Mandy zocht na twintig jaar contact met haar vader: ‘Het voelde meteen vertrouwd’

31 maart 2022

Mandy (44) had twintig jaar lang geen contact met haar vader. Op haar veertigste sprak ze met hem af. Mandy: ‘Ik zag in zijn ogen dat hij spijt had van alle verloren jaren. Ik besloot hem te vergeven dat hij nooit contact had gezocht.’

Mandy: “Tegen iedereen die geen contact heeft met zijn of haar vader en dat wel wil, wil ik zeggen: ‘Stap over je trots en pijn heen. Koester geen verwachtingen, zoek toenadering en stel de vragen die je wilt stellen.’ Ouders zijn ook mensen die fouten kunnen maken. Vaak hebben ze de beste intenties, maar lukte het ze niet die kenbaar te maken.
Ik deel mijn verhaal in de hoop dat het anderen tot steun is. Ik wil ook laten zien dat je je verleden niet verborgen hoeft te houden uit angst anderen ermee te kwetsen. Het lastige aan praten over een moeizame jeugd is dat het verhaal indirect ook familieleden raakt. Maar dit is mijn verhaal en mijn beleving en daarom kan het niet fout zijn. Van iedereen in mijn familie houd ik zielsveel, maar ik praat niet over ze, omdat ik alleen kan praten voor mezelf en móét praten. Dat praten deed ik veel te lang niet, terwijl het zo oplucht en het er zelfs voor kan zorgen dat je dichter bij elkaar kunt komen. Want doordat ik me uitsprak, kreeg ik na twintig jaar weer contact met mijn vader.

Scheiding

“Mijn ouders scheidden toen ik twee jaar oud was. Ik heb hier geen herinneringen aan en wist jarenlang niet beter dan dat mijn vader aan de andere kant van het land woonde. Een paar weekenden per jaar ging ik naar hem toe. Ik vond het fijn om bij hem en zijn gezin te zijn, hij had met zijn nieuwe partner nog een zoon gekregen. Maar als het niet doorging, vond ik dat ook prima.
Vanaf mijn negende jaar zag ik mijn vader door omstandigheden vier jaar niet, een voor mij intens verdrietige periode. Overdag was ik vrolijk, speelde ik buiten met vrienden en presteerde ik goed op school, maar ’s avonds huilde ik mezelf in slaap. Ik huilde in stilte, want ik wilde mijn moeder er absoluut niet mee belasten. Ik was het meisje dat altijd goed presteerde, dat haar schouders eronder zette en doorging.”

Boos

Op haar dertiende zag Mandy haar vader en zijn gezin weer. Mandy: “Nooit zal ik de keer vergeten dat ik Kerst met ze vierde. Dat gevoel van verbonden met elkaar te zijn, vond ik heel fijn. Toch verloor ik het contact met mijn vader weer toen ik twintig jaar was. Deze keer zouden we elkaar twintig lange jaren niet zien. De aanleiding was een woordenwisseling. Het was maar één opmerking die bij mij verkeerd viel, maar doordat er geen stevige basis was gelegd tussen ons, leidde dat tot een breuk.
De eerste jaren dat we elkaar niet meer zagen, was ik boos. Ik vond dat mijn vader de eerste stap moest zetten om het contact tussen ons te herstellen, omdat hij mijn ouder was. Ik was ontzettend teleurgesteld dat ik niets van hem hoorde. Rond mijn 24ste ging er een knop om. Mijn boosheid verdween en ik vond het vooral een gemis voor hem dat we elkaar niet meer zagen. Inmiddels had ik Mischa leren kennen, een ontzettend lieve man met wie ik over alles kan praten. Mischa en ik trouwden en kregen een prachtige dochter en zoon.”

Neerslachtig

Mandy deed haar best om haar kinderen alles te geven wat ze zelf had gemist in haar jeugd. Mandy: “Juist doordat ik zonder vader was opgegroeid, voelden alle fijne momenten met z’n vieren als geluksmomenten. De tijd dat mijn kinderen jong waren, was prachtig. En tóch was ik soms neerslachtig. Daar baalde ik van want ik had alles wat mijn hartje begeerde.
Het ontroert me altijd weer als ik zie hoe onze kinderen mijn man Mischa om zijn nek vliegen als hij na een werkdag thuiskomt. Hoe ze stoeien in de huiskamer en samen lol maken, maar tot een paar jaar geleden vond ik dat soort gelukkige momenten ook ontzettend confronterend. Onbewust deden ze me denken aan mijn kindertijd, waarin ik mijn vader miste.
Achteraf bleek het gemis van mijn vader heel diep te zitten, ook al dacht ik dat dit niet zo was en ik hem niet miste. Maar kinderen voelen veel aan. Mijn zoon was drie jaar oud, toen hij out of the blue in de supermarkt vroeg: ‘Jij vindt jouw vader niet zo lief, hè?’ Op dat moment bevond ik me met mijn hoofd in de koelkast tussen de zuivel, op zoek naar een lekker toetje. Ik schrok ontzettend dat hij, een peuter die ik niet belastte met mijn verdriet, over de moeizame relatie met mijn vader begon. Omdat ik altijd eerlijk antwoord probeer te geven op de vragen van mijn kinderen, bevestigde ik het. Toen ik mijn zoon wilde vragen waarom hij hierover begon, was zijn aandacht volledig gericht op de toetjes en riep hij enthousiast welk toetje hij die avond wilde eten. Hij was er al niet meer mee bezig, maar ik had de rest van de dag een naar gevoel.”

