Mariska: ‘Ik vind mijn zoon niet meer leuk’

2 november 2023

Mariska (42) heeft sinds een paar jaar een moeilijke verstandhouding met haar zoon Robin (17). Hij pubert zo heftig dat ze er niet mee kan omgaan. “Robin brengt alleen maar ellende met zich mee.”

Mariska: “Een tijdje terug heb ik de kast in de woonkamer opgeruimd. Daar kwam ik oude fotoboeken tegen van Robin. Ik heb een kop koffie gezet en ben er eens lekker voor gaan zitten. Tien minuten later zat ik te brullen. Robin was als baby’tje om op te vreten. Echt zo’n lekkere volle baby die overal om moest lachen. Maar ook als peuter en kleuter was het een heerlijk kind. Heel makkelijk, altijd gezellig – wat dat betreft had ik mijn handen in die periode voller aan zijn anderhalf jaar jongere zus Anouk met haar driftbuien.
Het raakte me om die beelden van toen te zien. Robin is nu zeventien en ik kan hem soms de deur wel uitkijken. Hij drukt met zijn humeur, fratsen en gedrag zo’n stempel op ons gezin, dat ik hem niet meer leuk vind. Dat hardop zeggen doe ik natuurlijk niet, hooguit een keer als ik heel verdrietig of boos ben tegen mijn man Roel.
Roel kan het allemaal iets makkelijker naast zich neerleggen. Hij is als puber ook geen makkelijke geweest, weet ik van mijn schoonmoeder. Ik denk dat hij veel van zichzelf herkent in Robin. Daarbij werkt Roel veel en krijgt hij maar de helft mee van wat er allemaal gebeurt. Als hij dan thuis is, wil ik hem ook niet vermoeien met mijn zeurverhalen over onze zoon.”

Vechtpartijen

“Robin begon te veranderen toen hij een jaar of elf was. Ik weet nog goed dat ik voor de eerste keer werd opgebeld vanwege een vechtpartij op school. Roel moest daar toen een beetje om lachen. ‘Zo zijn jongens onder elkaar op die leeftijd nou eenmaal’, zei hij wat laconiek. Ik was woedend. Robin had flink uitgehaald en zijn klasgenootje een bloedneus geslagen. Met tegenzin bood hij zijn excuses aan en de leerkracht nam me na afloop van het gezamenlijke gesprek apart. ‘Robin is er vroeg bij, hij begint te puberen’, zei ze op een wat bezwerende toon. Ik wist niet zo goed wat ik daarmee aan moest.
Maar ze had gelijk. Het hek was van de dam. De vechtpartijen volgden elkaar in rap tempo op en Robin was standaard daar waar rottigheid was. Hij had altijd al een grote interesse in vuurwerk gehad, maar die interesse werd in dat jaar bijna obsessief. Rond de jaarwisseling trok hij met grote groep jongeren door de wijk en kreeg ik van verschillende kennissen en buren te horen dat Robin ‘een echt boefje begon te worden’.
Het was toen nog vriendelijk, een jaar later was dat al anders. De buurt had last van Robin. Waar hij rondhing, gebeurde altijd wel iets. Dan weer ontplofte er illegaal vuurwerk, dan weer bleef er een hoop rotzooi achter en eens in de zoveel tijd ontstond er ruzie met bewoners. Ik hoorde mezelf steeds vaker op hem mopperen. De leuke momenten die we samen hadden, werden steeds spaarzamer. Waar ik nog regelmatig een knuffel van hem kreeg, gebeurde dat nauwelijks nog. En toen Robin eenmaal in de brugklas zat, mocht ik mijn handen dichtknijpen als hij mij überhaupt nog groette als hij thuiskwam.”

