vrouw

Anne was de pester: ‘Het gaf me een kick als een kind door mij ging huilen’

Anna (nu 23) was vroeger een pester. Om zichzelf beter te voelen, maakte ze andere kinderen het leven zuur. Pas aan het einde van de middelbare school realiseerde ze zich waar ze mee bezig is. “Hoe kon ik dit al die onschuldige meiden aandoen?”

Anna: “Het begon toen ik heel jong was. Ik ging naar school in de stad en was brutaal en eigenwijs tegen de leraren. Leren ging me niet makkelijk af, maar toch ging ik elke dag met veel plezier naar school. Ik had veel vrienden die me graag mochten en ben nooit onzeker geweest. Maar wat niemand van mijn vrienden wist, was dat het bij mij thuis niet goed ging. Mijn ouders maakten veel ruzie met elkaar en ook was er fysiek geweld. Ik was daar als kind volledig aan gewend geraakt; het ene moment vielen er klappen en twee minuten later gingen we naar school. Ik sprak daar met niemand over, zelfs niet met mijn twee zussen die ook thuis woonden en met wie ik erg close was.”

Pizzahoofd

“Als kind had ik totaal geen empathie voor andere kinderen. Als ik nu terugkijk op mijn basisschoolperiode, schaam ik me diep voor hoe ik me heb gedragen. Zo was er op onze school een meisje met een heel plat gezicht, dat ik steevast ‘pizzahoofd’ noemde. Ik weet nog dat ik het op dat moment echt heel grappig vond en ben me er nooit bewust van geweest dat ik met zo’n lelijke opmerking iemand onzeker zou kunnen maken of pijn of verdriet zou kunnen doen. Mijn vrienden waren er altijd bij als ik dit meisje pestte en zeiden er ook niets van. Hierdoor had ik als meisje van acht geen idee hoe ernstig het was wat ik deed.
Toen ik in groep zes zat, heb ik een meisje gepest uit groep twee. Ik vind dat moeilijk om te vertellen, want ik was ruim vier jaar ouder en toch vond ik het erg leuk om dit meisje bang te maken. Ik had een ‘eng’ poppetje mee naar school, dat ik iedere keer aan haar liet zien tijdens het buiten spelen. Ze schrok zich dan helemaal wild en begon te huilen. Ik weet nog dat het een kick gaf als ze in tranen uitbarstte. Yes, het is gelukt! dacht ik dan. Op school hebben leraren nooit geweten dat ik dit soort dingen deed. Het pesten van andere kinderen gebeurde steevast in de buitenspeelpauze en dan hadden de meesters en juffen zelf ook pauze en werd er niet op de kinderen gelet. Zo kon ik mijn gang gaan zonder dat iemand iets doorhad.”

Gevoel uitgeschakeld

“Mijn ouders moesten gedurende acht jaar basisschool vaak op school komen voor een gesprek. Het lukte me maar niet om me te concentreren in de lessen en ik was tegen de docenten brutaal en onredelijk. Kortgeleden heb ik de diagnose ADHD gekregen, maar dat was toen nog onbekend. In die gesprekken ging het altijd over mijn waardeloze houding, nooit over het feit dat ik andere kinderen het leven zuur maakte. Ook repten mijn ouders tegen mijn leraren met geen woord over mijn onveilige thuissituatie. Ik ben tijdens mijn schoolperiode zelfs nog een keer van school gewisseld, maar mijn gedrag en houding bleven hetzelfde. Het kon me werkelijk niets schelen wat iemand van me vond.
Als ik naar foto’s van de kleine Anna kijk, zie ik een meisje met overgewicht. Zelf had ik ook makkelijk een slachtoffer van pesten kunnen worden, maar dit heb ik nooit laten gebeuren. Soms vraag ik me af hoe ik zo koud en zelfverzekerd kon zijn, maar ik denk dat mijn gevoel compleet was uitgeschakeld. Thuis had mijn vader de macht, op school was ik degene die de macht had over anderen. Dat gaf me echt een heerlijk gevoel. In groep acht maakten we een schoolkrant en moest ik een artikel schrijven over pesten. Ik schreef hoe stom pesten is en dat kinderen die pesten vaak zelf ergens mee zitten, zonder dat mensen het weten. Het was mijn eigen verhaal, maar niemand had dat door. Niemand zag aan mij dat ik ongelukkig was en opgroeide in een onveilige thuissituatie. Wat ze zagen, was een zelfverzekerd meisje dat haar eigen plan trok en populair was.”

Naaktfoto

“Toen ik naar de middelbare school ging, had ik inmiddels door wat ik op de basisschool jarenlang had gedaan bij verschillende kinderen. En hoewel ik graag wilde stoppen, ging ik toch door met pesten. Zo zat ik in een groepsapp en waren er jongens die een meisje van twaalf aanspoorden om een naaktfoto van zichzelf te sturen. Ik moedigde dat aan. Het was niet mijn idee om de foto door te sturen buiten de groep, maar ik vond het wel leuk om haar bang te maken en te zeggen dat ik dit ging doen. Het kwam uit. Mijn docent vertelde me dat ik een groot probleem had als ik de foto van het meisje zou verspreiden. 
Hoewel dit de eerste keer was dat ik op mijn pestgedrag werd aangesproken, maakte het weinig indruk op me. Het meisje dat de foto stuurde, heet Susanne en elke keer als ik langs haar liep, siste ik ‘Sisi…’ in haar oor. Supergemeen, maar ik denk dat dit me weer het gevoel van macht gaf, wat ik lekker vond. Dit meisje woonde ook vlak bij mij en ik weet dat ze erg bang voor me was. Hoewel ik dus wel doorhad dat mijn gedrag niet oké was, ging ik er vrolijk mee verder.”