Beschadigd

Acht jaar geleden ging Mandy in therapie, een beslissing die haar veel inzichten opleverde. Mandy: “Met behulp van een psycholoog zag ik in dat ik op jonge leeftijd mechanismen had aangeleerd om met teleurstellingen om te kunnen gaan. Een van die mechanismen was om niets te verwachten van anderen. Door zo in het leven te staan, hield ik de regie en kon ik niet gekwetst worden. Maar wat vroeger werkte, werkte nu niet meer. Want doordat ik weinig mensen echt vertrouwde, kon ik soms ook feller reageren dan ik wilde.”
Mandy dacht dat ze sterk was en niemand nodig had maar door de therapie besefte ze dat een kind, hoe sterk ook, beide ouders nodig heeft om zich te ontwikkelen tot een evenwichtige volwassene. Mandy: “Ik vind dat ouders die uit elkaar zijn hun uiterste best moeten doen om hun kind te blijven zien, hoeveel pijn en verdriet er ook is en wat er in het verleden ook is voorgevallen. Want wanneer er geen contact is met één van de ouders, raakt een kind beschadigd. Dat beschadigd raken, gebeurt onzichtbaar, vaak zonder dat de omgeving het door heeft, zonder dat het kind het door heeft, maar onbewust wordt een kind erdoor gevormd.”

Vragen

Na de therapie kwam Mandy beter in haar vel te zitten. Ze dacht dat ze geen behoefte had aan contact met haar vader. Tot haar halfbroer haar een bericht stuurde. Mandy: “Vier jaar geleden liet mijn halfbroer weten dat hij graag met me wilde praten, omdat hij een aantal vragen had. We spraken af en het was heel fijn om elkaar te zien. Mijn halfbroer vertelde dat onze vader me ook graag zou willen ontmoeten. Ik zei dat hij contact met me op kon nemen als hij dat zo graag wilde. Nog steeds vond ik dat hij de eerste stap moest zetten.
Maar na de afspraak met mijn halfbroer werd mijn wens om mijn vader te zien alsmaar groter. Ik vond het wel heel lastig. Het leek me fijn om mijn vader een aantal vragen te kunnen stellen, maar aan de andere kant was ik ook bang om gekwetst te worden. Mischa, die zag dat ik het er erg moeilijk mee had, zei dat ik óf mijn vader een bericht moest sturen óf het moest laten rusten. Want blijven piekeren zonder in actie te komen, vond hij zonde van mijn energie. Ik vond dat Mischa gelijk had en dus stuurde ik mijn vader een kaart waarop ik schreef dat ik hem graag wilde zien. De volgende dag kreeg ik al een bericht terug.”

Vertrouwd

Mandy en haar vader spraken af op neutraal terrein, in een restaurant dat op het midden lag tussen hun woonplaatsen. Mandy: “Ik was best zenuwachtig om hem weer te zien en wist niet wat ik kon verwachten. Zoals altijd koesterde ik geen verwachtingen, zodat ik niet teleurgesteld kon worden. Ik had een aantal vragen en als de antwoorden me bevielen, zou ik hem toelaten in mijn leven, nam ik me voor.
Toen ik het restaurant in liep, zag ik hem meteen zitten. Mijn vader was kleiner en ouder dan in mijn herinnering. Natuurlijk was hij in de afgelopen twintig jaar veranderd. Maar het bijzondere was dat het meteen vertrouwd voelde tussen ons. We vielen elkaar niet meteen in de armen, maar we hoefden niets af te tasten. Ik kwam erachter dat mijn vader en ik dezelfde humor hebben. Hij maakte grappen die ik ook zou kunnen maken. Ik herkende mezelf in hem.”

Veertig rozen

Mandy vroeg haar vader waarom hij nooit contact had gezocht. Dat had haar zo lang beziggehouden. Haar vader legde uit dat hij haar heel graag wilde zien, maar dat de drempel te hoog was geweest en, naarmate de tijd verstreek, steeds hoger werd. Mandy: “Ik zag aan zijn ogen dat hij spijt had van alle verloren jaren en dat hij het meende. Ik besloot hem te vergeven. Alleen door mild te zijn voor hem en mezelf, kon ik een toekomst met hem samen hebben.
De verloren jaren kunnen we niet meer inhalen en dat proberen we ook niet. Het is niet zo dat we elkaar willen vertellen wat we in de twintig jaar allemaal hebben meegemaakt. We zijn blij dat we contact hebben. Dat is voor ons genoeg. Ik geniet ervan als ik mijn vader en zijn gezin zie en vind het fijn dat mijn kinderen hun opa nu kennen. Er is zo veel herkenning. Familie deelt hetzelfde DNA. We delen hetzelfde bloed.
Toen we na die eerste ontmoeting afscheid namen van elkaar gaf mijn vader me een bos van veertig rozen: voor elk jaar van mijn leven één roos, ik was net veertig geworden. Dat hij hieraan had gedacht… Ik vond het een mooi gebaar.”

Tekst: Sonja Brekelmans
Foto: Mariël Kolmschot
Visagie: Nicolette Brøndsted

Meer persoonlijke verhalen lezen? Neem nu een digitaal abonnement op Vriendin.