Liz reist de hele wereld over om probleemhonden te trainen
22 mei 2024
Als kind wilde Liz dierenarts worden én vrachtwagenchauffeur. Nu heeft ze als rondtrekkende gedragsdeskundige de ultieme combinatie: honden helpen en reizen. “Mensen vonden me vroeger raar, terwijl ik gewoon wat hulp nodig had in het leven. Net als de honden die ik train.”
Hondentrainster Liz is nog maar net terug in Nederland. Ze is “bijna altijd” onderweg, vertelt ze. Sinds 2021 reist ze rond, samen met haar vier honden, in haar camper Trevor om honden met gedragsproblemen te helpen. Maar nu is ze dus weer even thuis. Dat vindt ze leuk, maar het is ook altijd best wel druk. “Dan ben ik naast mijn gewone werk als gedragsdeskundige, ook bezig in mijn trainingscentrum en mijn asiel, waar ik personeel opleid. En natuurlijk zoek ik familie en vrienden op.” Maar liever is Liz dus onderweg. “Het leek me altijd al leuk om rond te reizen. Ik ben niet honkvast, verveel me snel en hou er niet zo van om altijd op dezelfde plek te wonen. Als kind wilde ik twee dingen worden: dierenarts en vrachtwagenchauffeur. Nu ik een reizende gedragsdeskundige ben, is dat een mooie combinatie van waar ik vroeger van droomde. Ik kreeg altijd al veel aanvragen uit het buitenland, waar we in Nederland veel honden vandaan halen. Dat gebeurt zogenaamd omdat honden het daar slechter hebben dan hier. Daar ben ik het niet mee eens. Via mijn account op Instagram kan ik mensen laten zien dat het vaak niet zo dramatisch is als veel stichtingen doen voorkomen.”
Meestal bevindt Liz zich ergens in Europa. Maar ze wordt ook weleens ingevlogen naar Australië, Cyprus of Amerika. Bijvoorbeeld door de Nederlandse influencer Celine Charlotte, die in New York woont en contact zocht met Liz via Instagram? “Ja, dat klopt”, zegt Liz. “Ik ben een vrij nuchter mens, maar ik vind mezelf een van de beste gedragsdeskundigen ter wereld. Celine had Bella uit het asiel gehaald en wilde wat hulp en advies, zodat het meteen vanaf het begin goed zou gaan. Dat ging het ook, totdat ze van de woestijn naar de drukke binnenstad van New York verhuisde. Toen werd het lastiger om Bella uit te laten. Bella vond alle nieuwe indrukken erg spannend en kon dan flink aan de lijn trekken. Celine was hoogzwanger, en dat werd best gevaarlijk, dan verlies je sneller je balans.” Na een paar gesprekken met Celine vloog Liz naar New York. “In Amerika moet je doorgaans je hond aan iemand afgeven voor training, dan ben je ’m een week of vier kwijt. Dat zou ik zelf ook niet relaxed vinden, een training aan huis is voor beide partijen fijner. Ik vind Bella een fantastisch leuke hond, ik volg haar al sinds Celine haar adopteerde, en ik wilde haar en Celine graag helpen. Al die stadse prikkels zijn behoorlijk stressvol voor een hond die dat niet gewend is. Ik heb een week lang dagelijks drie keer met Bella gewandeld en getraind, en alle dogwalkers opgeleid die regelmatig met haar wandelen, zodat Bella niet terugvalt in angstgedrag. Sindsdien blijft Bella keurig aan de lijn lopen.”
Op zichzelf
Liz groeide op een in groot gezin. Thuis waren er altijd al veel dieren: van honden en katten tot paarden, konijnen en wandelende takken. Liz trok meer naar de dieren in plaats van haar broers en zussen. “Ik ben enorm introvert en hoogsensitief. Al werd dat vroeger niet zo genoemd. Ik was een beetje het rare kind, dat vooral stilte wilde en veel op zichzelf was. Mijn broertjes en zusjes zijn veel socialer. Als we met z’n allen aan tafel zaten, kreeg ik vaak hoofdpijn van al het kabaal. Bij de dieren was het rustig en stil. Die communiceerden op gevoelsbasis, dat lag me beter.”
