Sasja maakt recepten voor mensen met een voedselbankpakket

18 december 2023

Stamppotten in de herfst, een feestgerecht in decembermaand, Sasja (52) maakt de allerlekkerste recepten voor mensen met een voedselbankpakket. Want ja, ook daarmee kun je gevarieerd en gezond eten, leerde ze toen ze zelf afhankelijk was van de voedselbank. “Wie weet inspireer ik anderen die minder goed met het pakket uit de voeten kunnen.”

“Ooit had ik een mooi huis, twee auto’s voor de deur, een leuke baan als leerkracht in het basisonderwijs en geen financiële zorgen. Ik zeg weleens: dat was in een ander leven. Na mijn scheiding in 2015 stapelden de problemen zich op. Mijn ex-man wilde per se in ons koophuis blijven wonen. Dus vertrok ik. Natuurlijk niet zonder slag of stoot. Al had ik voor mijn gevoel destijds weinig keus. Ik liep eerst in de ziektewet, daarna kreeg ik een WW-uitkering. Ik had dus maar weinig inkomen. Te weinig om in mijn eentje de hypotheek op te brengen. Daar komt bij dat het huis destijds onder water stond. Als we het zouden verkopen, bleven we zitten met een schuld. Dat wilde ik niet. Daarbij komt dat ik het een fijn idee vond dat mijn kinderen tenminste in ons huis konden blijven. Voor hen was de scheiding al verdrietig genoeg.”

Zes keer verhuisd

“Omdat we co-ouderschap afspraken, had ik de jongens, Luan (13) en Leonit (10), om de vier dagen. Ik logeerde eerst een paar weken in het huis van iemand die op reis was naar Amerika. Vervolgens ging ik naar een bungalowpark, daarna een recreatiepark. Allemaal tijdelijk. Anderhalf jaar lang ging ik van de ene stek naar de andere. In totaal ben ik zes keer verhuisd. Geld voor een huurhuis had ik niet. Ik kwam er ook niet voor in aanmerking omdat mijn naam nog op de hypotheekakte van ons gezamenlijke huis stond. Waar ik allang niet meer woonde. Als ik daarover belde met de gemeente of een andere instantie werd ik van het kastje naar de muur gestuurd. Elke keer kwam het op hetzelfde neer: ‘Regels zijn regels. En niemand kan iets voor u doen.’”

Leefbaar maken

“Uiteindelijk kwam ik terecht bij de dak- en thuislozenopvang. Die is niet gratis, zoals veel mensen denken, het kostte me 500 euro in de maand. Ik woonde in een appartement met nog twee vrouwen en hun kinderen. Ik had twee grote slaapkamers waar al mijn spullen in gestald stonden, plus een bed. De rest van de ruimtes deelden we. Het was er ontzettend vies. Ik heb met mijn tandenborstel staan schrobben om het een beetje leefbaar te maken. Bovendien had ik geen enkele privacy. Dan ga je wel even denken: hoe heeft het zover kunnen komen? En: wat is de volgende halte, een slaapplek onder de brug? Het vervelendst vond ik het voor de jongens. Ook zij moesten zich aanpassen. Dat was voor hen niet altijd makkelijk. Ik deed er wel alles aan om hun normale leven zo veel mogelijk door te laten gaan. Ik haalde ze op van school en liet ook hun vriendjes gewoon meekomen. Ik wilde niet blijven hangen in negatieve gedachten, maar juist vooruitkijken.”

Krat vol spullen

“Ik had in die tijd 35 euro per week voor de boodschappen, voor mezelf en de kinderen. Op de een of andere manier redde ik dat, al was het elke week weer toveren. Iemand wees me op de mogelijkheid van de voedselbank. Is het al zo erg met mij, dacht ik? Aan de andere kant wilde ik wel dat mijn kinderen te eten kregen. Het geld dat ik uitspaarde door naar de voedselbank te gaan, kon ik besteden aan andere dingen. Ik weet nog heel goed de allereerste keer dat ik in de rij stond bij de voedselbank. Ik was naar een wijk gegaan waar ik niet woonde, in de hoop geen bekenden tegen te komen. Ik schaamde me dood. Het regende. De rij was lang en ik had het koud. Eenmaal binnen viel het me op dat de vrijwilligers ontzettend aardig en behulpzaam waren. Ik kreeg een krat vol spullen. Er zat van alles in. Ook veel A-merken die ik zelf niet zo snel zou kopen. Cola, snoep, koek. Als je het krijgt, neem je het mee en maak je er wat van. Je gooit het niet weg. En gelukkig zat er ook elke week heel veel groente en fruit in het voedselbankpakket. Dat is helaas lang niet overal zo. Maar in de omgeving van Alkmaar, waar ik woon, zitten veel telers en boeren die hun producten aan de Voedselbank doneren.”

