Kim werd als kind verwaarloosd en misbruikt: “Ik gebruik mijn ervaringen nu als kracht”

16 november 2016

Deze week is het de Week tegen Kindermishandeling. Daarom spraken wij met Kim (32). Vanaf jonge leeftijd zorgde zij voor haar jongere broertje en zusje. Na de scheiding van haar ouders verhuisde Kim en werd ze twee jaar lang misbruikt door de buurman.

Deze week is het de Week tegen Kindermishandeling. Daarom spraken wij met Kim (32). Vanaf jonge leeftijd zorgde zij voor haar jongere broertje en zusje en werd misbruikt.

Na de scheiding van haar ouders verhuisde Kim en werd ze twee jaar lang misbruikt door de buurman. “Jaren later kwamen de emoties eruit en trok ik de haren uit mijn hoofd. Ik werd depressief. Inmiddels heb ik mijn weg gevonden en inspireer ik andere jongeren die te maken hebben gehad met kindermishandeling of -misbruik.”

Kim, op de foto hierboven. Screenshot uit documentaire ‘Onze Stem, Onze Kracht’, copyright: Ingeborg Brunt

Opgegroeid in een normaal gezin

Kim: “Ik ben in een normaal gezin opgegroeid met een papa, mama en een jonger broertje en zusje. Mijn zusje is geboren met het Rett syndroom, waardoor ze niet kan lopen of praten en niet voor zichzelf kan zorgen. Omdat mijn moeder het zwaar had, kon zij niet altijd goed voor ons zorgen. Mijn vader was veel weg voor werk. De zorg voor mijn broertje en zusje kwam daarom vaak bij mij terecht. Op jonge leeftijd voelde ik me erg verantwoordelijk. Andere kinderen zouden die verantwoordelijkheid misschien minder voelen, maar ik trok het me erg aan en zorgde dat het gezin bleef draaien.”

Vooral bezig met overleven

Toen Kim 13 was, gingen haar ouders scheiden. Haar vader had een relatie met een andere vrouw gekregen. Uit wraak op haar vader, hield haar moeder de kinderen weg bij zijn familie. Voor Kim een grote klap. Haar vader was een stabiele factor in haar leven. Ze kon wel bij haar vader wonen, maar ze wilde niet van haar broertje en zusje gescheiden worden. Hierdoor verwaterde het contact met haar vader.

Haar moeder raakte overspannen door de scheiding. Vanaf toen zorgde Kim nóg meer voor haar broertje en zusje. Doordat haar moeder zich wanhopig voelde, wilde ze het liefst weg bij haar kinderen en dit sprak ze ook uit naar Kim. “Het was heel bizar, want toen ze dat zei, dacht ik vooral aan de praktische zaken. Ik wist bijvoorbeeld dat ik voor mijn broertje en zusje kon zorgen, maar hoe moest ik het huis dan betalen? En dat terwijl ik dertien was! Dan hoort een kind alleen maar verdriet te voelen als een moeder weg wil. Maar ik was vooral bezig met overleven.”

Het klopt niet

“Toen kwam de buurman om de hoek kijken. Mijn moeder mocht de buurman altijd al graag. Hij kwam bij ons over de vloer als goede vriend. Hij vroeg een keer of ik met hem wilde wandelen met de hond. Ik was dol op honden dus ging mee.” De buurman knuffelde Kim tijdens zo’n ontmoeting altijd op een manier die voor haar niet klopte. Ze vertelde dit aan haar moeder. “Dan moet je gewoon zeggen dat je dat niet fijn vindt, zei mijn moeder dan.” Maar het lukte Kim niet om dit tegen de buurman te zeggen.

Diezelfde dag nog randde de buurman haar aan. Kim klapte dicht. “Alles wat er gebeurde tussen de buurman en mij, stopte ik weg. Het was allemaal heel verwarrend. Omdat het niet goed ging met mijn moeder en ik mijn familie niet meer zag, sloot er een cirkel waar ik niet meer uit kwam. Hij had de ruimte om gewoon te doen wat hij wilde doen. Kort daarna begonnen de verkrachtingen. Hij heeft mij uiteindelijk twee jaar lang verkracht, soms wel vijf keer in de week.”