Bedreigingen

“Ondertussen ging het thuis steeds slechter. Door het huiselijk geweld waren er inmiddels verschillende hulpinstanties bij ons gezin betrokken die mijn welzijn in de gaten hielden. Jeugdzorg wilde mij het liefst uit huis plaatsen, maar dit wilde ik absoluut niet. Uiteindelijk kreeg ik een voogd met wie ik af en toe gesprekjes had, en mocht ik wel thuis blijven wonen. Hoe ouder ik werd, hoe brutaler en agressiever ik werd. Met mijn vrienden had ik het heel gezellig, maar er waren geregeld scholieren die ik het leven zuur maakte. Op mijn vijftiende wisselde ik van middelbare school. Mijn ouders en hulpverleners hoopten dat als ik een nieuwe start zou maken, ik beter mijn best op school zou gaan doen. Op deze nieuwe school begon ik een meisje van mijn eigen leeftijd te bedreigen. Ik zei dat ze niet veilig was en dat ik mijn vrienden op haar af zou sturen. Ik was echt gemeen, zei dat ze uit moest kijken omdat er anders iets naars zou gebeuren. Op een dag kreeg ik een berichtje van haar. Ze stuurde: ‘Ik heb liever dat je me slaat dan dat je me pest.’ Hoe gek het ook klinkt, dit ene appje was voor mij een eyeopener. Als je liever fysieke pijn wilt voelen dan dit soort nare dingen horen, hoe erg moest het dan wel niet zijn wat ik deed?”

Slecht persoon

“Ik pestte steeds minder vaak, realiseerde me meer en vaker waar ik mee bezig was. Aan het einde van mijn middelbare school kreeg ik extreme schuldgevoelens voor alles wat ik had gedaan. Hoe kon ik dit al deze onschuldige meiden aandoen? Het jongste meisje dat ik pestte, was nog maar een kleuter van vijf jaar oud. Ik begon me een slecht persoon te voelen. Dit geweten had ik eerder uitgeschakeld, dus deze gevoelens waren nieuw voor me. Hoewel ik mijn leven beterde en stopte met anderen pesten, begon er iets aan me te vreten. Ik realiseerde me dat ik kinderen had laten zweten en huilen en dat ze bang voor mij waren. Jaren later ben ik naar een psycholoog gegaan. Zij is de eerste persoon tegen wie ik hardop zei: ‘Ik heb meerdere kinderen gepest.’ Dat was vreselijk, maar ook een enorme opluchting. Ze heeft me uitgelegd dat ik die persoon nu niet meer ben, dus dat ik mag stoppen met mezelf haten en me schuldig voelen. Toch heb ik besloten om iedereen die ik heb gepest op te sporen. Mijn plan was om ze allemaal mijn excuses aan te bieden voor wat ik had gedaan. Ze moesten weten dat ik spijt had en ik hoopte dat ik het écht goed zou kunnen maken. Susanne, het meisje dat de naaktfoto stuurde, zocht ik op in de winkel waar ze werkte. Ze waardeerde het dat ik de moeite had genomen om spijt te betuigen en vanaf dat moment voelde ik me beter, en zij ook. Het meisje dat ik bedreigde, heb ik via social media benaderd en gesproken. Ook haar heb ik mijn excuses aangeboden. Ze was blij dat ik contact opnam. De kleuter die ik bang maakte met het enge poppetje, heb ik helaas niet kunnen vinden. Als ik haar ooit tegenkom, zal ik haar ook mijn excuses aanbieden.”

Pesten om mezelf te redden

“Soms word ik nog weleens door een rotgevoel overvallen en denk ik: hoe heb ik dit allemaal kunnen doen?! Maar de pestperiode is afgesloten. Ik deel mijn verhaal om duidelijk te maken dat pesten in veel gevallen niet persoonlijk is. Ik was ongelukkig en voelde me onveilig en helaas werd pesten mijn mechanisme om mezelf te redden. Door wat ik zelf heb gedaan, ben ik extra gefocust op pesten. Als iemand aan mijn nichtje komt, zit ik erbovenop. Als ik op straat loop en ik zie een groepje jongens lelijk tegen elkaar doen, check ik altijd even of ze aan het spelen zijn of dat er wordt gepest. Als je net als ik gepest hebt en je daar rot over voelt, helpt het om te bedenken dat je die persoon nu niet meer bent.
En: het is nooit te laat om spijt te betuigen, dus zoek de slachtoffers op en bied ze je excuses aan.”

Tekst: Hannah König. Om privacyredenen zijn alle namen veranderd. De echte namen zijn bekend bij de redactie.
Foto: Getty Images

Meer Vriendin? Volg ons op Facebook en Instagram. Je kunt je ook aanmelden voor onze wekelijkse Vriendin nieuwsbrief.