Dingen uitproberen

“Andere mensen zag ik soms moeilijk kijken bij gele bietjes of paarse wortels. Ik schrik daar niet van. Mijn opa had een groentetuin en mijn moeder nam die later over. Daardoor ben ik opgegroeid met verse producten en ken ik veel gekke groenten. Maar ik snap wel dat mensen die in armoede leven, iets anders aan hun hoofd hebben dan bezig zijn met gezond eten. Die moet je niet opzadelen met groenten die ze niet kennen. Die kiezen voor iets makkelijks waar je niet over na hoeft te denken. Voor mij ligt dat anders. Koken is mijn uitlaatklep, altijd al geweest. Ik heb in die daklozenopvang ook zo veel gekookt en gebakken. Dat gaf me rust. Als ik thuiskwam met het voedselpakket, ging ik bedenken wat ik ervan kon maken. Ik hou van dingen uitproberen. Veel mensen durven niet af te wijken van een recept uit een kookboek omdat ze bang zijn dat iets fout gaat. Ik wijk juist af. Vervang groenten door andere groenten, voeg ingrediënten toe of laat dingen weg. Inmiddels weet ik ook wel wat lekker is. Ik kijk al mijn leven lang naar kookprogramma’s en leer daar veel van. Wat ik deed, was de ingrediënten uit het pakket uitstallen op het aanrecht en vervolgens bedenken: wat kan ik ermee maken? Ik heb zelfs een keer eendenborstfilet met sinaasappelsaus gemaakt. Ik moest een en ander wel even opzoeken op internet en had ook niet alles wat in het recept stond in huis. Maar daar raak ik niet van in paniek. Ik kijk gewoon wat ik wel heb, wat ik kan weglaten of vervangen door een budgetvariant. Dat heb ik geleerd van mijn moeder. Zo deed zij het ook altijd al.”

Koken met een twist

“Misschien is het wel leuk een blog te maken van mijn voedselbankmaaltijden, bedacht ik. Compleet met foto’s en de weekrecepten erbij. Wie weet inspireer ik daar anderen mee die minder goed uit de voeten kunnen met het voedselbankpakket. En wel een gezonde en voedzame maaltijd willen. Laagdrempelig en basic. Wat ik doe, is koken met een twist. Zuurkool met ras el hanout-kruiden en dadels. Dan krijg je oosterse zuurkool, heerlijk. Of in plaats van gewone aardappelen de zoete variant gebruiken. Kleine veranderingen die het net even anders maken. Makkelijk maakte ik het mezelf niet, want meestal gaf ik drie varianten van wat je bijvoorbeeld met een courgette of wortel kon maken. Het gaf mij in elk geval iets te doen. Afleiding. Want ik was al die tijd natuurlijk maar met één ding bezig en dat was: een eigen huis, een plek voor ons drieën vinden.”

Standje overleven

“Dat schoot niets op. Ik was geen urgentiegeval zolang de scheiding nog niet officieel was uitgesproken. Ondertussen belandde ik van een WW-uitkering in de bijstand. Wat concreet betekent: nog minder geld om van te leven. Ik solliciteerde me suf, maar ik vond niets passends. Dat moet ik even uitleggen. Mijn laatste baan was die van leerkracht in het basisonderwijs. Ik had een jaarcontract bij een school dicht in de buurt. Dat werd met een jaar verlengd, maar vlak voordat ik moest bevallen van mijn jongste zoon, werd ik boventallig verklaard. In eerste instantie dacht ik: geen probleem, ik vind wel wat nieuws in het onderwijs zodra ik ben bevallen. Dat viel tegen. Ik liep namelijk door een val een zenuwbeschadiging op aan mijn been. Daardoor stapelden de gezondheidsproblemen zich op. Tot drie keer toe kreeg ik een hernia. Ik had vooral last van mijn nek, rug en benen en natuurlijk heel veel stress. Ik stond op standje overleven. Een baan in het onderwijs werd het niet. Maar de blogs die ik maakte over recepten van het voedselbankpakket werden wel opgepikt. Ik vond een sponsor voor een website, Basishulp.nl. Nu kon ik  mijn recepten nog beter presenteren. Daarnaast gaf ik budgettips.”

