Chimène van Oosterhout kreeg tot twee keer toe hartfalen

12 januari 2024

Na een periode van stress hoopte presentatrice Chimène van Oosterhout (59) op een ontspannende en sportieve vakantie op het Griekse eiland Kos. Het liep anders: ze belandde met ernstig hartfalen in het ziekenhuis. Ze herstelde, maar vier maanden later sloeg het noodlot opnieuw toe.

Chimène: “Het afgelopen jaar is totaal niet voor herhaling vatbaar. Ik zou het voor geen goud overdoen en kijk vol verlangen uit naar 2024. Eigenlijk zit ik de laatste drie jaar al in een negatieve spiraal met weinig lichtpuntjes. Zowel lichamelijk als geestelijk was het zwaar. Ik verloor op tweede kerstdag 2021 mijn vader, mijn moeder overleed een paar maanden later in 2022. Twee keer een enorm verlies, daar ga je normaal al bijna aan onderdoor. Mijn zoon Lyam ging eerst op kamers en emigreerde afgelopen augustus naar Spanje. Ook dat moest ik verwerken. Het nest werd nu wel heel leeg. En dan heb ik óók nog eens een lijf dat niet lekker meewerkt. Met drie keer kanker in twintig jaar en dit jaar tot overmaat van ramp twee keer ernstig hartfalen. Dat mag wel een onsje minder. Of liever gezegd: een paar kilo minder!
Aan de ene kant is mijn lichaam krachtig en sterk. Dat zegt elke oncoloog, elke cardioloog of andere arts. Het is een medisch wonder hoe goed ik herstel en er weer bovenop kom. Ik voel me zeer bevoorrecht dat ik drie keer kanker heb overleefd. Ik weet uit ervaring helaas dat dit niet voor iedereen is weggelegd. Mijn eigen vader is overleden aan leukemie. Het is daarom extra zuur dat mijn hart dit jaar faalde. Waarschijnlijk was dat het gevolg van de restschade van de chemo’s en bestralingen die ik heb moeten ondergaan, in combinatie met extreme emotionele stress.”

Vreselijk naar

“Het begon allemaal deze zomer, toen ik werd uitgenodigd voor een vakantie op Kos. Ik keek ernaar uit om heerlijk te ontspannen. Zonnen, drankjes, lekker eten én inspannen. Ik ben ontzettend sportief en dol op kitesurfen. Van tevoren had ik al de wind gecheckt, via een soort windradarsysteem. Daarop had ik mijn bagage aangepast: eigen kiteboard, kites, harnas, zwemvest, pak; het ging allemaal mee. Op de zesde dag van onze vakantie begon het goed te waaien. Ik voelde me dolgelukkig toen ik op de plank stond.  Zon, zee, wind, deze vakantie kon niet meer stuk, dacht ik.
Hoe anders bleek dat een paar uur later te zijn. Eenmaal terug in het hotel, voelde ik me opeens niet zo lekker. Ik nam wat frisdrank want ik had dorst, maar het hielp niet. Ik hoopte dat ik zou opknappen na het douchen, maar ik bleef me straalmisselijk voelen. Het lukte niet eens mijn haar te föhnen. Ik nam twee paracetamol en ging even liggen, maar ik moest spugen en kon niet meer van het toilet af.
Alles in mij schreeuwde dat er wat mis was. Ik herkende dit gevoel: precies twintig jaar geleden had ik een identieke ervaring. Ik had het jaar ervoor borstkanker gehad en was pas bevallen van Lyam. Ik voelde me toen vanuit het niets vreselijk naar. Uiteindelijk kwam destijds in het ziekenhuis terecht, waar ze constateerden dat mijn hart nog maar voor twintig procent functioneerde. Hoogstwaarschijnlijk hadden de bestralingen tegen borstkanker destijds niet alleen mijn borst, maar ook mijn hart geraakt. Mijn familie moest afscheid van mij nemen, maar door een wonder en accuraat optreden van de cardiologen herstelde mijn hart zich. Ik mocht weer naar huis, zonder medicatie of controle afspraken. Volgen hen had ik peri of postpartum cardiomyopathie had gehad: een acute hartaandoening die een maand voor tot vijf maanden na de bevalling ontstaat. Mijn zoon was op de dag af vijf maanden oud. Ik kwam destijds het ziekenhuis binnen op 5 juli 2003.”

Papa, ben je bij me?

“Dit keer was de datum 6 juli 2023, en ik voelde dat ik weer mijn leven aan het verliezen was. Ik wilde per se een dokter zien. Vanaf dat moment is het één nachtmerrie. De Griekse huisarts die na een half uurtje kwam, constateerde uitdroging, maar ik stond erop dat hij eerst mijn hart controleerde. Dat moest in een ziekenhuis, dus werd er een ambulance opgetrommeld. Vervolgens werd ik met loeiende sirenes naar een privékliniek op het eiland gereden. Daar bleek mijn voorgevoel juist. Ik had hartfalen. De Griekse huisarts raakte in de stress, riep een cardioloog op en ik moest in allerijl naar het ziekenhuis van Kos, aan de andere kant van het eiland. Ondertussen lag ik in de ambulance te schommelen, hopend en biddend dat dit niet mijn laatste uur was geweest. Ik was bang. Ik voelde me zó slecht.
Dat was niet zo gek, bleek in het ziekenhuis. ‘It was bad news’, constateerde de cardioloog. Wederom functioneerde mijn hart nog maar voor twintig procent. Ik keek naar het scherm, waar mijn medisch dossier stond plus de namen van mijn ouders. Bij het zien van de naam Jan van Oosterhout keek ik naar boven en vroeg in gedachten mijn vader om hulp. Papa, ben je bij me? Help je me het redden? Als je hier namelijk niet op tijd bij bent, kan het fataal zijn. De helft van alle mensen die het overkomt overlijdt hieraan, van de andere helft houdt vijftig procent restklachten over.
Voor betere zorg moest ik naar het medisch centrum van Athene, maar dat kon pas als mijn hart iets beter was. Gelukkig steeg het door medicatie de volgende dag naar dertig procent en werd ik via een soort Flying Doctors naar Athene gevlogen. Daar kregen de cardiologen mijn rikketik weer volledig aan de praat en hoefden mijn intens bezorgde zoon, broer en vrienden gelukkig niet over te komen. ‘Mama was een tough cookie’, zei Lyam stoer. Binnen een week kon ik naar huis vliegen. Eind goed, al goed, dacht ik.”