Pittige discussies

“In de brugklas begon hij met roken. En niet veel later met blowen. Vreselijk vond ik dat, we hebben er pittige discussies over gehad. Roel en ik hebben zelf ook gerookt en zijn toen de kinderen werden geboren met veel pijn en moeite gestopt. Dat wilden we Robin besparen, maar al onze preken ten spijt, hij bleef ermee doorgaan. Hypocriet, noemde hij ons.
Robins mond werd steeds groter en zijn buien steeds dwarser. Het avondeten werd een ware crime. Vanaf het moment dat hij een baantje had en zijn eigen geld verdiende, ging hij rustig om half zes nog met vrienden naar McDonald’s. ‘Gaan jullie maar eten, ik heb geen trek’, zei hij dan doodleuk als ik een klein uur later een gezonde maaltijd op tafel zette. Ik kon daar echt om ontploffen, maar tegelijkertijd vond ik het ook wel weer prettig dat hij op zijn kamer zat, in plaats van bij ons.
Als hij wel mee at, was dat namelijk zelden gezellig. Een leuk gesprek voeren zat er niet in en Anouk hield haar mond vaak in bijzijn van haar broertje. Als ze wél iets zei, reageerde hij daar heel negatief op. Dan had ze bijvoorbeeld iets ondernomen met haar vriendinnen en wist hij altijd over een van die meiden wel iets lelijks te zeggen. ‘Zij is echt zo’n domme koe’, zei hij een keer over een van haar beste vriendinnen. ‘Kaj en ik zouden onze hond nog van haar aftrappen.’ Dat werd knallende ruzie natuurlijk. Kaj is Robins beste vriend. Die twee halen het slechtste in elkaar naar boven, zeg ik weleens.”

Alleen ellende

“Als ik iemand over Robins gedrag vertel, wordt het al snel weggewoven met: ‘Ach ja, pubers hè…’ Of: ‘Het is een fase!’ Ik kan die woorden niet meer horen. Die fase duurt namelijk al zes jaar en al die tijd bepaalt Robin met zijn humeur en gedrag de sfeer in ons huis. Uren hangt hij op de bank, terwijl hij op zijn telefoon filmpjes kijkt, met het geluid aan. Als ik vraag of hij zijn oortjes in wil doen of naar zijn kamer wil gaan, reageert hij niet of alleen met ‘Jahaa, zo.’
Vaak kies ik eieren voor mijn geld en ga ik boven de was opvouwen of boodschappen doen. Ik ben te moe voor discussies en laat me liever uit mijn eigen woonkamer verjagen door mijn kind. Anouk leeft in haar eigen kamer zodra Robin thuis is. Soms ga ik even bij haar op bed liggen om bij te kletsen. Ik merk aan haar dat zij er ook onder lijdt dat haar broer niet te genieten is.
Robin brengt alleen maar ellende met zich mee. Gesprekken op school zijn altijd negatief, hij gaat ieder jaar of met de hakken over de sloot over of hij blijft zitten. Dit jaar doet hij eindexamen mavo. Wat hij hierna wil gaan doen, weet hij niet. ‘Rijk worden’, zegt hij weleens. Want dat is ook zo irritant aan hem: hij heeft een obsessie met extreme luxe. Als hij al ergens over praat, dan zijn het sneakers van vijfhonderd euro. Of ik zie hem op Instagram weer pronken met een fles peperdure champagne op een feestje bij vrienden. Hij hecht daar zoveel waarde aan, ik vind het walgelijk.”

