Zij zaten diep in de schulden, maar kwamen eruit: ‘Ik heb weer een leven’

30 december 2021

Goed met geld om kunnen gaan, niet iedereen heeft het geleerd. Maar het is nooit te laat om te leren. Deze vrouwen speelden het klaar om een nieuwe start te maken.

Dianne deed alles weg: ‘Het was een goede les, ik wil nooit meer geldzorgen hebben’

Dianne (31) woont samen met Sander en is moeder van Amy (15), Tim (11) en Tess (2).

“We hebben tien jaar geleden alles verkocht, opgezegd en weggedaan wat we konden. Van ons huurhuis tot onze auto en abonnementen: echt álles. Daardoor zijn we binnen een jaar uit de schulden gekomen. We hebben een keet gekocht die we bij mijn toenmalige schoonouders op het erf van hun boerderij hebben geplaatst. Daar hebben we bijna twee jaar gewoond.

Door een opeenstapeling van gebeurtenissen hadden we voor zo’n € 16.000 aan schulden. Mijn ex-man had al een lening, we kregen wat foutieve belastingaanslagen, ik kwam in de ziektewet vanwege rugklachten en vanwege de crisis kon mijn ex-man geen overuren draaien. Toen stortte het kaartenhuis in elkaar. Bij het UWV zeiden ze: dan moet je je auto maar verkopen. Maar mijn vierjarige dochter zat tien kilometer verderop op school, ik kon haar niet met de fiets halen en brengen, ik had ook een baby van zes maanden. Bovendien zouden we daar niet mee uit de schulden komen. We dachten: dan gaan we all the way. De ouders van mijn man woonden vierhonderd meter naast de school.

Ik schaamde me voor onze situatie. Ik kreeg mijn dochter toen ik zestien was. Dan heb je al een stempel. Daarom wil ik mijn verhaal doen, om het taboe te doorbreken. Er zijn zoveel mensen met schulden, mensen bij wie je daar geen idee van hebt. Binnen mijn familie praatte ik er ook nooit over. Op een gegeven moment moesten we het wel bespreekbaar maken bij onze ouders, die ons hebben geholpen met de aanschaf van de keet. Dit soort dingen kun je niet alleen doen.

Het gaat nu goed. We zijn uit de schulden gekomen. Ons huwelijk hield geen stand, al had dat daar niets mee te maken. Ik ben daarna begonnen met fotograferen. Eerst als hobby, maar na de scheiding heb ik er mijn hele ziel en zaligheid in gestopt om er mijn beroep van te maken. Ik had tegen mezelf gezegd dat ik meer wilde verdienen dan ik nodig had, en dat is vanaf dag één gelukt. Ik zet nu een paar ton per jaar om. Het is voor mij een goede les geweest. Ik wil nooit meer geldzorgen hebben.”

Daisy liet zich onder bewind plaatsen: ‘Ik was verslaafd aan cocaïne, had schulden en werd mijn huis uitgezet’

Daisy (26) is single en heeft geen kinderen.

“Twee jaar geleden ging ik langs bij de huisarts. Het ging slecht met me. Ik was verslaafd aan cocaïne, had schulden, was uit mijn huis gezet omdat ik mijn huur niet meer kon betalen en woonde in de daklozenopvang. De huisarts verwees me door naar een instelling voor verslavingszorg. Uiteindelijk ben ik bijna elf weken opgenomen geweest in een verslavingskliniek.

Mijn moeder overleed toen ik elf was. Ik ben ervan overtuigd dat de situatie waarin ik zit daarmee te maken heeft. Als kwetsbaar, jong meisje moest ik dingen doen die ik nooit had gedaan, zoals koken en wassen. Maar de problemen begonnen pas echt toen ik uit huis ging. Mijn vader had me wel uitgelegd dat ik moest sparen, maar ik was eigenwijs en gaf al mijn geld uit. Bovendien bleek mijn ex-vriend verslaafd te zijn aan cocaïne. Door hem raakte ik zelf ook verslaafd en kreeg ik schulden. Toen ik mijn huur niet meer kon betalen en mijn huis werd uitgezet, had ik niets meer. Mijn schulden liepen steeds meer op.

Nadat ik uit de verslavingskliniek kwam, kreeg ik tijdelijk onderdak bij een instelling voor beschermd wonen. Daarna had ik geluk en werd ik ingeloot voor een woning. Een wijkcoach stelde voor dat ik onder bewind geplaatst zou worden, zodat ik me eerst op mezelf kon richten en even geen zorgen had over mijn schulden. Sinds die tijd bepaalt mijn bewindvoerder hoeveel ik kan uitgeven. Gelukkig betaalt hij nu alles en komen er geen nieuwe schulden meer bij. Ik ben erg blij als ik over drie jaar van alles af ben en een nieuwe start kan maken.

Het gaat nu goed met mij. Ik werk als vrijwilliger bij een stichting waar ik als buddy jongeren help die geldproblemen hebben. Ik ben blij dat ik dit kan doen. Ik had natuurlijk nooit verwacht dat zoiets ooit zou gebeuren, maar sommige dingen lopen zo. Het geeft me voldoening om anderen te helpen. Het maakt niet uit hoever je in de shit zit, er is altijd hulp en er komt altijd weer een periode dat het weer beter gaat. Dat vertel ik ze dan. Ik had niets, niet eens een dak boven mijn hoofd. En kijk waar ik nu sta. Ik wil graag een voorbeeld zijn voor anderen.”

