Zij zijn helemaal klaar met fatshaming: ‘Ik besloot weg te lopen’

17 juni 2024

Het was niet zo bedoeld, het was een grapje, het was misschien ondoordacht… Maar onder de streep was het gewoon niets meer en niets minder dat fatshamen en daar waren deze acht lezeressen helemaal klaar mee.

‘Ik belde hem op om te zeggen dat ik hem niet meer wilde zien’

Lianne (43): “Het gebeurde toen ik 33 was, tijdens een avondje gourmetten met de familie. Mijn oom zat naast me. Ik had iedereen net wat te drinken ingeschonken toen ik aan tafel plaatsnam en hij mij zonder blikken of blozen vroeg of ik ging zwemmen. ‘Hoezo?’ vroeg ik verbaasd. ‘Nou, je hebt je zwemband al om!’ riep hij. De blik van mijn oma was veelzeggend, mijn tante (zijn vrouw) keek snel weg en mijn man kookte van woede. Eikel! was het eerste dat ik dacht. Maar dat zei ik niet. ‘Nee, vandaag niet. Ik ben ’m vergeten af te doen. Maar ik heb geluk, als-ie eraf is, valt er van mij iets te maken. Met die kop van jou kunnen ze niet veel’, reageerde ik kalm. Mijn oma begon te glunderen en mijn oom wist niet waar hij moest kijken.
Ik was op dat moment inderdaad te zwaar. Maar het was niet aan hem daar iets over te zeggen. Pas thuis werd ik echt boos. Het was niet de eerste keer dat ik zo’n rotopmerking naar mijn hoofd kreeg van hem. Ik besloot hem op te bellen om te zeggen dat ik er echt helemaal klaar mee was en dat ik geen behoefte meer had hem te zien. Het was niet zo bedoeld, zei hij. En hij vond dat ik tegen een stootje moest kunnen. Ik hing op en was zó opgelucht. Later hoorde ik van mijn oma dat hij bij haar ook nog zijn beklag heeft gedaan. Daarop heeft zij hem nog een aanvullende veeg uit de pan gegeven. Ik heb hem alleen nog op begrafenissen gezien en dan keek ik langs hem heen. Grappen ten koste van anderen zijn nooit oké. Dat is een belangrijke les die ik mijn kinderen leer.”

‘Ik besloot weg te lopen’

Maartje (49): “Mijn moeder heeft een obsessie met haar gewicht, al haar hele leven. Als het bijna vakantie is, moet ze altijd nog even twee kilo afvallen – dat werk. Dan eet ze weer koolhydraatarm of dan heeft ze weer een nieuw dieet dat ze wil proberen. Haar obsessie projecteerde ze ook op mij, als kind al. ‘Als je zo doorgaat, word je moddervet’, riep ze dan bijvoorbeeld als ik een snoepje pakte. Ik heb nooit overgewicht gehad, zelfs niet nu ik op m’n zwaarst ooit ben. Maar als je jong bent en je moeder steeds hoort zeggen dat je weleens dik kunt worden, gaat dat tussen je oren zitten.
Ik was vijftien toen ik het een keer helemaal zat was. Ze maakte weer een opmerking over mijn lijf en ik besloot weg te lopen. Ik ben naar een vriendin gegaan en heb mijn moeder dat niet laten weten. Ze heeft zich vreselijk veel zorgen gemaakt. Weer thuis heb ik haar verteld waarom ik even niets van me liet horen. Voor het eerst. Daar schrok ze oprecht van. Sindsdien is het wel minder geworden, maar nog steeds kan ze onhandige opmerkingen maken. Ik ben er nog steeds klaar mee, ik zeg er alleen niks meer van. Ze bedoelt het namelijk echt niet zo, ze houdt heel veel van mij. ‘Ik heb een broek die mij te groot is. Jou past-ie wel’, zei ze pas nog. Of: ‘Ik heb nog wat nieuwe koolhydraatarme recepten, ik stuur ze je wel door.’ Het zijn kleine steken die niet nodig zijn, maar dit laatste beetje fatshamen van mijn moeder ga ik echt niet meer veranderen.”

