Seks wanneer jullie al jaren samen zijn: hoeveel seks heeft je relatie écht nodig?

4 mei 2020

De vonken vliegen er misschien niet meer vanaf, maar ook in een lange relaties is seks belangrijk. Seksuoloog Hanneke Termeer: “Seks zorgt voor verbinding, verlichting en ontspanning.”  

Vraag jij je ook weleens af hoe je seksleven in een lange relatie er eigenlijk uit hoort te zien? De kans is groot dat je – als je je dit afvraagt – in bed tegen wat hordes aanloopt. Misschien hebben jullie veel minder seks dan eerst of is de seks saai, zijn vrijpartijen niet fijn of is seks inmiddels ‘een verplicht nummertje’ in plaats van een leuke, ontspannen bezigheid.

En dat is zonde, want volgens seksuoloog Hanneke Termeer is seks binnen een lange relatie zeker belangrijk: “Mits je seks hebt omdat je het echt fijn vindt en je het niet te veel doet voor de ander. Seks zorgt voor verbinding, verlichting en ontspanning. Van ochtendseks krijg je daarna een blije dag, van avondseks val je lekker in slaap én seks geeft je, doorgaans, een mooie beloning in de vorm van een orgasme. Seks is dus belangrijk, maar hoe vaak je binnen een lange relatie zou moeten vrijen, is afhankelijk van hoe mensen zelf in hun relatie staan.” Er bestaat volgens Hanneke niet zoiets als een minimum.

Erectieproblemen

Bianca (35) heeft tien jaar een relatie met Mark en zij zou best willen dat er een minimum bestond, dan hadden ze misschien nog eens seks. “Wij doen het nooit. De laatste keer dat we vreeën, is zo’n vier jaar geleden. Ik denk dat we het inmiddels allebei afhouden. Maar de oorzaak ligt bij Mark, hij heeft erectieproblemen. In het begin van onze relatie was ik nog zo naïef om te denken dat je die wel even oplost. Eerst had ik geduld, maar sinds mijn zwangerschap vier jaar geleden ben ik moedeloos geworden. Het is moeilijk om seks te hebben met iemand die alleen met zijn eigen prestatie bezig is. Dat bevordert de verbinding niet. En de passie al helemaal niet.” 

Seksuoloog Hanneke: “Persoonlijk vind ik het doodzonde dat Bianca en Mark helemaal geen seks meer hebben. Vooral omdat ze nog hartstikke jong zijn. Nu zijn ze het aan het vermijden. En vermijding is een veelvoorkomende houding om iets niet aan te gaan, vooral bij seks. De kans bestaat dat je zo van elkaar verwijderd raakt, met alle gevolgen van dien. Dus het is beter om het probleem aan te pakken, desnoods met professionele begeleiding.”

Bevestiging

Het verhaal van Bianca is deels herkenbaar voor Femke (48). Zij heeft al 27 jaar een relatie met Jeroen. Ze hebben drie keer per jaar seks. “Ik zou vaker seks willen. Ik ben in onze relatie het meest fysiek ingesteld. Ik heb aanrakingen nodig om de bevestiging te krijgen dat Jeroen mij nog aantrekkelijk vindt. Jeroen was lange tijd chef-kok en zijn uitleg voor z’n lage libido was dat hij dat fysieke al in zijn werk vond. Doordat hij altijd met z’n handen bezig was, al z’n liefde in z’n gerechten stopte en complimenten kreeg van gasten. Dat fysieke contact had hij niet nodig in de vorm van seks. In het begin twijfelde ik aan mezelf: was ik niet meer aantrekkelijk? Het leek haast alsof hij vreemdging, terwijl ik zeker wist dat dát niet het geval was.”

Seksuoloog Hanneke: “Als mensen bij mij komen, is mijn eerste vraag: ‘Wat is jouw associatie met seks?’ De ene kan geen dag zonder, de ander vindt seks prima, maar geeft aan sporten ‘ook leuk’ te vinden. Als je partner meer behoefte heeft aan seks dan jij, kun je wat naar elkaar toe buigen. Dat kan ook een uitdaging zijn, toch? Verdiep je in de ander en ga je partner weer verleiden. En in het geval van Femke zou ik zeggen: ga samen lekker kokkerellen en nieuwe recepten uitproberen… Wie weet komt van het een het ander!”