Cora leefde van € 50 per week: ‘Na zeven jaar dakloos te zijn geweest, kreeg ik een woning. Maar toen begon de ellende’

Cora (61) is single. Ze is moeder van Sabrina (40) en Prisscilla (35) en heeft zes kleinkinderen.

“Ruim zeven jaar geleden kreeg ik een woning nadat ik jarenlang dakloos was geweest. Met mijn woning had ik veel geluk. Maar vanaf dat moment begon de ellende. Omdat ik nu een adres had, begon de post te komen en kreeg ik deurwaarders aan mijn deur. Op een gegeven moment kón ik gewoon niet meer. Ruim vier jaar geleden ben ik naar de huisarts gegaan, die me doorstuurde naar maatschappelijk werk. Van hen kreeg ik het voorstel om vrijwillig onder bewind te gaan.

Mijn aanvraag voor schuldsanering werd in eerste instantie afgewezen. Ik moest daarvoor voor de rechter komen en kreeg er extra een bewindvoerder bij. Leven onder bewindvoering is bikkelen, ik heb geleefd van vijftig euro per week. Maar sinds augustus ben ik schuldvrij, en dat geeft zo’n lekker gevoel. Ik heb nu een bijstandsuitkering en werk drie ochtenden als vrijwilliger in een buurtwerkkamer. Samen met een aantal andere vrijwilligers help ik daar mensen uit de buurt met de problemen waar ik zelf mee heb gezeten. Het geeft me veel voldoening als ik iemand kan helpen.

Mijn problemen ontstonden toen ik twintig jaar geleden wegging bij mijn ex. We hadden relatieproblemen. Hij kwam op een avond thuis en we kregen ontzettende ruzie. Ik heb hem laten uittieren, maar ondertussen dacht ik: dit wil ik niet meer. Ik moest de volgende ochtend naar mijn werk. Met een plastic tasje ben ik de deur uitgegaan, en daarna ben ik nooit meer teruggekomen. Ik sliep soms bij mijn kinderen, maar vaker in de nachtopvang of op straat, omdat ik niemand wilde lastigvallen.

Ik raakte ook mijn werk kwijt. Daarna raakte in de schulden. Als je die niet kunt betalen krijg je boete op boete, rente op rente en dan kan je schuld tot duizenden euro’s extra oplopen. Dertien jaar heb ik in de ellende gezeten, ik kwam geen meter vooruit. Maar nu ga ik als een speer. Ik heb geen leuke periode achter de rug, maar ik kan mezelf op de borst slaan: ik heb het wel geflikt. Ik heb mijn kinderen, mijn kleinkinderen en mijn werk als vrijwilliger. Ik heb weer een leven.”

Eline was koopverslaafd: ‘Ik leverde mijn pinpas in en mijn moeder en zus namen al mijn schulden over’

Eline (32) woont samen met David en heeft geen kinderen.
“Vijf jaar geleden klopte ik aan bij de schuldhulpverlening. Ik kon de volgende maand huur niet meer betalen en mijn gas, water en licht ook niet. Maar ze zeiden daar dat ik pas over drie maanden aan de beurt zou zijn, want ik had geen koophuis en ik was geen alleenstaande moeder. Dat had voor mij geen zin: over drie maanden zou ik dakloos zijn. Toen heb ik huilend mijn moeder gebeld. Ik vertelde dat ik 20.000 euro schuld had, niet meer wist wat ik moest doen en dat ik niet wilde dat ze mij wéér geld zou lenen. Mijn moeder, zus en ik hebben toen samen een plan gemaakt. Ik heb mijn pinpas ingeleverd en zij hebben met hun spaargeld al mijn schulden overgenomen. Dat scheelde mij drie jaar aflossing aan rente. Met mijn salaris heb ik ze elke maand terugbetaald totdat ik drie jaar later die 20.000 euro had afgelost. Ik ben mijn moeder en zusje erg dankbaar. Zonder hen was het niet gelukt om van mijn schulden af te komen. Ik had zelfs al gekeken of ik bij het Leger des Heils terechtkon voor eten.

Daarna heb ik mijn financiën uit handen gegeven aan een budgetcoach van de gemeente, die mijn geld beheert en voor mij spaart. Dat is fijn. Ik vertrouw mezelf namelijk nog steeds niet. Ik was – en ben nog steeds – koopverslaafd, door een jeugd die niet gemakkelijk was. Ik gaf geld uit wat ik niet had aan spullen en kleding. Ik had een doorlopend krediet bij de bank en bij Wehkamp voor duizenden euro’s. Alles om mezelf maar even fijn te voelen en niet te hoeven denken. Ik verzon ook allerlei constructies om geld te kunnen uitgeven. Als ik in de kroeg was en het was mijn beurt om een rondje te geven, durfde ik niet te zeggen dat ik geen geld had. Uit schaamte stortte ik dan de premie voor mijn zorgverzekering maar terug.

Sinds ik ben gestart met aflossen heb ik veel vrienden verloren. Ik ging altijd naar ieder feestje en betaalde veel rondjes. Maar toen ik door het aflossen niet meer mee kon, vroegen ze mij op een gegeven moment niet meer. Op dit moment gaat het goed met mij. Ik heb een podcast waarin ik taboes op psychische klachten doorbreek, de Positieve Psychologie Podcast. Bovendien heb ik eindelijk een passende behandeling gevonden voor mijn koopverslaving. Het voelt alsof dit een grote stap richting heling is.”

Tekst: Ella Mae Wester. Beeld: Robert Elsing. Visagie: Wilma Scholte.