‘Ik moest het gewoon van me af schrijven’

Maartje (27): “Als je, zoals ik, overgewicht hebt, merk je pas hoe normaal fatshamen is geworden. Ik zie altijd wel mensen kijken – helemaal als ik eet. Ik krijg regelmatig ongevraagd advies over caloriearme maaltijden of mensen lokken een discussie met me uit over ‘obesitas promoten’. Want dat schijn je dus te doen, als je je curves omarmt. Ik voel me hartstikke goed, ik ben gezond, ik hou van lekker eten en ik heb geen zin om in een bord met sla te prikken als ik ook een heerlijke ovenschotel op tafel kan zetten. Als ik een dun iemand zie, kom ik toch ook niet met een recept vol vet of suiker op de proppen? Als ik op een feestje ben, wil ik gewoon een cocktail drinken en bitterballen eten zonder de afkeurende blik van een ander. En niemand hoeft mij te vertellen dat overgewicht ongezond is. Ik ken de risico’s. Overigens ben ik wel hartstikke fit. Ik sta vijf keer in de week in de sportschool en fiets iedere dag naar mijn werk.
Een tijdje terug was ik er helemaal klaar mee. En het fatshamen gebeurde niet aan mijn adres, maar aan het adres van een jonge vrouw op Instagram. Ik zag wat er in de comments gebeurde en moest ervan huilen. Ze had een nieuwe outfit aan en diverse mensen reageerden met reacties als: ‘Mooi pak. Het had wel net iets mooier gezeten als je wat kilo’s kwijt zou zijn.’ Ik ben in de pen geklommen en heb een lang epistel op mijn eigen Instagrampagina gezet. Ik moest het gewoon van me af schrijven. Ik heb direct mijn volgers aangesproken en gezegd dat veel van hen het ook bij mij doen – misschien onbewust, maar het gebeurt wel. Het heeft geholpen. De post werd behoorlijk geliket en er waren meerdere mensen die mij in een privébericht hun excuses aanboden en bedankten voor de eyeopener. Het luchtte mij in elk geval enorm op.”

‘Ik tikte haar glas wijn om, zo over haar zomerjurkje heen’

Giselle (42): “Afgelopen zomer zat ik met een vriendin op een terras. Schuin achter ons zat een groepje meiden van een jaar of negentien, twintig. Ze waren heel vervelend, heel luidruchtig en ze hadden alle vier een goede slok op. Eentje voerde het hoogste woord en ik had haar al een paar keer uitdagend mijn kant op zien kijken. Toen onze lunch werd uitgeserveerd, hoorde ik het viertal lachen. ‘Moet ze vooral doen, patat eten’, fluisterde de ergste, net zo hard dat wij het hoorden. Ik voelde me direct ongemakkelijk en dat was de zoveelste keer in mijn leven. Als je dik bent, krijg je namelijk altijd wel een blik of een opmerking als je eet. Ik probeerde het te negeren, tot ik haar ‘vet wijf’ hoorde zeggen. Ik stond op, ben naar haar toegelopen en heb haar glas wijn een tik gegeven, zo over haar zomerjurkje heen. Ze stond op en begon te gillen en te schelden. ‘Had je mij maar geen vet wijf moeten noemen!’ riep ik. Tot mijn verbazing begon het halve terras te applaudisseren. Wat een gloriemoment. Sindsdien bijt ik steeds makkelijker van me af.”

‘Hoezo zou ik niet goed zijn in hockey?’

Xenia (38): “Ik ben altijd al zwaar geweest. It runs in the family. Zwaar, maar supersportief. Ik functioneer niet als ik niet sport, dus ik heb dat ook mijn hele leven gedaan. Tegenwoordig wandel ik veel en ben ik zo’n drie keer in de week in de sportschool te vinden. Vóór de komst van mijn kinderen hockeyde ik fanatiek. Ik zag dan altijd mensen van de tegenpartij argwanend naar mij kijken. Zo’n dikke vrouw, die zal er wel niets van bakken. Tot ze mij zagen spelen. Regelmatig kreeg ik goedbedoelde complimentjes, die eigenlijk heel naar waren. ‘Jeetje, niet gedacht dat jij zo goed zou zijn’, bijvoorbeeld. Dat heb ik jarenlang over me heen laten komen, tot het me zo begon te storen dat ik er echt klaar mee was. ‘Hoezo zou ik er niet goed in zijn?’ werd vanaf dat moment mijn reactie. Vrijwel altijd stond die ander dan met de bekende bek vol tanden. Nog steeds reageer ik zo, maar tegenwoordig leg ik vervolgens heel vriendelijk uit waarom het verkeerd op mij overkomt. Ik wil mensen er nu in onderwijzen. Ik geloof namelijk ook echt dat het vaak niet rot bedoeld is, daarom stuur ik ze met liefde bij.”