Zin maken

Dat inleven in je partner doet Chantal (40) al vrij goed. Ze heeft twaalf jaar een relatie met Sjoerd en ze hebben gemiddeld één keer in de twee weken seks. “Het wisselt nogal: rond mijn twee zwangerschappen én die periodes daarna zaten we soms op één keer in de twee maanden. Maar over het algemeen kan ik zeggen dat ons seksleven goed is. We hebben wel het bekende euvel dat Sjoerd vaker zin heeft dan ik en vaker het initiatief neemt. Ik wijs hem bijna nooit af, maar deed dat in het verleden gerust weleens. Nu denk ik vaak: als we eenmaal bezig zijn, krijg ik toch wel zin. Dus geef ik er meestal aan toe, ook al staat mijn hoofd er niet echt naar of wilde ik eigenlijk gaan slapen. Een beetje het principe van ‘zin maken’ dus. Want als we het alleen zouden doen wanneer ík zin heb, zouden we op een veel lager gemiddelde zitten.”

Seksuoloog Hanneke: “Wat ze zegt, is waar: soms moet je zin máken. Bij Chantal is de prikkel weg, maar ze geeft er soms wel aan toe. De ouderwetse curve is zo dat er eerst zin is en dan opwinding, maar vaak is er eerst opwinding, wat zin geeft. Misschien kan Chantal nagaan wat voor prikkels ze nodig heeft en deze opzoeken als ze er weinig heeft, zodat zij meer zin krijgt. Ik ben ook benieuwd of ze nog wel zin heeft in soloseks. Want als je daar nog wel gemotiveerd voor bent, moet je bij je partner misschien wat meer fantaseren. Wat overigens vrij normaal is als je lang in een relatie zit.”

Op zoek naar plezier

Maar wat doe je nou als je in die lange relatie allebei andere ideeën hebt over seks, zoals Bianca en Mark? Bianca: “Mark is een tijdje naar een seksuoloog gegaan. Die stuurde hem door naar een haptotherapeut. Uiteindelijk is hij met die bezoeken gestopt omdat andere dingen in ons gezin voorrang kregen. Zijn probleem kwam daardoor op de achtergrond terecht. Dat vind ik vervelend: als er met mij iets niet lekker loopt, zoek ik hulp. Ik vind het heel raar dat hij dat zo weinig prioriteit geeft. Ik heb ook relaties gehad waarin de seks wel goed was, dus ik weet hoe het óók kan zijn. Mark heeft dat nooit meegemaakt, dat is wezenlijk anders.”

Bianca vindt vooral het gebrek aan spanning killing: “Die spanning kan zijn dat je elkaar een spannend appje stuurt of langs de ander loopt en ergens een hand op legt. Maar het zou al fijn zijn als we weer zouden zoenen of knuffelen. Ik mis delen van mezelf die ik nu niet kan uiten: speels en gepassioneerd zijn. Dat zit ook in mij.”

Hanneke adviseert Bianca en Mark om de problemen aan te pakken. “Zo’n stel maakt meer kans om uit elkaar te groeien. Het lijkt me de moeite waard nog eens naar een seksuoloog te gaan. Heeft Martijn al uitgezocht wat de redenen van zijn erectieproblemen zijn? Meestal is dat iets psychosomatisch; een lichamelijke reactie die met angst te maken heeft. En als ik hen was, zou ik op zoek gaan naar het plezier. De penetratie voorlopig parkeren, want dat roept stress op, daar is inderdaad een erectie voor nodig. Maar kijk naar wat nog wél kan: knuffelen, strelen. Als er weer intieme actie komt, kan de spanning terugkomen in hun relatie. Maar die komt niet zomaar uit de lucht vallen, je moet er wel voor werken.”

Meer stimulans

Dat ‘eraan werken’ geldt natuurlijk ook voor Femke en Jeroen. Al geeft Femke wel aan dat áls ze seks hebben, deze van goede kwaliteit is.  “Maar van mij mag de frequentie omhoog. Jeroen heeft momenteel een horeca-adviesbureau en is dus minder fysiek met producten bezig. Hij is nu sneller bereid wél dat contact op te zoeken. Hij vraagt dus eerder om een knuffel en dat loopt soms uit in een vrijpartij, omdat die ruimte er nu is. Het enige obstakel waarmee we nu te maken hebben, is dat ik in de overgang zit. Alles voelt dus anders bij mij, dat is weer zoeken voor Jeroen: wat vindt ze nog wel fijn, wat niet meer? Maar ik heb goede hoop voor de toekomst.”

