Pubers en alcohol: wel of niet verbieden?

19 juli 2022

Natuurlijk ben je het er roerend mee eens dat kinderen tot 18 jaar geen druppel mogen drinken. Alleen: hoe zorg je ervoor dat die pubers zich houden aan NIX18? 4 moeders over hun aanpak.

In samenwerking met NIX18

Waarom geen alcohol?

De wetenschap is inmiddels een stuk verder dan toen veel ouders opgroeiden. “We weten nu dat de hersenen van jongeren tot een jaar of 25 nog volop in ontwikkeling zijn”, legt Carmen Voogt uit, wetenschappelijk medewerker en projectleider van het Expertisecentrum Alcohol van het Trimbos-instituut. “Alcohol werkt deze ontwikkeling tegen.” Geen alcohol drinken in die levensfase helpt jongeren zich beter te concentreren op school, laat ze veilig thuiskomen van een feestje en maakt de kans dat ze eraan verslaafd raken kleiner.

Extra gevaar

Alcohol is een verslavende stof die het beloningssysteem in de hersenen beïnvloedt. Jongeren zijn hier extra gevoelig voor. Als je op jonge leeftijd veel alcohol drinkt, verzwakt daarnaast het controlesysteem in de hersenen, terwijl dat juist in de puberteit zou moeten toenemen. Hierdoor wordt de verleiding om alcohol te drinken groter, terwijl je die controle juist nodig hebt om weerstand te bieden. En zo hebben jongeren die vroeg beginnen met het drinken van alcohol meer kans op een verslaving als ze volwassen zijn.

Fatiha (42) heeft een zoon van 12

‘Wij zijn moslims, voor ons is het verboden om alcohol te drinken en om erin te handelen. Daarnaast wil ik niet dat mijn zoon gaat drinken, omdat het ongezond is en omdat je jezelf niet meer helemaal in de hand hebt met alcohol op. Ik leg hem uit waarom het niet mag en geef voor- beelden van situaties die kunnen ontstaan door alcoholgebruik, zoals verkeersongelukken, zodat hij zelf een beeld kan vormen. Natuurlijk kan hij alsnog stiekem ergens anders gaan drinken. Echt verbieden kun je iets nooit, ik kan alleen hopen dat hij mijn raad opvolgt. En ik geef het goede voorbeeld, ik drink zelf niet. Aankomend schooljaar gaat mijn zoon naar de middelbare school. Daar maak ik me zorgen over: hoe moet ik het aanpakken en wat kan ik nog meer zeggen om te voorkomen dat hij gaat drinken? Ik merk nu al aan hem dat hij gevoelig is voor beïnvloeding. Hij wil alleen merkkleding, bijvoorbeeld. Door hem van alles mee te geven, hoop ik dat hij ernaar gaat handelen. Maar je hebt het nooit volledig in de hand.’

Elizabeth (52) heeft een dochter en een zoon van 17

‘Laatst hadden we een kennismakingsborrel met de ouders van het vriendengroepje van mijn zoon, omdat de jongens binnenkort met z’n allen naar Albufeira gaan. Daar bleek weer dat onze zogenaamd brave kinderen al best een tijdje geregeld wat drinken. Al die zaterdagavonden bij vrienden, dat chillen in het park, het gaat gepaard met drank, en al vanaf hun vijftiende. Hoe ze aan die drank komen? Posten voor de deur bij de supermarkt of oudere vrienden die een kratje meenemen. En, het is heel erg, maar ik heb ook een aantal keer drank voor ze gekocht. Ik heb spijt dat ik geen strikte regels heb gesteld toen ze een jaar of dertien waren. Want nu is het eerder regel dan uitzondering dat ze drinken. Ik houd mijn hart dan ook vast voor dat tripje naar Albufeira.’

Linda (38) heeft een zoon van 19 en twee dochters, van 17 en van 13

‘Natuurlijk wil ik niet dat mijn kinderen voor hun achttiende alcohol drinken. Wat het lastig maakt, is dat ik zelf best veel drink, vooral in de zomer. Ik heb bijna elke dag wel een gezellig borrelmomentje met buren, vrienden of mijn zussen die om de hoek wonen. Daar zijn de kinderen ook vaak bij, dus ze zien dat ik me die wijn goed laat smaken. En dus heb ik geen poot meer om op te staan, met mijn verhalen over ‘niet drinken tot je achttiende’. Ze lachen me soms zelfs vierkant uit, als ik met een glas wijn in de hand zeg dat ze geen shotje mogen.’

Jolanda (47) is moeder van 3 zoons van 16, 15 en 15 en een dochter van 11

‘Vorige week heb ik met mijn zoons thuis een biertje gedronken. Voor het eerst. De laatste tijd ging het er steeds vaker over: wanneer mogen we drinken? Wat mogen we drinken? Ik was bezorgd: straks zouden ze buiten met vrienden gaan drinken! Dat wilde ik niet, dus ik dacht: we drinken thuis een biertje. Ik mocht vroeger van mijn ouders ook weleens een glaasje en ik ben geen alcoholist geworden. Bij de oudste duurde het zowat een uur voordat het blikje leeg was, de tweeling dronk wat sneller. Nu maar hopen dat het spannende eraf is en dat ze het voorlopig nog even gezellig hebben met een colaatje.’

Tips van een expert

Wat kun je doen als je wilt dat je kind (in ieder geval tot zijn of haar 18^e) geen druppel drinkt? Carmen Voogt, wetenschappelijk medewerker en projectleider van het Expertisecentrum Alcohol van het Trimbos-instituut geeft advies:  1. Strikte regels stellen Geef duidelijk aan dat de regel is: niet drinken voor je achttiende. Heldere afspraken helpen je kind zich eraan te houden. 2. Weet wat je kind doet Zorg dat je zijn of haar vrienden kent, weet waar je kind naartoe gaat, spreek af dat je kind het laat weten als hij of zij thuis is en blijf praten. Uit onderzoek blijkt dat matig monitoren een voorspellende factor is dat je kind uiteindelijk gaat drinken. 3. Ga in gesprek over alcohol Vertel duidelijk de gevaren ervan. Je kunt het goed onderbouwen, kijk maar op helderopvoeden.nl. 4. Zelf niet drinken in het bijzijn van je kinderen Wat voor alle gedragingen geldt, geldt ook voor alcoholgebruik: zien drinken, doet drinken.