Lezeressen gevraagd: wat doe jij als je kind wordt gepest?
11 september 2018
Volgende week is De Week Tegen Pesten. Als je kind wordt gepest, wil je daar natuurlijk iets aan doen. Maar wat is effectief? Wie moet je aanspreken en op welke manier? Moeders en deskundigen vertellen.
Volgende week is De Week Tegen Pesten. Als je kind wordt gepest, wil je daar natuurlijk iets aan doen. Maar wat is effectief? Wie moet je aanspreken en op welke manier? Moeders en deskundigen vertellen.
‘Het Facebookbericht ging viral’
Renate (45), is moeder van Niels (14) en Nora (12)
“Mijn dochter Nora werd gepest. Ondanks herhaaldelijke gesprekken en steun van leerkrachten bleef het aanhouden. Het lukte mijn man en mij niet het een halt toe te roepen. Nora liet ons weten dat ze niet meer wakker wilde worden, dat was afschuwelijk om te horen. Ik ben als kind zelf gepest en wist dus wat ze meemaakte. In mijn wanhoop schreef
ik een bericht over de situatie op Facebook. Nora was een volstrekt normaal kind, ik wilde onze omgeving laten weten dat het dus iedereen kan overkomen. Het bericht ging viral en kreeg veel positieve reacties, maar de mooiste reactie kregen we toen Nora een dag later het schoolplein opliep.
Haar klasgenootjes sloegen massaal hun armen om haar heen, iedereen had het bericht gelezen. We gaven een feest om Nora’s verjaardag te vieren en nodigden iedereen uit, ook de pesters. Het feest was bedoeld om te verbinden en dat is gelukt: Nora heeft voor de zomer haar basisschooltijd kunnen afsluiten in een fijne groep acht. We hebben Nora ook naar een coach gestuurd, waar ze een weerbaarheidstraining heeft gedaan. Ze leerde daar dichter bij zichzelf te blijven en sterker te staan. Ze uit zich beter en heeft geleerd waar haar kwaliteiten liggen. Ze weet nu dat pesten meer over de pester zegt dan over haar. Haar zachtheid maakte haar alleen een makkelijk slachtoffer. Hoewel ze niet meer wordt gepest, zijn er nog altijd littekens. Ze is onzeker en afwijzingen doen haar pijn. Als ik er als moeder over praat, voel ik nog steeds de woede en vooral ook het verdriet.
Nora heeft zich volledig op mij gericht. Dat was toen nodig, maar nu zijn we op een punt gekomen dat we dat weer moeten loslaten. Ze moet erop gaan vertrouwen dat ze het alleen kan. Het Facebookbericht had ook anders kunnen uitpakken, besef ik. Maar voor ons heeft het gewerkt en ik ben blij dat ik het op deze manier onder de aandacht heb weten te brengen.”
‘Het gesprek aangaan met de ouders van pesters heeft geen zin’
Petra (48) is moeder van twee pubers. Haar dochter Esra (19) werd in de derde klas van de middelbare school gepest.
“Esra werd uit gescholden, ze werd op social media gepest en haar fiets werd geregeld in elkaar getrapt door meiden met wie ze op de basisschool nog bevriend was. Wat de omslag veroorzaakte, weten we niet. Was het de puberteit? Ik heb ook aan jaloezie gedacht: mijn man en ik werken thuis, we hebben een goede band met onze kinderen en een stabiel gezinsleven. Misschien misten die pestende meiden thuis een bepaalde basis.
Daarbij is Esra een pleaser, ze is heel sociaal. Ze cijfert zichzelf makkelijk weg voor een ander, mogelijk is daar misbruik van gemaakt. We bespraken de problemen met school, maar er werd geen oplossing gevonden. Het pesten ging gewoon door. Ten einde raad vroeg Esra ons of ze een filmpje online mocht zetten van een van de pesters. Het was een onschuldig filmpje: het meisje schrok ergens heel erg van. Esra had haar ooit beloofd dat nooit online te zetten, maar zag dit nu als machtsmiddel. Het was een wanhoopsdaad.
Wij stemden ermee in, je bent op een gegeven moment zo boos. Een half uur nadat het filmpje op YouTube was gezet, werd ik gebeld door de moeder van het meisje. Ze was woest. Dat haar dochter mijn dochter al ruim twee jaar pestte, wist ze niet. Ze geloofde het ook niet. Het gesprek dat we hadden, leidde tot niets. Sterker nog, het pesten werd alleen maar erger. Esra heeft het filmpje heel snel weer offline gehaald. Vlak daarna werden we gebeld door een andere school waar we hadden gekeken. Er was plek voor Esra! Op de nieuwe school vond ze snel haar draai. Het is de beste beslissing ooit geweest haar uit de pestomgeving weg te halen. Dit viel niet meer op een andere manier op te lossen. Met de ouders van pesters in gesprek gaan, zal ik niet zo snel meer doen. Ze zullen het toch voor hun eigen kind opnemen.”
‘We dagen kinderen uit andere oplossingen te zoeken’
Merel (29, psycholoog) werkt bij Stichting De Ster, waar ze kinderen begeleidt die worden gepest
“De Ster organiseert vakantiekampen voor kinderen die problemen hebben met sociale contacten, dus ook kinderen die worden gepest. We gaan aan de slag met hun weerbaarheid en vaardigheden. We praten met ze over hun gevoelens. Ook leren we ze spelenderwijs hoe ze sterker kunnen worden, bijvoorbeeld heel simpel door zo sterk als een boom te gaan staan.
We spelen rollenspellen en zoeken naar andere manieren om met pesten om te gaan. Vaak denken kinderen dat ze álles al hebben geprobeerd, terwijl ze vastzitten in een patroon als huilen of boos worden. We dagen ze uit andere oplossingen te zoeken en reiken ze helpende gedachten aan. Bijvoorbeeld: dat kind pest mij, omdat hij zelf onzeker is. En we sluiten af met een mentormoment, waarin wordt gekeken naar wat een kind nog meer zou willen leren. Denk aan voor jezelf opkomen of leren omgaan met boosheid.
Als de kinderen een maand na het kamp met hun ouders terugkomen voor een gesprek, horen we vaak dat ze al veel verschil zien. De kinderen staan sterker in hun schoenen. We leren ze ook dat ze alleen maar de afstandsbediening van zichzelf in handen hebben, dat ze de pester niet kunnen veranderen. Ze kunnen natuurlijk wel hulp vragen, bijvoorbeeld aan de juf of meester, maar ze zullen zelf ook aan de slag moeten. Het kamp werkt! Natuurlijk is het spannend, een kleine week weg met onbekenden. Maar een groep van 32 kinderen wordt door 17 begeleiders bijgestaan, er is dus altijd wel iemand die met je wil praten als je het moeilijk hebt. Het is heel bijzonder om ze in die zes dagen te zien groeien.”