Liever ik dan zij

Op 15-jarige leeftijd bestond het leven van Kim uit naar school gaan en het misbruik. Ze had het gevoel dat ze niet tegen de buurman kon vechten. “Ik sloot mezelf zo erg af dat ik op een gegeven moment niet meer besefte dat wat er met mij gebeurde niet klopte en dat het om seksueel misbruik ging. In het begin ging ik er wel tegenin en ging ik met hem in gesprek. Maar de buurman zei dat hij met mij wilde trouwen. Toen ik dat niet meer geloofde, dreigde hij dat hij mijn zusje zou misbruiken. Toen was het voor mij snel klaar, liever ik dan zij.”

Hoe het eindelijk stopte

De buurman leek een normale man van 65, met vrouw en kinderen. Maar dat Kim elke keer weer bij hem in de auto stapte, moest voor haar omgeving opvallend zijn geweest. Een goede vriendin van Kim vroeg op een dag dan ook wat er met de buurman gebeurde. Het lukte Kim niet om antwoord te geven, maar ook anderen uit haar omgeving begonnen langzaam te beseffen dat er iets niet klopte. Maar dit besef was te weinig om het misbruik te stoppen. Toen Kim 17 werd, verhuisde ze met haar moeder, broertje en zusje. Pas toen er geen contact meer was met de buurman, stopte ook het misbruik.

Een donkere periode

Na de verhuizing ging het slecht met Kim. “Toen vond ik ruimte en veiligheid om over het misbruik na te denken en stortte ik in. Ik werd helemaal gek, omdat ik alle emoties had opgekropt. Alles kwam eruit. Ik trok de haren uit mijn hoofd. Mijn moeder heeft hulp gezocht voor mij. Toen kwam ik voor het eerst in gesprek met een maatschappelijk werkster. Ik dacht dat ik als kind zelf schuldig was aan het misbruik en ik dacht dat het gewoon bij mijn leven hoorde. Zij vertelde mij dat dit niet zo was.

Nu besef ik dat het makkelijker is om jezelf de schuld te geven. Zo houd je grip op de situatie. Het is veel pijnlijker om te beseffen dat anderen je zo veel pijn kunnen doen.”

‘Ik vind het eng dat deze man nu vrij rondloopt en een gevaar vormt voor de maatschappij’

Aangifte doen

“Samen met de maatschappelijk werkster besloot ik uit huis te gaan. Toen kwamen alle emoties los. Ik werd depressief, kreeg anorexia en wilde eigenlijk niet meer leven. Uiteindelijk ben ik na een suïcidepoging op de PAAZ afdeling in het ziekenhuis terechtgekomen. Dit is de verpleegafdeling psychiatrie. Toen kreeg ik voor het eerst een therapeut. Deze schreef mij medicijnen voor en vertelde dat ik het beste aangifte kon doen tegen de buurman.

De buurman bekende en kwam zeven maanden vast te zitten, wat ik weinig vind. De aangifte vond ik naar, want ik moest alles tot in details vertellen. Ik vind het eng dat deze man nu vrij rondloopt en een gevaar vormt voor de maatschappij. Daar heb ik nog best last van.”

Kracht gevonden

“Het duurde tien jaar voordat ik weer kon zeggen dat ik me niet meer depressief voel en dat ik weet wie ik ben. Na meerdere opnames ging ik pedagogiek studeren en vond ik mijn weg door mijn verhaal te gaan vertellen. In een gastcollege over kindermishandeling vertelde een jongere van stichting STUK over zijn ervaringen. Heel ongemakkelijk vond ik dat.

