Esmee raakte verslaafd aan pijnstillers

Tekst: Redactie Vriendin

2 november 2023

Als Esmee (41) na een ongeluk de pijnstiller oxycodon voorgeschreven krijgt van haar artsen, is ze niet op de hoogte dat het middel zwaar verslavend is. Jarenlang leeft ze in een hel, totdat het niet meer gaat. Esmee: “Toen ik mijn pillen doorsneed op een stuk aluminiumfolie, realiseerde ik me dat ik een junk was.”

Esmee (41): “Op een mooie zomeravond in juni fietste ik na een bezoek aan de kermis naar huis. Ik was 22 jaar en de wereld lag aan mijn voeten, waar in een split second een einde aan kwam toen ik werd geraakt door een auto. Wat er precies gebeurde, weet ik niet meer. Ik weet alleen dat de automobilist me naar huis bracht, waar ik voor mijn voordeur in elkaar zakte. Ik had zo veel pijn dat ik niet meer op mijn benen kon staan. In het ziekenhuis bleek dat mijn onderbeen zo ernstig was beschadigd, dat ik geopereerd moest worden door een specialist in een speciale operatiekamer. Na mijn herstel zou ik mijn leven weer oppakken, dacht ik, maar het tegenovergestelde gebeurde: de helse pijn hield aan, ook na de vele operaties die volgden. Het maakte me boos en verdrietig dat mijn leven zo’n nare wending had genomen. En de constante pijn maakte me wanhopig. Maar het allerergste vond ik dat ik mijn zoon, die inmiddels zestien is, niet de jeugd kon geven die hij verdiende. Ik wenste dat hij een moeder had die hem kon leren fietsen en die met hem kon rennen.”

Pijn verzachten

“Om me meer bewegingsvrijheid te geven, schreef mijn arts me oxycodon voor, een pijnstiller die de scherpe randjes van de pijn aan mijn been en knie weghaalde. Het middel deed nog iets: na een pil zwakte mijn verdriet en boosheid af. Het leek alsof ik uit mezelf stapte en ik vond het heerlijk. Door de oxycodon leefde ik in mijn eigen, veilige bubbel. Al snel was ik volkomen afhankelijk van het middel, maar dat had ik niet door. Zelfs niet toen ik bij alles wat ik deed als eerste aan mijn pijnstillers dacht. Als ik de deur uitging, pakte ik eerst mijn pillen en daarna mijn huissleutel. En altijd had ik een voorraadje pillen op zak. De gedachte dat er iets kon gebeuren waardoor ik niet naar huis kon om mijn oxy in te nemen, bezorgde me een gevoel van paniek. In mijn jaszak, keukenlaatjes, nachtkastje, broekzakken; op een gegeven moment bewaarde ik de pillen overal. En ik had steeds meer pillen nodig. Ieder moment werd een aanleiding om een pil te nemen. Als ik naar buiten ging, nam ik een pil, maar ook als ik spanningen voelde of verveeld was. Mijn familie en vrienden wisten niet beter dan dat ik altijd mijn medicijnen en flesje bruiswater bij me had. Ook zij vermoedden niet dat ik inmiddels eraan verslaafd was geraakt. De artsen hadden de medicatie voorgeschreven, dus ik had de pillen nodig, dachten we.”