Hanneke is blij dat te horen: “Nu bij Femke de overgang eraan komt, is er vaak iets meer stimulans nodig om in de mood te komen. En meer prikkels om het allemaal gaande te houden. Ik kan me voorstellen dat als zij het uit haar tenen moet halen, ze denkt: laat maar. Trouwens, als Femke merkt dat ze echt minder of helemaal geen zin meer heeft – en als dat ook voor soloseks geldt – kan het handig zijn om bloed te laten prikken. Misschien is haar testosteronniveau wel te laag. Ook vrouwen zijn afhankelijk van testosteron voor hun zin en opwinding. Als dit te laag is, kun je supplementen slikken.”

Agendaseks

De seksfrequentie van Bianca, Femke, Chantal en hun partners is niet per se opzienbarend. Uit onderzoek van Psychologie Magazine blijkt dat in veel lange relaties seks naar de achtergrond verdwijnt. Dat ziet Hanneke ook in haar praktijk: “Veel mensen die bij mij komen, hebben weinig zin in seks en wachten tot ze één keer in het half jaar van binnenuit voelen: ik heb zin. Als je seks als emotie ziet – aan een emotie gaat altijd een prikkel vooraf – is het soms handig die prikkel op te zoeken.”

Ze vergelijkt het met uit eten gaan. “Als je regelmatig naar een leuk restaurant wilt, is het handig om dat één keer in de zoveel tijd te reserveren. Met seks is het net zo. Vind je het belangrijk? Dan moet je er zelf iets aan doen om het op de kaart te houden.” Het is volgens haar dan ook niet gek om seks in te plannen. “Voor veel mensen werkt het om er een agendapunt van te maken. Creëer de voorwaarden waardoor je het misschien gaat doen en dat is iets anders dan: ‘Ik moet nu seks hebben.’ Organiseer een leuke avond waar misschien seks uit voortkomt. Kook lekker, ga in bad, geef elkaar een massage en trek mooie lingerie aan.”

Gulden middenweg

Er zijn uiteraard geen regels over het aantal keren dat je seks moet hebben voor een goede relatie. Hanneke: “Het gaat er vooral om of de kwaliteit goed is. Als dat zo is, ga je het ook vaker doen. Dan smaakt het naar meer.”

Onhandiger wordt het als je als stel kampt met een verschil in behoefte. “De een wil een keer in de twee maanden, de ander elke week. De uitkomst is dan om voor de gulden middenweg te kiezen: een keer in de maand. En nogmaals: er is geen goed of fout, maar het is wél belangrijk dat jullie behoeftes een beetje op elkaar zijn afgestemd. Jezelf de druk van ‘ik moet’ opleggen, werkt overigens niet. Moeten, werken en lukken zijn geen werkwoorden die passen bij seks.”

En als je als koppel bijna nooit meer seks hebt, maar daar allebei tevreden mee bent? “Dan is dat helemaal goed. Die mensen zie ik niet, want die hebben geen probleem. Het grappige is: bij een slechte relatie hoort vaak slechte seks. Maar een goede relatie garandeert nog geen goede seks. De partner met wie je oud wilt worden, is vaak niet de beste minnaar die je ooit hebt gehad.”

Hoeveel seks in lange relatie?

De helft van de stellen die langer dan tien jaar samen zijn, heeft in hun relatie langere perioden helemaal geen seks. In het eerste jaar van de relatie heeft 70% van de stellen twee keer per week of vaker seks. Na vijf tot tien jaar is dat nog maar 23% en daarna zakt het terug naar 17%. Een derde van de stellen vrijt weleens drie maanden helemaal niet en van de stellen die meer dan tien jaar samen zijn, heeft meer dan de helft seksloze periodes.

Bron: Psychologie Magazine.

Hoe belangrijk vinden we seks?

38% van de mannen vindt seks de graadmeter van de relatie, tegenover 23% van de vrouwen. Meer dan de helft (61% en 54%) zegt: “Belangrijk, maar andere dingen die ons verbinden, tellen zwaarder.” Zowel mannen als vrouwen vinden samen praten en lachen het meest verbindend. Seks komt op de tweede plaats. Slechts 16% van de vrouwen en 8% van de mannen vindt seks helemaal niet zo belangrijk.

Bron: Psychologie Magazine.