Irene: ‘Ik moet altijd uitleggen waarom ik geen kinderen wil’
6 juli 2023
Irene (39) heeft geen kinderen, en heeft ook helemaal geen kinderwens. Haar leven is compleet zoals het is. Toch moet ze zich vaak voor haar keuze verantwoorden. “Waarom is het zo’n big issue dat ik geen kinderwens heb?”
Irene: “Het gebeurt regelmatig op feestjes of verjaardagen dat mensen me vragen of ik kinderen heb. Als ik dan ‘nee’ antwoord, is hun reactie steevast: ‘Waarom niet?’ Heel simpel: omdat ik ze niet wil. Ik heb geen rammelende eierstokken of de droom om moeder te worden. Nooit gehad ook. Je hebt meisjes die als kind al weten: later word ik moeder. Ik had dat niet.”
Benauwd gevoel
“Toen ik vijftien was en mijn eerste vriendje had, wist ik niet hoe snel ik naar de dokter moest voor de anticonceptiepil. Nu is het natuurlijk logisch dat je er op je vijftiende alles aan doet om te voorkomen dat je zwanger wordt, maar ik ben dat altijd blijven doen. Ook toen mijn eerste serieuze vriend – ik was negentien en we hadden al drie jaar verkering – over kinderen begon. Hij wilde zo graag vader worden. We studeerden nog, maar hij zei telkens: ‘Als we straks klaar zijn, gaan we een huisje kopen en krijgen we kinderen. Dat lijkt me fantastisch.’ Het leek mij helemaal niet fantastisch. Alleen de gedachte aan kinderen benauwde me al. Ik wilde er nog absoluut niet over nadenken, laat staan over praten. Ik was toen natuurlijk ook nog hartstikke jong. Kinderen pasten totaal niet bij het leven dat ik op dat moment leidde, maar eigenlijk wist ik toen al: dit is geen fase. Als ik 24 jaar ben, vind ik mezelf ook nog te jong. En als ik dertig ben, wil ik ook nog geen kinderen. Uiteindelijk heb ik de relatie, na vier jaar samenzijn, om die reden verbroken. Hij was er kapot van en intens verdrietig. Maandenlang probeerde hij me nog terug te krijgen. Hij schreef brieven, belde me op. Ik vond dat heel moeilijk en had vooral met hem te doen, maar ik vond ook dat ik eerlijk moest zijn. Gelukkig ontmoette hij na een jaar iemand anders, met wie hij nu twee kinderen heeft.”
Lees ook: Helle raakte ongepland zwanger op haar zeventiende
Eerlijk zijn
“Na hem heb ik nog een paar relaties gehad die stukliepen op het ontbreken van een kinderwens bij mij. Nu ik er zo over nadenk, zijn al mijn exen inmiddels vader geworden. Mijn huidige vriend Bas ken ik nu twaalf jaar en we hebben bijna elf jaar een relatie. Hij is Indisch: zijn vader is geboren op Java, zijn moeder is Hollands. Kinderen zijn in de Indische cultuur erg belangrijk. Bas heeft dan ook – zeker in het begin van onze relatie – meerdere keren aangegeven dat hij graag vader wilde worden. Hij was nieuwsgierig hoe zijn kinderen eruit zouden zien, of ze op hem zouden lijken. Ik ben toen meteen duidelijk geweest: ‘Bas, ik wil geen kinderen. Als jij ze wel wilt, moet je niet bij mij zijn.’ Toen het steeds serieuzer werd tussen ons, heb ik me best zorgen gemaakt of hij niet alsnog zou zeggen: ‘Schat, ik heb er nog eens goed over nagedacht, maar als jij me niet kunt geven wat ik graag wil hebben, ga ik het ergens anders zoeken.’ Die gedachte alleen al vond ik vreselijk. We praatten er destijds weinig over. Het is heel moeilijk om eerlijk te zijn wanneer je zo veel van elkaar houdt, anders denkt over een onderwerp en je elkaar toch niet kwijt wilt.”
