen!’ reageerde ze toen ze hoorde waar ik last van had. De huisarts vroeg tijdens het consult of er iemand thuis was die me naar de spoedeisende hulp kon brengen. Zo niet, dan zou hij een ambulance laten komen. Binnen een kwartier nadat ik op de spoedeisende hulp was aangekomen lag ik in een MRI-scanner. Ik zag artsen en verpleegkundigen om me heen rennen, dan weet je dat het niet goed is. Ik was zo ver heen dat er in mijn hoofd geen ruimte was voor paniek. De pijn was verschrikkelijk. Ik bleek drie ontstekingen in mijn ruggenmerg te hebben. Er hebben wel zes neurologen, een wervelkolomspecialist en een orthopeed aan mijn bed gestaan. Iedereen zag dat ik heel erg ziek was, maar niemand wist wat de oorzaak kon zijn. Na tien dagen ziekenhuis mocht ik naar huis. De ontstekingen waren door de rust stabiel, maar het laaide zo nu en dan weer op. Er werd nog aan MS gedacht, maar de scan van mijn hersenen zag er goed uit.”

Volkomen afhankelijk

“Ik kwam amper nog buiten, ik kon geen kou op mijn huid hebben. Ik hield er sterk rekening mee dat ik nooit meer beter zou worden. ‘Kunnen we nog iets?’ vroeg ik mijn huisarts. ‘Zo niet, dan wil ik in gesprek over euthanasie.’ Ik was er klaar mee. Ik was in vier jaar tijd van een bezige bij veranderd in een vrouw die tot weinig meer in staat was. Ik werd volkomen afhankelijk van andere mensen. Ik kon mijn hobby’s en werk niet meer uitvoeren en mijn relatie stond onder druk. Ik was boos en verdrietig en was het vertrouwen in mijn lichaam volledig kwijt. De huisarts stelde voor toch nog een keer een reumatoloog te bezoeken; een jongere vrouw. ‘Misschien biedt zij een frisse kijk’, was het idee.
Inmiddels was ik in mijn wanhoop ook het alternatieve circuit ingegaan. Het was mijn laatste redmiddel; ik ben daar namelijk helemaal niet zo van, maar je moet iets. Mijn vriend en ik werden allebei een beetje lacherig van het ritueel met het stokje waarmee de natuurgeneeskundige mijn lichaam aan het doormeten was. ‘Heb je problemen in je buik?’ wilde hij weten. ‘Nou, eigenlijk niet. Ik heb klachten door heel mijn lichaam, maar niet per se in mijn buik’, antwoordde ik. ‘Toch zit daar het probleem’, zei hij. Het zou er rommelen en hij registreerde er een ontsteking. Terwijl hij wegliep om in een map iets op te zoeken, schoot het me ineens te binnen. Essure! Ik had die veren in mijn eileiders laten zetten. En mijn klachten waren een maand daarna begonnen. Niet eerder had ik de link gelegd. Niemand had die link nog gelegd.”

Niet gek

“Thuis ben ik aan het googelen geslagen. Ik kwam op een Facebookpagina terecht waar vrouwen met problemen door Essure zich hadden verzameld. Een voor een las ik hun verhalen. Het werd een pittige avond met veel verdriet. Ik was al aan mezelf gaan twijfelen, maar nu las ik dat ik dus niet gek was. Het zat niet tussen mijn oren. En er waren heel veel vrouwen die hetzelfde meemaakten als ik.
Ik heb mezelf weer bij elkaar geraapt voor mijn afspraak met de reumatoloog. Het was mijn plan haar nog niets over mijn bevindingen te vertellen. Ik wilde weleens zien waar zij zelf mee kwam. De reumatoloog hoorde mijn klachten aan en zei dat ze iets op ging zoeken. ‘Waar zoekt u naar?’ wilde ik weten. ‘Naar symptomen van een nikkel- of metaalallergie’, antwoordde ze. ‘Het lijken mij auto-immuun problemen.’ Ik vertelde haar over Essure en ze liet mij meteen testen op auto-imuunziektes. Positief. Mijn lijf reageerde op de veren en wilde ze er uit alle macht uitwerken. Mijn lichaam was op hol geslagen. De veren moesten er met een noodgang uit. Ze stuurde me door naar een gynaecoloog.”