Pure pech

“Hier in Nederland ging ik direct naar het ziekenhuis voor verder onderzoek. Dit keer kreeg ik de diagnose Tako Tsubo cardiomyopathie; een hartspierzwakte die kan optreden door langdurige emotionele of psychische stress. En in mijn geval ook door de chemo/immunotherapie Herceptin of Trastuzumab, die ik, naar aanleiding van mijn borstkanker, gedurende een jaar kreeg heb gekregen. Het kwam erop neer dat ik gewoon pure pech had gehad. Ik was ijzersterk en gezond, hoe gek dat ook klinkt. Kwestie van pilletjes mee, revalideren, rust houden en ik kon weer door.
Maar begin november, vier maanden na het medisch avontuur in Griekenland en net na een heerlijke trip naar Bali, ging het helaas wederom mis. Wéér hartfalen. Dit keer was ik er nóg sneller bij. Binnen twee uur lag ik op de intensive care en kreeg ik medicatie toegediend. Na een nacht ter observatie mocht ik weer naar huis. Ik herstelde opnieuw als een malle. Wonderbaarlijk goed, zeiden mijn artsen. Ik had prachtig schone aderen ook. En aan de buitenkant zag je helemaal niets aan me. Ik kreeg juist zoveel complimenten van mijn Instavolgers: wat zag ik er goed uitgerust uit.”

Sluipmoordenaar

“Ik heb het hartfalen dit keer expres ook niet gedeeld. Als het aan mij had gelegen, had ik helemaal nooit mijn medisch verhaal van de vakantie in Kos ‘op straat gelegd’. Ik hoef niet zo nodig in de belangstelling te staan vanwege ziekte en zeer. Maar door omstandigheden is het wel gebeurd, en dat geeft me nu de kans andere vrouwen te waarschuwen. Hart- en vaatziekten worden een sluipmoordenaar genoemd: het is de grootste doodsoorzaak bij vrouwen.
Ik ken mijn lichaam inmiddels zo goed, ik weet waar ik op moet letten. Maar net als veel vrouwen lijd ik ook aan de ‘Ach niet zeuren’- kwaal. Paracetamolletje erin en we lopen weer door. In mijn geval ren ik weer door. Maar je moet zulke klachten serieus nemen. Heb je last van hartkloppingen, voel je je vaak misselijk en benauwd? Laat je hart checken alsjeblieft!
De laatste keer kon ik zo accuraat reageren, omdat ik het herkende. Dat is aan de ene kant fijn, want dat is een ideale waarschuwing. Maar ondertussen voelt het alsof ik leef met een tijdbom in me. Waarom gebeurt dit mij steeds? Ik leef en eet hartstikke gezond en ik rook niet.”

Leven op adrenaline

“Mijn cardioloog raadt me aan vooral mentaal betere keuzes te maken. Zij heeft meerdere patiënten zoals ik en volgens haar krijgen ze allemaal hartfalen naar aanleiding van emotionele stress. Als je iets aan je hart krijgt, lijkt het ook alsof je zelf gevoeliger wordt. Kwetsbaarder. Je hebt letterlijk en figuurlijk een wond aan je hart en dat wil je weer helen met liefde.
Tegen overlijden van dierbaren kun je niets doen natuurlijk, maar wel tegen mensen die niet goed voor je zijn. Ik heb de laatste weken vriendschappen tegen het licht gehouden en heb gebroken met mensen die ik zag als goede vrienden, maar het niet bleken te zijn. Dat lucht op, al blijft het natuurlijk heel verdrietig.
Mijn zoon maant me nu vooral rustig aan te doen. Maar dat is geen optie. Ik leef juist op adrenaline. Ik houd van snelheid, van motorrijden, kitesurfen, van actie, dansen. Als ik dat allemaal niet meer mag hoeft het voor mij niet meer. Lyam was de tweede keer echt in paniek, wat dat betreft is het ook niet ideaal dat hij in Spanje woont. Maar we bellen veel en als het moet, is hij zo bij me. Misschien tegen beter weten in, maar ik weiger te leven in angst. Het is twintig jaar goed gegaan, nu net twee keer mis. Maar ik houd het op wat de andere artsen zeiden: ik heb pech gehad. Een beetje veel pech. Vanaf nu mag de dobbelsteen wel weer de andere kant opvallen. Ik ga echt op voor een heel gelukkig nieuw jaar.”

Tekst: Joan Makenbach
Foto: Ruud Hoornstra
Visagie: Lisette Verhoofstad.

Meer Vriendin? Volg ons op Facebook en Instagram. Je kunt je ook aanmelden voor onze wekelijkse Vriendin nieuwsbrief.