Rust in de tent

“Op z’n zestiende kreeg hij van ons een tweedehands scooter. Nog geen maand later was het ding gestolen; hij had ’m niet op slot gezet. Het was uiteraard niet zijn schuld, hij kon er weer eens niets aan doen. Of we een nieuwe wilden kopen, want nu kon hij nergens meer heen… Heel stom, maar dat hebben we na een paar weken toch maar gedaan. En als ik eerlijk ben vooral omdat Robin dan tenminste weer wat vaker op pad zou gaan. Ook met die tweede scooter hebben we alleen maar gedoe. Dan is er weer een band lek, dan start ’ie weer niet, dan heeft ’ie er weer een klapper mee gemaakt.
Het kan met Robin nooit normaal, verzucht ik weleens. Vorige maand kon ik hem ophalen bij de eerste hulp, hij had zichzelf nog net niet in een coma gezopen. Afgelopen weekend heeft hij zijn telefoon laten vallen; het scherm is op zo’n manier aan diggelen dat hij er niets meer mee kan. Ik ben altijd bezig met trouble shooten.
‘Laat hem toch een keer goed op zijn bek gaan’, zegt mijn vader steeds. Roel denkt er hetzelfde over. Ik vind dat lastig. Dat maakt de problemen niet alleen voor hem, maar ook voor mij groter namelijk. Ik wil vooral rust in de tent.
Waar Anouk als peuter en kleuter last van driftbuien had, is ze nu het allermakkelijkste kind ooit. Ik heb het met haar heel gezellig, ze maakt zoveel goed. We gaan regelmatig een dagje samen winkelen of naar de sauna. Roel heeft weleens geopperd dat er bij Robin jaloezie meespeelt. ‘Hij ziet hoe leuk jij en Anouk het hebben. Ik denk dat hij zich buitengesloten voelt.’ Ik kan daar niets mee. Ik geloof het ook niet. Alsof Robin met mij wil winkelen of überhaupt tijd met mij wil doorbrengen. Eens in de zoveel tijd kopen we online wat kleding en dan ben ik vooral bezig met uitleggen waarom ik geen jas van achthonderd euro voor hem wil betalen. ‘Dat zijn echt supergoede jassen’, roept hij dan. Ja, fantastische kwaliteit – ongetwijfeld. Maar bij Robin binnen de kortste keren onder de brandgaten of volledig kwijt, want ‘ergens laten liggen’.”  

Heel ondankbaar

“Ik doe zoveel voor hem, maar krijg niets terug. Aan Moederdag doet hij niet en mijn verjaardag is hij nu ook al twee keer op rij vergeten. Het is heel ondankbaar allemaal. Afgelopen zomer zijn we nog een keer met het hele gezin op vakantie naar Griekenland geweest, maar dat doe ik niet meer. We gingen maar een week, maar het was echt afzien. Robin vond er ‘geen ruk aan’ – wij hadden hem gedwongen mee te gaan, zei hij. Het enige dat zijn goedkeuring kon wegdragen, was het all-you-can-eatbuffet. Ik zag het niet zitten hem alleen thuis te laten, maar achteraf had ik moeten kijken of hij niet een week bij Kaj kon blijven ofzo. Hij heeft met zijn lamlendige gehang en humeur onze hele vakantie verpest.
Ik kan hem het huis wel uitkijken, maar vrees dat we de komende jaren nog met hem opgescheept zitten. De huizen liggen nou eenmaal niet voor het oprapen en Robin is ook niet iemand die gaat studeren en op kamers gaat.
Natuurlijk hou ik van hem. Zielsveel, dat blijkt wel weer als ik die foto’s van vroeger terugkijk, dan komt er zoveel emotie los. Er zit onder die puber een goed joch verstopt. Het komt er alleen echt niet uit momenteel. Robin lijdt er zelf niet onder, heb ik het idee. Hij leeft een redelijk zorgeloos leventje, zonder enige verantwoordelijkheid. De enige die telt, is hijzelf. Dat ik er nachten van wakker lig hoe hij zich gedraagt, dringt niet tot hem door. Dat Anouk de kamer uitvlucht zodra hij binnenkomt, ziet hij niet. Dat zijn vader en ik steeds vaker ruzie hebben door oplopende spanningen door hem, krijgt hij niet mee.
Ik hoop dat hij snel is uitgeraasd, maar ik vrees dat we nog midden in de puberstorm zitten. Over een paar maanden wordt hij achttien en dan mag hij uit, drinken, autorijden, gokken: ik hou mijn hart vast. Wie weet loopt hij een leuk meisje tegen het lijf dat hem een beetje in toom weet te houden…
Vanmorgen postte mijn zus een foto van haar zoon op Facebook. Mijn neefje is vandaag zeventien geworden. ‘Van harte mijn lieve kind, want ben ik trots op je, wat ben je een mooi mens’, schreef ze erbij. Het raakte me. Ik had mijn eigen zoon ook heel graag zo leuk gevonden.”

Tekst: Hester Zitvast
Om privacyredenen zijn alle namen veranderd. De echte namen zijn bekend bij de redactie.​​​​​​
Foto: Getty Images

Meer persoonlijke verhalen lezen? Neem nu een digitaal abonnement op Vriendin.