Canva1 2023 11 14t141536.365

Nicoles hele gezin heeft ADHD: ‘Ik ben de lopende agenda’

Nicole (36) is getrouwd met Dave (37). Niet alleen hij heeft ADHD, ook hun dochter Sterre (12) en zoon Raff (9) hebben het. ‘Aan dat chaotische heb ik in het begin echt moeten wennen.’

Nicole en haar man Dave hebben al een relatie sinds de middelbare school, vertelt Nicole. “Ik was veertien toen ik met vriendinnen naar het zwembad ging. Dave was daar met zijn vrienden. Ik vond hem leuk, dus ik ging een beetje achter hem aan lopen, je weet hoe kinderen zijn. Ik durfde niet de stap te zetten om hem verkering te vragen, dus dat deed een vriendin voor mij. ’Nee, dat moet ze echt zelf doen’, zei Dave. Aan het einde van de dag had ik alle moed bij elkaar geraapt en vroeg het hem zelf. Hij zei nee. Ik geloof dat hij een beetje wilde stangen.” Maar uiteindelijk kwam het goed en kreeg Nicole toch haar verkering met Dave.
Dat Dave ADHD had, wist Nicole toen al: de diagnose was gesteld toen hij klein was. Maar daar zat ze niet zo mee. Als kind had Dave ritalin geslikt. Maar sinds dat niet meer goed werkte, slikte hij geen medicijnen meer. “Toch viel het mij eigenlijk niet eens zo op dat hij ADHD had. Ik was zelf ook best een drukke meid. Ik ben ook getest op ADHD, maar daar kwam niets uit. Dave vond ik niet heel druk. Wel kon hij af en toe een kort lontje hebben. Dan kreeg hij bij wijze van spreken een zwarte vlek voor zijn ogen – dat hebben mensen met ADHD vaker, zo weet ik nu – maar dan lukt het mij goed om hem rustig te krijgen. Het viel me wel op dat Dave snel kon schakelen. Als hij eenmaal rustig was, was het bij hem: zand erover, snel vergeten, en weer door. Ik doe er zelf altijd wat langer over voordat ik iets vergeet als er iets is gebeurd waar ik boos over ben.”

Actieve baby

Nicole had al van kinds af aan de droom om jong moeder te worden. Dus toen Dave en Nicole gingen samenwonen, besloten ze om na een paar maanden met de pil te stoppen en was ze snel zwanger. “Dat ADHD erfelijk was, daar hadden Dave en ik geen idee van, daar kwam we later pas achter”, zegt ze. Nicoles droom kwam uit: Sterre (nu 12) werd geboren toen Nicole pas 23 was. Voor Dave was al snel duidelijk dat hun dochter ADHD had. Nicole zag dat niet zo, vertelt ze. “Ik vond wel dat Sterre een actieve baby was. In no-time stond ze in de box, ze liep al met tien maanden en ze was nogal aanwezig. Misschien wilde ik het niet zien omdat ik niet wilde dat mijn kind een stempel kreeg.” Eenmaal op school kon Sterre zich moeilijker concentreren dan andere kinderen in de klas. Toen Sterre acht was, besloten Nicole en haar man om haar te laten onderzoeken. Nicole: “Ze bleek toch ADHD te hebben. Maar Dave had het ook, en zo erg was dat niet. Bij Sterre vond ik het ook niet zo’n groot probleem. Al was het fijn om de diagnose te hebben, want nu vielen alle puzzelstukjes op hun plek en kon ze leren om er beter mee om te gaan.”
Intussen was ook zoon Raff geboren, inmiddels negen. Omdat Nicole al een kind had dat ADHD had, lette ze meer op of ze bij Raff ook ander gedrag zag. En dat zag ze. “We lieten Raff testen op ADHD toen hij vijf was, en dit jaar hebben we hem nog een keer laten onderzoeken.” Nicoles zoon bleek naast ADHD ook autisme te hebben. “Als Raff met iemand in gesprek is, kijkt hij je niet snel aan. Eigenlijk kun je met hem ook geen gelijkwaardig gesprek voeren. Hij toont weinig interesse in anderen. Als ik hem vraag hoe zijn dag was, antwoordt hij ‘goed’, maar hij zal nooit vragen hoe de mijne was.” Zo heeft Raff meer kenmerken van autisme. “Hij heeft veel behoefte aan structuur. Als we ergens heengaan, bereiden we hem daar van tevoren goed op voor.” 