Liz studeerde diergeneeskunde en koos ervoor om gedragsspecialist voor honden te worden. “Honden hebben de meeste gedragsproblemen, omdat ze van alle dieren het nauwst met mensen samenleven. Gedragsproblemen krijgen dieren nu eenmaal van ons mensen, dus zij hebben de meeste hulp nodig. Katten en paarden help ik ook, hoor. Ik heb vorig jaar nog een schaap gereanimeerd.” Waarom ze honden zo leuk vindt? “Ik heb veel respect voor ze. Wij mensen vragen zo veel van ze aan gekkigheid, en dat accepteren ze gewoon maar. De honden die ik behandel, hebben daar zo hun eigen mening over, maar het gros van de honden is er best makkelijk in. Af en toe zie ik ze kijken naar hun baasje met zo’n blik van: let maar niet op hem, die is niet zo stabiel. Zelf blijven honden meestal relaxed. Daar kunnen wij mensen veel van leren. Honden zijn intelligent, ze hebben vaak snel de patronen van hun eigenaren door en gebruiken die in hun eigen voordeel. Mensen zijn zich er vaak niet van bewust dat ze bepaalde rituelen hebben, bijvoorbeeld bij het verlaten van hun huis. Een hond heeft meestal binnen vier dagen door dat zijn baasje weggaat als hij een bepaalde energie opzet. Een hond anticipeert daarop, bijvoorbeeld door bij de voordeur te zitten, in de weg te liggen, of te huilen, zodat hij mee mag.
Ik begeleid alle honden, maar mijn specialisatie ligt bij honden met zware gedragsproblematiek of een euthanasieadvies. Dat zijn honden die zulk agressief gedrag vertonen, dat men vindt dat ze moeten worden afgemaakt. Zij vertonen vaak bijtgedrag, meestal bij mensen. Dan breken ze bijvoorbeeld een arm, of bijten ze een vingertopje af.” Wat Liz doet met dit soort honden? “Ik ga terug naar de basis. Een hond is een conflictvermijdend dier, er is geen hond die echt wíl bijten. Mensen zeggen weleens dat hun hond vanuit het niets beet. Dat heb ik zelf nog nooit gezien in al die jaren dat ik met honden werk. Zo’n hond zit vaak al jaren door miscommunicatie in een stresssituatie. Net als bij mensen komt er dan een moment waarop hij knapt, het niet meer aankan en daardoor lelijk gedrag gaat vertonen. Voordat hij dat doet, waarschuwt hij nog door middel van een aanvalskwispel, wat betekent: als je nu niet binnen drie seconden uit mijn buurt bent, ga ik bijten, want ik trek dit niet meer. Alleen missen mensen dit soort signalen vaak. Dan denken ze dat hun hond kwispelde omdat hij blij is. Terwijl: een hond heeft wel twintig verschillende kwispels, en die hebben allemaal een andere betekenis.”
Geen trauma
De meeste gedragsproblemen bij honden – Liz zei het al eerder – komen dus door hun baasjes. “Veel mensen denken dat honden probleem-gedrag vertonen door een trauma dat ze vroeger hebben opgelopen. Maar een hond is niet erg traumagevoelig. Mensen die niet lekker in hun vel zitten, lijden vaak aan een redderssyndroom. Dan willen ze een hond redden, het liefst uit het buitenland, zodat ze daar erkenning uit kunnen halen. Onder andere daarom hebben we hier zo veel honden uit het buitenland. Terwijl: ik heb honden uit Thailand gerehabiliteerd met een enorm litteken in hun nek omdat iemand, net voordat zo’n hond werd geslacht, dat heeft kunnen stoppen. Een hakbijl had dus al half hun nek doorgekliefd, en toch waren die honden niet getraumatiseerd. Ik maak hier in mijn asiel best ernstige dingen mee: honden die in beslag zijn genomen door de politie, ernstig zijn mishandeld of jarenlang in het donker zijn opgesloten. Met de juiste begeleiding zijn dat allemaal leuke, stabiele honden. Een hond leeft in het nu. Hoe wij met een hond omgaan, bepaalt zijn gedrag. Een hond kan in het ene gezin een monster zijn, maar als hij daarna in een ander gezin wordt geplaatst, dat op een andere manier met hem omgaat, kan zijn gedrag totaal veranderen.”
