Astrid heeft slaapapneu: ‘Ik werd nooit uitgerust wakker’

12 november 2024

Toen Astrid na haar zwangerschap maar moe bleef, wijdde ze dat aan het leven van een jonge moeder. Het duurde lang voor de ware oorzaak werd vastgesteld, en nog langer voor er een oplossing kwam. “Pas toen ik een nieuwe longarts kreeg, hoorde ik dat de slaapapneu kwam door mijn lichaamsbouw.”

Astrid (38): “Toen de arts vertelde dat ik slaapapneu had, wist ik niet wat ik hoorde. Dat is toch iets voor te dikke mannen boven de zestig? Ook bizar was dat ik mezelf nooit als een slechte slaper heb gezien. Als een arts mij vroeg hoe ik sliep, zei ik altijd vol overtuiging ‘goed’.
De problemen begonnen tijdens mijn zwangerschap, in 2016. Elke ochtend werd ik doodmoe wakker, maar dacht dat het door de hormonen kwam en dat het er nou eenmaal bij hoorde. Na mijn bevalling, in juli 2017, veranderde er niks. Ik had weinig energie en hield last van stemmingswisselingen. Logisch, dacht ik, welke jonge ouder is er nou niet moe? Van elk klein geluidje werd ik wakker, ik ging ervan uit dat het door m’n moedersinstinct kwam. Wat ik wél gek vond, was dat ik na de bevalling mijn zwangerschapskilo’s maar niet kwijtraakte. Sterker nog, een jaar na de bevalling was ik 25 kilo aangekomen.
In de vier jaar daarna ben ik regelmatig bij artsen en in het ziekenhuis geweest voor mijn gewichtstoename en vermoeidheidsklachten, maar er werd geen oorzaak gevonden. Daarom ging ik dus maar gewoon door en probeerde ik ondertussen alles om af te vallen. Op een dag tilde ik mijn zoontje Tobias op en schoot het in m’n rug. Dat was de druppel. Ik was klaar met mijn overgewicht. Ik besloot met een groepje onder begeleiding te gaan sporten en ging naar een diëtist. Ik hield me strikt aan alle richtlijnen maar viel geen grammetje af, terwijl anderen wel succes hadden. De diëtist vroeg zelfs of ik me wel aan het dieet hield. Het voelde als falen, ik werd er moedeloos van. En ook de constante vermoeidheid begon me steeds meer op te breken, waardoor ik stopte met trainen. Van drie keer per week sporten ging ik uiteindelijk naar drie keer per dag slapen en kon ik bijna niets meer.”

Chronisch uitgeput

“In december 2021 gingen mijn man en ik wandelen, terwijl ik me eigenlijk niet zo lekker voelde. We waren de deur nog niet uit of ik zakte in elkaar. Mijn hart ging tekeer, ik had moeite met ademhalen en had een beklemmend gevoel op mijn borst. Mijn man belde meteen de huisarts, waarna ik werd doorverwezen naar het ziekenhuis. Volgens de arts was het geen hartaanval, waar ik bang voor was, maar een longaandoening. Ik kreeg allerlei onderzoeken aan mijn longen en voor de zekerheid ook aan mijn hart. Op een klein bultje op m’n longen na konden ze geen medische oorzaak vinden en mocht ik een week later weer naar huis. En dat terwijl ik me geen haar beter voelde. Eigenlijk ging ik met nog meer zorgen over mijn gezondheid het ziekenhuis uit.
Na mijn ziekenhuisopname kwam ik de bank haast niet meer af, zo uitgeput was ik. Onze wasmachine staat op zolder, ik redde het niet om zo veel trappen te nemen waardoor mijn man altijd de was moest doen. Ik kon amper mensen om me heen hebben, verdroeg weinig prikkels. Ik was geen leuke echtgenote en geen leuke moeder, omdat ik bij het minste geringste uit m’n slof schoot. Dat vind ik nog het allerergste, dat ik mijn man en kind tekortdeed. Er waren dagen dat ik  Tobias niet naar de kleuterschool kon brengen, slechts vierhonderd meter verderop. Ik voelde me daar schuldig en verdrietig over en vond mezelf een slechte moeder. Ik wilde niet zo zijn, maar ik kon niet anders en schaamde me dat ik niet net zoals de andere moeders actief met hun kind in de speeltuin kon meedoen. Als ik Tobias avondeten had gegeven, moest ik een uur op bed liggen om bij te komen. Dat was de enige manier om genoeg puf te hebben om hem naar bed te brengen. En dan nog gebeurde het vaak dat ik hem niet kon voorlezen, omdat het te veel energie kostte. Verschrikkelijk vond ik dat, maar ik was chronisch uitgeput.”

Wat nu?