Best gestructureerd

Hoe het er dan in haar gezin aan toe gaat, waarin iedereen ADHD heeft? Nicole: “Dave heeft er het minst last van. Maar als hij een zware werkdag heeft gehad, is het voor hem best veel als de kinderen thuis zijn. Dan zijn dat voor hem veel prikkels. Af en toe iets voor jezelf doen, is dan fijn. Even lekker sporten na je werk bijvoorbeeld, of iets anders ontspannends. Want ja, het is soms best druk”, lacht Nicole. “Zeker als de kinderen hun medicijnen nog niet hebben ingenomen, of als die uitgewerkt zijn. Al is het op zich bij ons best gestructureerd hoor, en dat moet ook wel.”
Nicole is thuis degene die alles in goede banen leidt. “Ik ben de lopende agenda en houd alle afspraken in de gaten. Ik moet best veel plannen, zeker nu ik er ook een opleiding voor mijn werk bij doe. Raff loopt bij de psycholoog voor zijn autisme, Sterre ook, vanwege haar ADHD in combinatie met de puberteit. Maar in het weekend laat ik lekker de boel de boel. Dan doen we iets leuks met z’n allen en maken we het gezellig.”
Of het vaak chaotisch is in het gezin van Nicole? “Ja en nee. De kinderen weten dat Dave er vaak niet goed tegen kan als het thuis te druk is, en onze puberdochter zit veel op haar kamer. Maar als mijn dochter naar paardrijden moet, mijn zoontje naar voetbal en ik ben op mijn werk voor een cursus, brengt Dave de kinderen weg. Dan denk ik weleens: maar goed dat ik daar niet bij ben. Op dat soort momenten gaat het er nogal chaotisch aan toe. Aan dat chaotische heb ik in het begin echt moeten wennen. Daar heb ik toen met een psycholoog over gepraat. Als je ADHD hebt, kun je medicijnen slikken en ben je weer jezelf. Maar met het autisme van mijn zoon heb ik het soms nog steeds moeilijk. Ik kan eigenlijk geen gesprek met hem voeren, alleen over gamen, wat hij heel leuk vindt, maar dat heeft mijn interesse niet. Ik zou graag een keer écht met hem willen praten.”

Overzicht

Nicole zou soms weleens in het hoofd van haar gezinsleden willen kijken. “Dat lijkt me nou echt grappig. Als ík ergens mee bezig ben, maak ik het af. Maar als Dave de tafel afruimt en de vaatwasser inruimt, zie ik hem halverwege soms ineens ergens anders in huis. Dan is er iets in hem opgekomen wat hij nu per se moet doen omdat hij het anders vergeet. Als ik dan zeg dat hij toch de vaatwasser aan het inruimen was, zegt hij: “O ja!” Soms wilde ik weleens dat ik dat kon, dat ik dat gestructureerde even los kon laten. Dat voelt vast een stuk ontspannener.”
Sterre vertoont soms hetzelfde gedrag als haar vader, vertelt Nicole. “Als ik tegen haar zeg dat ze haar kamer moet opruimen, lukt haar dat gewoon niet. Ze begint wel hoor, en dan ruimt ze één broek netjes op. Maar dan is ze afgeleid en gaat ze weer iets anders doen. Ze kan niet tegen een opgeruimde kamer zegt ze dan. Ik ervaar dat anders: een opgeruimde kamer is een opgeruimd hoofd. Als het in huis een troep is, is het in mijn hoofd ook een rommeltje. Maar dat wil er niet in bij haar, en bij Dave ook niet. Bij ons in huis ben ik degene die het overzicht heeft. Laatst was Dave een poetsdoek kwijt die hij voor onze auto wilde gebruiken. Toevallig had ik die in de meterkast zien liggen. “Hoe kan dat nou? Die heb ik daar echt niet neergelegd, hoor”, zei hij. Ik denk weleens: als ik een week weg zou zijn, zou alles in huis kwijt zijn. Ik denk dat het voor hen lastig zou zijn als ik er niet zou zijn. Mijn kinderen hebben trouwens hetzelfde als wat ik bij Dave vroeger zag. Als ik boos ben, vergeet ik dingen niet snel. Dan kan ik wel een aantal uur of misschien zelfs de rest van de dag boos blijven. Maar zij niet. Zij gaan daarna gewoon weer door. Dat is typisch voor ADHD-ers. Eigenlijk is dat wel een leuke eigenschap. Ik blijf de hele dag en soms de dag daarna over iets piekeren, maar bij hen is het meteen: zand erover. Ze vergeten dingen snel.”

Verhalen vertellen

Wanneer Nicole het meest van haar gezin geniet, is als ze met z’n allen aan tafel zitten. “Vaak vertelt Sterre dan allerlei verhalen tijdens het eten, dat is heerlijk om naar te luisteren. Maar ik kan er ook van genieten als we lekker met z’n allen op de bank zitten tv te kijken. Of als we met een van onze kinderen op stap gaan, zoals vorige week, toen ik met Sterre ging winkelen of de week ervoor, toen we met Raff ergens een ijsje gingen eten.
Ik ben ontzettend trots op mijn gezin. Op hoe ze het allemaal doen, en hoe ze zich weten te redden in deze wereld. Het is soms ook heel grappig. Sterre vergeet weleens haar medicijnen in te nemen, en dan liggen ze op school helemaal in een deuk. Dan is ze vreselijk druk, kan ze zich niet concentreren en maakt ze de hele tijd grappen. Eigenlijk is het natuurlijk niet écht grappig, want ze moet haar medicijnen innemen. Maar ik snap anderen stiekem best. En Sterre vindt het op dat moment zelf ook grappig. Ik heb het er weleens met vriendinnen over of ik mijn gezin anders had gewild,” zegt Nicole. “Maar nee hoor, ik hou zielsveel van mijn kinderen. Ik heb gewoon een heerlijk, gezellig, leuk en chaotisch gezin.”

Tekst: Ella Mae Wester
Foto: Ruud Hoornstra
Visagie: Lisette Verhoofstad

Meer Vriendin? Volg ons op Facebook en Instagram. Je kunt je ook aanmelden voor onze wekelijkse Vriendin nieuwsbrief.