Wel werd het voor mij toen duidelijk dat het ook als pedagoog belangrijk is om over je eigen ervaringen te praten. Wat je zelf hebt meegemaakt, zegt namelijk ook veel over je handelen. Die les heeft mij geïnspireerd om dit werk te doen. Ik gebruik mijn ervaringen nu als kracht en ik probeer nu andere mensen te inspireren om ook iets te betekenen voor een kind in moeilijkheden.”

Vanaf het moment dat ik mijn verhaal begon te vertellen, ging het beter met mijn herstel

Kim is er goed in geslaagd om haar verhaal te vertellen. “Uit alles wat ik heb meegemaakt heb ik kracht gehaald. Ik wil vooral jongeren helpen die dit ook hebben meegemaakt. Ik vind het belangrijk om samen met hen te kijken waar hun kracht ligt en hoe zij hun verhaal kwijt kunnen. Daarom stap ik in hun leven en ga ik op onderzoek uit.

Ieder wil zijn verhaal op een andere manier vertellen. De één wil naar een congres en de ander wil alleen met de politie praten. Zo vond ik mijn kracht tijdens dat gastcollege. Vanaf het moment dat ik mijn verhaal begon te vertellen, ging het beter met mijn herstel. Ik kon het verleden accepteren en er kwam ruimte voor positievere ervaringen. In het begin was praten natuurlijk best lastig, want er rust echt een taboe op.”

Hulp nodig

“Bij misbruik is het altijd lastig om te bepalen hoe dit had kunnen gebeuren. Hier heb ik dan ook lange gesprekken over gehad met mijn familie. Door deze gesprekken heb ik weer goed contact met mijn vader en moeder. Ik ben wel heel lang heel boos geweest op mijn moeder. Ik koppelde haar ook aan het misbruik omdat zij haar ogen sloot. Nu weet ik dat zij destijds ook goede hulp nodig had en die heeft ze niet gekregen. Nu zie ik haar niet langer als de dader.”



Vermoed jij kindermishandeling?
“Mijn tip voor vrouwen die kindermishandeling vermoeden, is dat je altijd moet beseffen dat je iets voor een kind kunt betekenen. Dat ik hierover kan praten, is dankzij de lieve mensen die ik ben tegengekomen in mijn leven. Iets kleins kan al een groot verschil maken. Een extra aai over de bol van een kind of een potje voetbal. Dit is namelijk helemaal niet vanzelfsprekend voor deze kinderen! Als er actie wordt ondernomen tegen kindermishandeling, is het belangrijk om het kind erbij te betrekken. Ook kun je Veilig Thuis bellen. Zij geven advies en zijn het meldpunt voor kindermishandeling en huiselijk geweld.” 

Kim’s projecten

• Twee jaar lang werkte Kim met een groep jongeren aan het project: Kindermishandeling? Praten Helpt! (Gefinancierd door de Bernard van Leer foundation, uitgevoerd door Stichting Alexander). Samen maakten zij het boek ‘Met sorry maak je dit niet ongedaan’, geschreven door Fiet van Beek. Een boek met de ervaringen en adviezen van als kind mishandelde vrouwen. Bij het boek zit ook een voorlichtingsfilm. Deze film is geproduceerd door Ingeborg Brunt. Prijs: € 24,90 
• Ook werkte Kim mee aan een documentaire: ‘Onze stem, onze kracht’. De première van deze documentaire is begin 2017. Wederom geproduceerd door Ingeborg Brunt. Voor deze documentaire werkte zij samen met onder andere Dolores Leeuwin, Karin Bloemen en Ruben Nicolai, maar ook met bijvoorbeeld basisscholen en de politie. 
• Tegenwoordig droomt Kim over een eigen stichting. Hoe die gaat heten, weet ze nog niet. Wel is ze ervan overtuigd dat ze de stichting tot een succes kan maken en samen met jongeren voorlichting kan geven over kindermishandeling aan kinderen, jongeren en professionals door heel Nederland.
• Kim was in 2015 te zien in een aflevering van Klokhuis. Terugkijken? Dat kan hier.

​Tekst: Melissa van Ketel