Soms hebben honden zulke grote gedragsproblemen, dat ze worden overgeplaatst naar Liz’ centrum, waar zij ze rehabiliteert. Maar het gebeurt ook dat baasjes er alles aan willen doen om hun te hond te houden. Dan komt Liz aan huis of begeleidt ze mensen online. “De meeste honden in Nederland zijn overprikkeld, net als de meeste mensen trouwens. De heersende tendens is dat honden niet alleen mogen worden gelaten. Maar honden zijn roofdieren, en als er iets kenmerkend is voor roofdieren, is dat ze tachtig procent van hun tijd moeten slapen, wat neerkomt op negentien uur per etmaal. Sinds corona werken meer mensen thuis. Dat kan de slaap van de hond flink verstoren, waardoor ze door slaapgebrek overprikkeld kunnen raken. Dan krijgen ze dezelfde problemen als mensen met een slaapgebrek: ze krijgen een kort lontje, worden sneller agressief, hebben sneller last van angsten, hun gehoor staat op scherp en ze krijgen hoofdpijn. Als we die basisrust terugbrengen, gaat een hond zich prettiger voelen, hoeft hij niet de hele tijd ‘aan’ te staan, slaapt hij beter, kan hij beter met prikkels omgaan, krijgt hij rust in zijn hoofd en wordt de kans op fouten kleiner.”
Niet bang, wel voorzichtig
Of ze nooit bang is bij een hond die al eerder een vingertopje heeft afgebeten of een arm heeft gebroken? “Wat is bang? Ik ben wel voorzichtig, ja. Sommige mensen denken dat hun hond een gedragsdeskundige niet zal bijten en laten ’m gewoon los. Dat is niet handig. Dus ik ben vooral voorzichtig met de onwetendheid van mensen en ik heb daarbij ook altijd respect voor de persoonlijke zone van honden. Toch heb ik weleens bijtincidenten meegemaakt, dat hoort er nu eenmaal bij als je met dit soort honden werkt. Maar: ja, ik heb al mijn vingertoppen nog.”
Er is ook nog een heel persoonlijke reden waarom Liz ervan houdt om met honden met gedragsproblemen te werken. “Ze doen mij aan mezelf van vroeger denken. Toen ik me onbegrepen voelde, afgeschilderd werd als raar en niet gehoord werd. Terwijl ik gewoon wat hulp nodig had in het leven, die ik gelukkig soms kreeg van leraren op school. De honden hebben net als ik iemand nodig die ze begrijpt. Als ik een hond kan helpen, ben ik zo trots op ze. Een van mijn eigen honden is een cockerspaniël van veertien jaar oud, die eigenlijk afgeschoten moest worden toen hij tien maanden was. Hij had toen al 27 mensen het ziekenhuis in gebeten. Als ik dan nu naar hem kijk… Hij is met pensioen, maar hij is afgetraind speurhond, heeft voor de politie gewerkt en hij is zo lief dat hij een therapiehond is. Als ik kijk waar hij vandaan is gekomen en wat hij nu kan, hoe lief hij is en hoe fijn we het hebben, ben ik zo trots op hem. Dan denk ik: kijk nou eens wat je allemaal kunt, jongen.”
Meer lezen? Liz heeft ook een boek geschreven. Het heet Natuurlijk in balans met je hond (€ 22,50, uitgeverij Mosae Verbo).
Natuurlijk in balans met je hond
Tekst: Ella Mae Wester
Foto: Liz Wolting
Meer Vriendin? Volg ons op Facebook en Instagram. Je kunt je ook aanmelden voor onze wekelijkse Vriendin nieuwsbrief.