Gelukkig samen
“Toch bleef ik regelmatig bij hem polsen, tot een paar jaar geleden nog: ‘Moeten we het er echt niet nog eens over hebben? Vind je het echt oké, zo’n kinderloze relatie?’ Uiteindelijk is het goed zoals het nu is. We hebben het heel fijn samen, we doen waar we zin in hebben, maken mooie reizen, gaan regelmatig naar leuke festivals. Wij zijn dus heel gelukkig samen, zonder kinderen. Dat we gelukkig zijn zonder kinderen is voor mij de normaalste zaak van de wereld. Anderen moet ik het wel continue blijven uitleggen.”
Gevoelskwestie
“Wat me stoort, is dat ik kennelijk een goede reden moet hebben voor het feit dat ik nog steeds geen moeder ben geworden en dat – als het aan mij ligt – ik dat ook niet word. Sommige mensen begrijpen daar niets van. ‘Heb je zelf een slechte jeugd gehad?’ vragen ze. Of: ‘Ben je een soort activiste die geen kind op deze wereld wil neerzetten?’ Het klopt dat ik geen leuke jeugd heb gehad. Ik ben veel gepest. In plaats van me te steunen, lieten mijn ouders me een beetje doormodderen. En het klopt ook dat ik me zorgen maak om de wereld. Ik ben bewust vegetariër en heb duidelijke meningen over veel politiek getinte onderwerpen. Maar de wens om geen kinderen te krijgen heeft hiermee niks te maken. Echt niet. In mijn geval is het puur een gevoelskwestie. Ik zou bijna zeggen dat het biologisch zo is bepaald bij mij.”
Ze deugt niet
“Soms nemen mensen genoegen als ik zeg dat het verlangen naar een kindje bij mij ontbreekt, maar ik heb ook weleens meegemaakt dat mensen maar moeilijke vragen bleven stellen. Mis ik niks? Wil ik niet iets doorgeven aan de volgende generatie? Ben ik niet bang dat ik spijt krijg? Mensen denken dat het bij mij misschien wat langer duurt, maar dat óók ik uiteindelijk overstag zal gaan. En wanneer ze horen dat ik al 38 jaar oud ben? Dan kan het dus nog steeds en is het nog niet te laat. Als ik dan nogmaals zeg dat ik écht geen kinderen wil, dat ik heel gelukkig ben zonder kinderen, kantelt doorgaans het gesprek. Ik voel dan dat mensen denken: er is iets mis met haar. Haar innerlijk deugt niet.”
Warm en hartelijk
“Doordat ik geen kinderen wil, denken mensen ook al snel dat ik hard, kil en egoïstisch ben. Ik ben in de ogen van de meesten een gevoelloze vrouw, een soort kinderhater. Dat concludeer ik uit opmerkingen die ik krijg. Mensen vragen me niet om op te passen, geven aan me niet te willen vervelen met hun kinderverhalen, nemen me niet mee naar plaatsen waar veel kinderen zullen zijn, of nemen aan dat ik in het algemeen niet van kinderen hou. Het raakt me wanneer mensen dit tegen me zeggen. Ik heb jarenlang in de zorg gewerkt, ben niet hard en kil, juist heel warm en hartelijk. Ik durf wel van mezelf te zeggen dat ik betrokken ben. Als kind zorgde ik al voor dieren en wat later als puber paste ik op baby’s in de buurt. Ik ben ook de eerste die de buurvrouw uitnodigt om te komen eten als ik hoor dat haar man is overleden. Weet je wat het pijnlijkst is? Als ik ergens iemand tref die ontzettend graag kinderen wil, maar bij wie het niet lukt. Voor wie ivf en adoptie de dagelijkse realiteit is. Bij die categorie vrouwen kan ik al helemaal niets goeds doen. Ik hoef vaak niet meer te zeggen dan dat ik geen kinderwens heb of ik krijg al een verwijt. ‘Als jij je eens kon voorstellen hoe het is om een kind te willen, maar het niet te kunnen krijgen, zou je wel andere keuzes maken. Hoe kun je zo achteloos een kans laten liggen?’ Hoezo? Wat probeer je me nu in de schoenen te schuiven, denk ik dan. Laat mij gewoon in mijn waarde. Ik zeg toch ook niet: ‘Ik vind dat je wel heel ver gaat in je kinderwens. Niet alles is te koop, soms moet je accepteren dat het leven niet maakbaar is.’”