Flinke hap uit budget

“Want ja, ik was zo langzamerhand specialist in rondkomen met weinig. Liever was ik dat natuurlijk niet geweest, want leven in armoede is geen pretje. Niks gaat vanzelf. Over elke uitgave die je doet, denk je na. Aan mezelf gaf ik sowieso niks meer uit. Ging ik vroeger naar de kapper en de schoonheidsspecialist, nu liet ik de uitgroei zitten en mijn haar grijs worden. Had ik nog mazzel dat grijs in is. Op vakantie gaan of uit eten zat er niet in. Af en toe ging ik met de jongens naar de McDonald’s voor een ijsje of een milkshake. Dat was dan meteen een flinke hap uit mijn budget, maar ze vonden dat zo leuk, dat ik ze dat gunde. Voor de rest was het opletten en ook hier weer creatief zijn. Oude kleding van de jongens ruilde ik bijvoorbeeld voor filterkoffie. Koffie is duur, maar samen met iemand koffiedrinken aan de keukentafel, brengt ook gezelligheid. Dus dat vond ik belangrijk, vandaar dat ik kleding ruilde voor koffie. Daarnaast vroor ik veel in, of deelde ik eten met anderen. Dat doe ik nog steeds. Een keer in de week maak ik bijvoorbeeld van alle restjes groente uit de la een grote pan soep en daar eten we dan twee dagen van. Of ik breng een pannetje naar de buurvrouw die er heel blij mee is.”

Juiste flow

“In totaal zat ik anderhalf jaar in de dak- en thuislozenopvang voordat ik een flatje kreeg toegewezen. Door het maken van voedselbankrecepten voor anderen, kwam ik zelf langzaam maar zeker weer in een juiste flow. Ik zette een bedrijfje op om workshops en lezingen te geven op scholen, ik deed mee aan tv-programma De Mol’s hoop en ik kreeg een online kinderkookboek. Ik maakte ook budgetrecepten in opdracht van bedrijven. Alles stroomde weer. Van het één kwam het ander. Ik vond een baan als redactie-assistent bij een groot mediabedrijf voor twaalf uur in de week. Dat zijn er ondertussen zestien geworden. Heel langzaam krabbelde ik mentaal en financieel op. Mijn inkomen is inmiddels te hoog om nog gebruik te maken van de voedselbank. Dus ik haal mijn eten weer in de supermarkt. Vanzelfsprekend let ik nog steeds op aanbiedingen en pluis ik folders uit. Door de knieën gaan in de supermarkt, loont. Want hoe dieper je door de knieën gaat, hoe goedkoper de producten.”

Verwennen

“Ik ben nu eindelijk op een punt dat ik weer leuke dingen kan doen. Deze zomer ben ik voor het eerst weer op vakantie geweest met mijn zonen. Daarnaast gun ik het mezelf om af en toe een terrasje te pakken met vriendinnen, naar de bioscoop te gaan of een keer uit eten. Ik vind het ook heel fijn dat ik mijn kinderen wat vaker kan verwennen. Ik kan nu een paar nieuwe voetbalschoenen voor ze kopen die ze zelf mogen uitkiezen. In plaats van dat ze het moeten doen met dat wat we krijgen. Het gaat dus goed met me. Ook lichamelijk. Van nature ben ik positief ingesteld, een aanpakker. Ik wacht niet af, als ik kansen zie, dan grijp ik ze. Ook als het tegenzit. De afgelopen periode in mijn leven zie ik als een les. Achteraf gezien had ik veel meer en vaker voor mezelf moeten opkomen. Als je nog nooit in zo’n situatie hebt gezeten, weet je niet wat je overkomt. Het overvalt je. Ik wilde wat doen met mijn ervaringen. Recepten voor de voedselbank schrijf ik nog steeds, tegenwoordig vooral op aanvraag. Daarnaast ben ik sinds 2022 politiek actief in de gemeenteraad. Eerst als commissielid, later als raadslid voor de lokale SeniorenPartij Alkmaar en nu als fractievoorzitter. Ik kom op voor jong en oud. En zeker ook voor mensen die het financieel moeilijk hebben, naar hen zal ik altijd naar blijven omkijken. Die doelgroep zit in mijn hart. Dat is mijn manier om iets terug te doen voor de maatschappij.”

Tekst: Jolanda Hofland
Foto:

Meer Vriendin? Volg ons op Facebook en Instagram. Je kunt je ook aanmelden voor onze wekelijkse Vriendin nieuwsbrief.