Uitgeput

“Aan het begin van de coronacrisis, nu drie jaar geleden, waren veel medicijnen moeilijk of niet leverbaar, iets dat me behoorlijk nerveus maakte. Want een leven zonder oxy, dat leek me onmogelijk. Ik vroeg om extra pillen om mijn voorraad veilig te stellen en die kreeg ik. Toen niet veel later mijn favoriete smelttabletten niet verkrijgbaar waren, kreeg ik een zwaardere pil die een dubbele dosis bevatte. Die pil moest ik doormidden snijden om uit te komen. Voorheen viel mijn gebruik niet op. Door smoesjes lukte het me altijd wel om aan extra pillen komen, maar nu ging dat niet meer. Doordat de smelttabletten die ik kreeg zo’n hoge dosering had, hield de apotheek mijn gebruik in de gaten. Ik raakte in paniek, want ik wist dat mijn hoge dosis bij lange na niet voldoende was. Mijn lichaam schreeuwde om meer. Met al mijn wilskracht probeerde ik een paar dagen met mijn pillen uit te komen, maar het lukte me niet. Ik werd ziek. Heel mijn lichaam deed pijn.
In het laatste jaar van mijn gebruik slikte ik zonder dat ik het doorhad zo veel, dat ik soms bang was dat mijn hart het zou begeven. Mijn lichaam raakte uitgeput. Net als mijn geest. Tot twee keer toe stapte ik ’s avonds in bed met de gedachte dat ik de volgende ochtend niet meer wakker zou worden. En op beide avonden schreef ik mijn zoon een afscheidsbrief. Ik wilde hem laten weten dat ik van hem hield, dat ik trots op hem was en dat ik er alle vertrouwen in had dat hij goed terecht zou komen. Mijn zoon is een fantastisch persoon die al jong, heel wijs was. Het is een grote troost en geruststelling dat ik weet dat hij zich redt. Dat heeft hij me altijd laten zien. Mijn afscheidsbrieven aan hem, legde ik op mijn nachtkastje voor het geval hij me levenloos zou vinden. Het was een intens verdrietige, donkere periode.”

Wake up-call

“Mijn leven was een lijdensweg geworden door oxycodon en tegelijkertijd had ik het nodig om de ondraaglijke pijn niet te voelen. Wat ik destijds niet wist is dat het middel na drie maanden ervoor zorgt dat je hersenen heftige pijnsignalen afgeven, terwijl er eigenlijk geen pijn is. Door mijn jarenlange gebruik was ik de connectie met mijn lichaam, mezelf en mijn omgeving volledig kwijtgeraakt. Mijn wake up-call kwam toen ik op een stukje aluminiumfolie een pil doormidden sneed en ik angstvallig de kruimels bij elkaar veegde. Het was alsof ik boven mezelf zweefde. Toen ik mezelf bezig zag met dat mes realiseerde ik me dat ik verslaafd was. Diezelfde avond plaatste ik een hulpkreet in de familie-app. Ik schreef: ‘Ik ben een junk geworden en ik heb jullie hulp nodig. Ik kan het niet alleen.’  Gelukkig was mijn broer er direct om mijn zoon mee te nemen. Nadat mijn zoon en broer weg waren, stortte ik in. Ik was uitgeput en kon alleen maar slapen. Mijn broer, moeder en zussen: iedereen was in shock toen ik vertelde over mijn oxycodon-gebruik en hoe slecht ik eraan toe was. Toen mijn moeder en mijn zussen een kliniek hadden gevonden waar ik kon afkicken onder begeleiding, werd ik afgewezen omdat ik de pijnstillers op recept kreeg. Een junk kon ik niet zijn, zo werd er gedacht. Ik werd toen zo verschrikkelijk boos. In het land waar het systeem me verslaafd had gemaakt, kon ik niet worden geholpen.”

Liefde en compassie

“Boos en teleurgesteld stapte ik in het vliegtuig naar Zuid-Afrika, waar mijn moeder en zussen een kliniek hadden gevonden waar ik onder begeleiding van deskundigen kon afkicken. Toen ik stempels van de rechtbank nodig had om oxycodon mee te nemen tijdens de vlucht, knapte er iets. Keihard drong het besef tot me door dat oxycodon hartstikke gevaarlijk spul is. Dat de afkickkliniek bijna aan de andere kant van de wereld lag, werd mijn redding. Want het detoxen was zo zwaar dat ik het eigenlijk niet aan kon. Vier weken ging ik door een hel. Van het topje van mijn neus tot het puntje mijn tenen, werkelijk ieder stukje van mijn lichaam deed verschrikkelijk veel pijn. In Nederland was ik heel hard weggerend, maar in Zuid-Afrika kon ik geen kant op. Ik moest me overgeven en deep down voelde ik: ik ben hier in goede handen. Mijn begeleidsters Fatima en Mureeda gaven me de liefde en compassie die ik nodig had. Eindeloos wreven ze over mijn rug in een poging om me op te warmen. Ik had het ijskoud. Zelfs mijn hart voelde bevroren. Op sommige dagen was ik zo ziek, dat mijn begeleiders me vla voerden zodat ik toch iets binnenkreeg. Iedere dag waren ze bang dat ik mijn koffers zou pakken, maar ik bleef. Ik wist dat het erop of eronder was. Als ik op zou geven, was ik voorgoed verloren. Na de detox was de ergste strijd gestreden, maar ik bleef het moeilijk hebben. Hoewel ik wist dat het middel me te gronde richtte, bleef ik ernaar verlangen en dat doe ik nog steeds. Ik zeg weleens: oxycodon is mijn grootste vijand én de liefde van mijn leven. Want de gedachte dat ik met één pil niets meer voel, dat blijft verleidelijk. Ik zal de rest van mijn leven sterk moeten zijn om niet te zwichten.”