Buitengesloten
“Wat ik ook lastig vind, is als een gesprek plotseling stilvalt op het moment dat ik heb verteld dat ik geen moeder wil worden. Ik heb weleens meegemaakt dat mijn gesprekspartner zich gewoon omdraaide om met haar andere buurvrouw een gesprek aan te knopen die wel kinderen had. Natuurlijk vind ik dat niet leuk, je wordt keihard buitengesloten op zo’n moment. Alsof ik niet mee kan en wil praten over kinderen. Er zijn best veel kinderen in mijn leven. Mijn vriendinnen hebben, op eentje na, allemaal kinderen. Mijn zus heeft kinderen. Allemaal vragen ze me weleens te helpen als er iets aan de hand is. Volgens hen ben ik een goede opvoeder omdat ik didactisch, duidelijk en direct ben, dingen die kinderen blijkbaar prettig vinden. Het irriteert me dat het niet hebben van een kinderwens voor de meeste mensen zo’n groot probleem is. Niemand heeft er toch last van dat ik niet de behoefte heb moeder te worden? Sterker nog, ik ben ervan overtuigd dat ik precies het leven leid dat bij mij past. Ik leef met de dag. Ik kijk wat er op mijn pad komt. Als mijn vriend en ik zin hebben om ’s avonds te picknicken op het strand, kan dat. Als ik ergens langer wil blijven op een feestje, kan dat ook. Ik heb niemand voor wie ik verantwoordelijk ben, hoef geen oppas af te lossen of iets dergelijks. Dat is heel relaxed. Soms misschien jaloersmakend voor moeders die wél het laatste wijntje moeten afslaan op een verjaardag omdat ze naar hun kroost moeten.”
Confrontaties
“Ik vind het fijn dat ik niet in die bubbel zit waar veel ouders wel in zitten. Al die drukte, het geregel en de stress… Ik merk aan mijn vriendinnen dat hun wereld steeds kleiner wordt. Als we afspreken, gaat het altijd over de kinderen. De één gaat op school niet lekker, de ander moet zijn amandelen laten knippen, een derde bezoekt een kindercoach en de laatste eet niet goed. Als het hele lijstje is afgewerkt, zijn we zo drie uur verder en hebben we het helemaal nog niet over onszelf gehad. Heeft iemand nog iets leuks meegemaakt? Ik mis de gesprekken die niet over kinderen gaan, maar over andere dingen. Over muziek, een leuk truitje dat je hebt gescoord in de uitverkoop, politiek of gewoon het leven. Soms geef ik dat dan ook aan. Ik wil af en toe best ook dingen horen over hun kinderen, maar niet altijd en niet alleen maar de negatieve of moeilijke dingen. Ik ben nu bijna 39 en ben bang dat ik voorlopig nog wel zal moeten uitleggen waarom je ook gelukkig kunt zijn zonder kinderen. Vroeger ging ik er met een gestrekt been in. Dat doe ik niet meer. Ik geef antwoord en als ik het gevoel krijg dat ik in een bepaalde hoek word gedrukt, laat ik het maar gaan. Ik heb geen zin meer om me te verantwoorden, geen zin meer in confrontaties. Zo jammer dat het merendeel van de maatschappij nog steeds alleen het geijkte gezinnetje ‘vader, moeder en kinderen’ accepteert. Iedereen die daar een beetje van afwijkt, is anders, niet normaal. Terwijl voor mij een leven zonder kinderen net zo natuurlijk aanvoelt als voor een ander een leven met kinderen.”
Vriendin’s favoriet
Kun je gelukkig zijn zonder kinderen? Of ben je dat dan juist? En hoe kom je tot die keus, wel of geen kinderen? Het boek Gelukkig zonder kinderen is voor iedereen die door omstandigheden of uit eigen keus niet de weg van ouderschap volgt – en voor wie nog zit te dubben over deze bepalende beslissing. Voor meer informatie klik op onderstaande button.
Gelukkig zonder kinderen
Lees ook: Lydia en haar man hebben tien kinderen
Meer persoonlijke verhalen lezen? Neem nu een abonnement op Vriendin.