“Drie maanden later moest ik terugkomen voor controle om te zien of het bultje in mijn longen gegroeid was. Gelukkig had ik geen longkanker, wat een opluchting was. Wat nu, vroeg ik de arts. Van radeloosheid schoot ik vol, want hoe was het mogelijk dat ik nog steeds niets kon? Opnieuw kreeg ik allerlei onderzoeken. En daaruit bleek dat ik behalve astma ook slaapapneu had: een blokkering van de luchtwegen die ademstops in de slaap veroorzaakt. Met gemiddeld acht ademstops had ik een lichte vorm. Mensen met ernstig slaapapneu kunnen wel veertig ademstops per uur hebben. De arts stelde me gerust dat afvallen mijn apneu zou verhelpen, maar het gaf mij juist nog meer het gevoel dat ik faalde, omdat het me niet lukte om af te vallen. De relatie tussen overgewicht en slaapapneu is complex, omdat je in een vicieuze cirkel terechtkomt: overgewicht kan slaapapneu veroorzaken of verergeren. En omdat je met apneu amper diepe herstelslaap hebt, is de kans op overgewicht ook veel groter. Met het advies om af te vallen en medicijnen voor de astma ging ik naar huis.
Hoewel ik al elk dieet geprobeerd had, besloot ik nog één serieuze afvalpoging te wagen. En als die ook niet zou lukken, overwoog ik om een maagverkleining te ondergaan om van de overtollige kilo’s en dus mijn slaapapneu af te komen. De buren hadden succes bij vasten met een koolhydraatarm dieet. Die combinatie had ik nog niet eerder geprobeerd, dus dat gaf mij het sprankje hoop dat ik nodig had. En jawel, het werkte! In een jaar tijd viel ik 25 kilo af. Hoewel de slaapapneu gek genoeg niet minder werd, voelde ik me wél iets beter dankzij de astmamedicijnen en begon ik voorzichtig weer met thuiswerken. Dit hield ik alleen vol als ik tussendoor veel sliep. Ik ging mijn energie beter managen en leerde wat mij energie gaf en wat me vooral energie kostte. Op een slechte dag legde ik de lat bewust lager voor mezelf. Als ik bijvoorbeeld niet de energie had om mijn zoon voor te lezen, dan koos ik voor een luisterboek, zodat we toch dat gezellige momentje samen hadden. Ik ging dus wel vooruit, maar het hield niet over. Ook de astma bleef instabiel, waardoor ik extra medicijnen nodig had om het weer een beetje onder controle te krijgen.”

Slaapmasker

“Ik kreeg een nieuwe longarts. Zij wist veel over slaapapneu bij vrouwen en stelde voor om een slaapmasker te proberen. Dit verbaasde me, want mijn slaapapneu was toch verholpen nu ik was afgevallen? Niet dus. Volgens haar kwam mijn slaapapneu door mijn lichaamsbouw. Dit was nieuw voor mij en hoewel ik blij was met haar duidelijkheid, voelde ik me ook boos en gefrustreerd, want waarom wist ik dit niet veel eerder, dat had zóveel ellende gescheeld?! Ik kreeg een neusmasker om mee te slapen. Dit apparaat zit met banden om je hoofd en hals vast en blaast vochtige lucht via je neus naar binnen. Op die manier valt je keel niet dicht, waardoor je ook geen ademstops hebt. Het masker zit met een lange slang aan een klein kastje vast, naast je bed. Dus als je op je andere zij gaat liggen, moet je die slang ook meenemen. Met het masker op vond mijn zoon mij op een alien lijken, hij vond het griezelig. Het ziet er ook niet heel charmant uit, maar ik had er alles voor over om me beter te voelen. Dus ik ging ervoor. In het begin heb ik ermee voor de televisie gezeten om eraan te wennen, maar helaas lukte het me niet om het masker een hele nacht op te houden. Ik werd er benauwd van en vond het geen fijn idee dat die kunstmatige lucht me werd opgedrongen. Het voelde onnatuurlijk en geforceerd. Na een half jaar aanrommelen, was het duidelijk dat ik hier niet beter van sliep.
Ik vroeg mijn arts of ik een MRA-beugel mocht proberen, waar ik over gehoord had. Zo’n bitje bestaat uit twee delen en wordt op maat gemaakt. Er zit een uitsteeksel aan dat je onderkaak naar voren zet. Dit geeft meer ruimte in je keelholte, waardoor deze minder snel dichtvalt en je dus geen ademstops hebt. De arts ging akkoord, en na enkele weken merkte ik verschil. In het begin had ik spierpijn omdat mijn kaken moesten wennen aan de ongewone stand, maar wat was die beugel een verademing! Ik kon het haast niet geloven en was écht vergeten hoe het is om ’s ochtends uitgerust wakker te worden. Pas toen realiseerde ik me hoe beroerd ik al die jaren had geslapen: ik heb mijn leven weer terug!”

Zo dankbaar

“Sinds een jaar slaap ik met dit bitje, waardoor ik niet meer doodop ben. En doordat ik weer goed slaap, gaat het ook beter met mijn astma en heb ik minder medicatie nodig. Ik werk inmiddels weer 32 uur per week – zónder tussendoor te hoeven slapen – en wandel regelmatig met mijn man of de buurvrouw. Ook het sporten ben ik weer aan het opbouwen. Ik kan weer met mijn zoon stoeien en meespelen in de speeltuin, gezellig samen met de andere moeders. Ik ben zo ongelofelijk dankbaar dat ik eindelijk de moeder voor Tobias kan zijn die ik altijd voor ogen had. Voor tachtig procent heb ik mijn leven terug, maar het voelt als een winst van 180 procent.”
Tekst: Esmir van Wering
Foto: Robert Elsing
Visagie: WIlma Scholte

Meer Vriendin? Volg ons op Facebook en Instagram. Je kunt je ook aanmelden voor onze wekelijkse Vriendin nieuwsbrief.