Revalideren

“En zo kwam ik terecht bij dokter Veersema. Deze arts heeft Essure in Nederland mede groot gemaakt, maar direct zijn verantwoordelijkheid genomen door ons te helpen toen bleek dat het mis was met Essure en dat veel vrouwen klachten hadden na plaatsing. De veren zijn er niet voor ontworpen om weer verwijderd te kunnen worden. Ik zou tijdens de operatie ook mijn beide eileiders kwijtraken.
Ik ben na de operatie een paar dagen niet lekker geweest door de narcose en morfine, maar binnen een week was ik meer als de helft van mijn klachten kwijt. Ik kon mijn kleding weer aan en mijn hoofdpijn was weg. Mijn concentratie was grotendeels terug en ik kon weer naar het toilet – ook daar had ik namelijk moeite mee.
Vier jaar lang was ik zo ziek geweest, dat ik het vertrouwen in mijn lichaam kwijt was geraakt. Ik heb dat echt moeten herwinnen. Na ongeveer anderhalf jaar revalideren waren mijn restklachten ook nagenoeg verdwenen. Het enige waar ik nu nog last van heb, zijn pijnlijke voetzolen en tintelende onderbenen en soms voel ik het nog in mijn benen, dan is het net alsof ik een te strakke broek aan heb. De laatste keer dat ik bij mijn – heel fijne – neuroloog kwam, had zij tranen in haar ogen. ‘Je bent als gezonde jonge vrouw bij ons binnengekomen, het enige wat je wilde is dat je geen kinderen kreeg en wij medici hebben je met onze hulpmiddelen zo ziek gemaakt’, zei ze. Dat vond ze een vreselijk idee. In een ziekenhuis kijkt iedereen heel erg vanuit zijn of haar eigen vakgebied. Er zou meer moeten worden samengewerkt zodat er eerder linken gelegd kunnen worden.”

Heel erg boos

“Ik ben heel boos op fabrikant Bayer. Zij blijven achter de veiligheid van hun product staan, ondanks dat de veren uit de handel zijn genomen en de fabrikant inmiddels met een groep vrouwen uit Amerika heeft geschikt.
In Nederland is de Stichting Essure Claims opgericht. Zij behartigen onze belangen in de rechtszaak die wij als slachtoffers in Nederland tegen fabrikant Bayer hebben aangespannen. Sindsdien vertel ik mijn verhaal ook in de media. Dat doe ik deels voor mijn eigen verwerking, maar ook voor al die vrouwen die de link nog niet gelegd hebben. En die zijn er. Bij de stichting zijn inmiddels ruim 2700 vrouwen aangesloten. Er zijn zo’n dertigduizend vrouwen in Nederland gesteriliseerd met Essure, zo’n vierduizend van hen hebben de veertjes inmiddels laten verwijderen. Recent is er een eerste zitting geweest. Ik wil erkenning. Ik wil dat Bayer sorry zegt, al is het maar met een schikking; voor mij voelt dat als een schuldbekentenis.
Met mij gaat het nu weer goed. Ik kan er goed over praten, maar er zijn ook dagen dat ik het er nog heel zwaar mee heb. Ik voel me fysiek weer voor 90 tot 95 procent de oude. Met mijn bedrijf ben ik gestopt en ik ben zes jaar van mijn leven kwijtgeraakt. Lang wandelen kan ik niet meer, maar ik ben dankbaar voor de vijf kilometer die ik nog wel kan afleggen. Mijn relatie heeft het overleefd en dat vind ik heel bijzonder, want zo lang waren we nog niet bij elkaar toen dit speelde. Ik hoop op een positieve uitkomst van de rechtszaak zodat ik ook het mentale stuk kan gaan verwerken en een vorm van afsluiting kan gaan vinden.”

De gynaecoloog: ‘Ik voel een verantwoordelijkheid’

Gynaecoloog Bas Veersema: “Een Essure-veer ziet eruit als een veer uit een ballpoint. De veer wordt in de eileider geplaatst en veroorzaakt een ontstekingsreactie, waardoor de eileider dichtgroeit. De ontsteking komt vanzelf weer tot rust. Ik vond het destijds een mooie sterilisatiemethode. De gebruikte materialen, onder meer roestvrijstaal en PET-fibers, werden al veel langer gebruikt in het menselijk lichaam. We wisten dat dit goed ging.
Zodra bekend werd dat er zoveel klachten waren, heb ik contact gezocht met de Facebookgroep waarin deze vrouwen zich hebben verenigd. Ook zijn we landelijk trainingen gaan geven aan collega’s om de veren te verwijderen. Er zijn naar schatting bij zo’n dertigduizend vrouwen Essure-veren geplaatst en we vermoeden dat zo’n vijfduizend vrouwen klachten hebben. We hebben er nog steeds de vinger niet op gekregen wat nou precies het probleem geeft. Wetenschappelijk is het nog niet bewezen, maar dat komt vooral omdat er geen geld voor goed onderzoek is. Daarbij is onderzoek ook behoorlijk ingewikkeld. Feit is wel dat bij zo’n 87% van de vrouwen na verwijdering een duidelijke vermindering van de klachten optreedt en de kwaliteit van leven aanzienlijk verbetert.
Sinds 2017 is Essure in Nederland van de markt en er is geen soortgelijk alternatief voor teruggekomen. Wil je je nu laten steriliseren, kun je kiezen voor een titanium clip, het doorbranden van de eileiders of – en dat is het meest populair – de eileiders laten verwijderen. Deze laatste procedure beschermt ook nog eens tegen het ontstaan van eierstokkanker.”

Tekst: Hester Zitvast
Foto: Ruud Hoornstra
Visagie: Lisette Verhoofstad

Meer Vriendin? Volg ons op Facebook en Instagram. Je kunt je ook aanmelden voor onze wekelijkse Vriendin nieuwsbrief.