‘Ik moest eerst afvallen, dan zou ik vanzelf wel zwanger worden’

Kimberley (34): “Voor de derde keer begon mijn huisarts over mijn gewicht. Ik moest maar eens afvallen, dan zou ik vanzelf zwanger worden. Dit keer eiste ik een doorverwijzing naar een gynaecoloog, want ik had het gevoel dat daardoor ook mijn andere klachten niet serieus werden genomen. Iedere maand werd ik gek van de pijn als ik ongesteld was. Dat klopte toch niet? Ik bleek ernstige PCOS te hebben, waarvoor ik ben behandeld. Door ivf ben ik vijf maanden geleden zwanger geraakt. Het zal niemand verbazen dat ik inmiddels van huisarts ben gewisseld.”

‘Hoe zouden ze het vinden als iemand hun zus of moeder zo zou uitschelden?’

Julia (29): “Ik liep langs twee jongens en wist al op een afstandje dat ze iets over mijn gewicht zouden zeggen. Je voelt het gewoon aankomen, misschien is het wel intuïtie. Ze keken naar me, ik zag ze even wat tegen elkaar zeggen en toen ik ze ver genoeg voorbij was, riepen ze me na. ‘Varken!’ riep de ene. En de ander maakte knorgeluiden. Ze hadden waarschijnlijk gedacht dat ik door zou lopen, maar er knapte iets in me. Ik heb me omgedraaid en ik ben naar ze toe gegaan. Heel kalm heb ik ze gevraagd hoe ze het zouden vinden als iemand hun zus, vriendin of moeder zo zou uitschelden. Ze wisten niet waar ze moesten kijken. ‘Ik ken jullie niet, maar jullie woorden doen pijn. Ik voel me er rot door en dat is niet nodig. Ga wat moois maken van je leven. Op straat random vrouwen uitschelden is echt kansloos’, heb ik gezegd. En toen ben ik doorgelopen. Het gaf me zo’n kick toen ik na een paar meter achter me in koor hoorde: ‘Sorry…’ Dat had ik nooit verwacht. Ik hoop maar dat ze ervan geleerd hebben.”

‘Ik stuurde hem een gepeperde mail, met onze leidinggevende in de cc’

Hella (35): “We hebben op kantoor een collega die denkt dat hij alles kan zeggen. Een man van een jaar of 55, zonder enig gevoel voor tact. Hij geeft iedereen een bijnaam, liefst op basis van een uiterlijk kenmerk. Rooie. Lange. Krullenbol. Smurf. En ik ben tijdens mijn zwangerschap tot Bolle gedoopt en dat heeft-ie voor het gemak zo gelaten. Ik ben zes kilo zwaarder dan voor de geboorte van Jip, maar eigenlijk ben ik daar zelf helemaal oké mee. Tot de momenten dat hij mij weer Bolle noemt. Dan maakt hij me toch onzeker. Ik was het een paar maanden geleden helemaal zat. Al meerdere keren had ik gevraagd of hij mij gewoon Hella wilde noemen, maar hij bleef het doen. Ik heb hem daarom een gepeperde mail gestuurd en onze leidinggevende in de cc gezet. Ik schreef onder meer dat ik het bijzonder onprofessioneel vind dat hij zijn collega’s niet bij hun naam noemt en dat ik niet wil dat hij mij nog een keer met Bolle aanspreekt. Hij reageerde alleen met ‘ok’ en sindsdien negeert hij me zoveel mogelijk. Prima. Aan zo’n man mis je niets. Mijn leidinggevende heeft hem er overigens ook nog op aangesproken. Ze begreep mij volledig.”

Tekst: Hester Zitvast
Foto: Getty Images

Meer Vriendin? Volg ons op Facebook en Instagram. Je kunt je ook aanmelden voor onze wekelijkse Vriendin nieuwsbrief.