Leven met de dag

“De gedachte dat ik nooit meer oxycodon mag slikken, kan ik niet aan, maar het idee dat ik het vandaag niet neem wél, daar hou ik me aan vast. Want alle dagen bij elkaar vormen een jaar en inmiddels zijn we al tweeënhalf jaar verder. Iedere avond als ik clean in bed lig, denk ik: ik heb het gered, just for today. In de kliniek leerde ik met de dag te leven. Hier grijp ik nog altijd op terug. Mureeda en Fatima zal ik nooit vergeten. Voordat ik terugvloog naar Nederland, brachten we met z’n drieën een weekend door in Capetown. Het waren mooie, maar ook emotionele dagen. Misschien zouden we elkaar nooit meer zien. We spraken af dat als ik het moeilijk zou krijgen, ik mijn hand op mijn hart zou leggen en aan de binnenkant van mijn arm zou kijken, de plek waar ik hun namen had laten tatoeëren in Mureeda’s handschrift. Op mijn enkel liet ik in Fatima’s handschrift de woorden Just for today tatoeëren. Op die manier zouden ze altijd bij me zijn.” 

Leren leven

“Toen ik na tien weken terugkwam in Nederland dachten mijn familie en vrienden dat ik er weer was, maar dat klopte niet. De oude Esmee bestond niet meer, maar wie ik wel was, dat moest ik uitvinden. Ik moest ook met mijn emoties leren dealen, want die had ik zo lang niet gevoeld dat ik niet wist hoe ik ermee moest omgaan. Mijn familie en vrienden vroeg ik om ruimte voor mijn herstel, wat ze me ook gaven. Om de kans op terugval te verkleinen, bezocht ik de meetings die de kliniek in Nederland organiseert. Het luisteren en ondersteunen van andere verslaafden hield me scherp en het gaf hun steun mijn verhaal te horen.
Ik heb nu een vangnet om me heen van dierbaren waardoor ik het red zonder pijnstilling, zelfs al lijd ik nog altijd helse pijn aan mijn been. Toen ik vorig jaar geopereerd werd omdat mijn knieprothese bijgesteld moest worden, weigerde ik pijnstillers te nemen. Want ik wist: één pil en ik ben verloren. Ik moest hemel en aarde bewegen om mijn behandelaars te overtuigen dat ik geen oxycodon en geen andere pijnstilling mocht omdat ik een junk was. En tóch schreef de arts van de pijnpoli sterke pijnmedicatie voor toen ik ontslagen werd uit het ziekenhuis. Ik zal mijn hele leven op mijn hoede moeten blijven. Ik hou mijn hart vast voor als ik ooit in een situatie terecht kom dat ik zorg nodig heb. Pijnstillers worden snel voorgeschreven.”

Tweede kans

“Mijn zoon en ik hebben hard gewerkt aan onze vertrouwensband nadat ik terugkwam uit Zuid-Afrika. Tien weken lang was ik er niet voor hem geweest en alle jaren daarvoor wel, maar onder invloed van pijnstillers. Ik had het gevoel alsof ik gefaald had als moeder en dat heb ik nog steeds. Maar ik voel ook dat ik een tweede kans heb gekregen en dat ik die ten volste moet benutten. Door eerlijk mijn verhaal te vertellen hoop ik anderen te waarschuwen. Op mijn eigen bescheiden manier probeer ik de wereld een beetje beter te maken. Just for today.”

Tekst: Sonja Brekelmans
Foto: Mariel Kolmschot
Visagie: Nicolette Brøndsted.

Meer Vriendin? Volg ons op Facebook en Instagram. Je kunt je ook aanmelden voor onze wekelijkse Vriendin nieuwsbrief.